ਗੁਰਮਤਿ ਤਨ ਤੂੰ ਨਹੀਂ ਮਨ ਦੇ ਸੁਧਾਰ ਤੂੰ ਆਰੰਭ ਹੋਂਦੀ ਹੈ
ਸੰਸਾਰੀ ਸੋਚ ਹਾਵੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਜਾਣੇ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿਚ ਹੀ ਸੀ ਪਰ ਅਸੀਂ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਉਪਦੇਸ਼ '''ਆਪੁ ਸਵਾਰਹਿ ਮੈ ਮਿਲਹਿ ਮੈ ਮਿਲਿਆ ਸੁਖੁ ਹੋਇ'''ਨੂੰ ਦੇਹ ਦੇ ਸੱਜ ਸਵਰਨ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ॥ਅਸਲ ਮਨ ਦਾ ਸਿੰਗਾਰ ਅਸੀਂ ਵਿਸ਼ਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ॥
ਇਹ ਹੀ ਦੇਹ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੋਈ ਵਿਰਤੀ ਫਿਰ ਬਾਹਰੀ ਕਰਮ ਕਾਂਡਾਂ ਕਰਕੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਤਾਈ ਲੜਾਈ ਝਗੜੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ॥ਕਿਉਂਕਿ ਹਰ ਬਾਹਰੀ ਕਾਰਜ ਵਿਚ ਦੋਹਰਪੁਣਾ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥ਜਿਥੇ ਦੋਹਰਪੁਣਾ ਹੋਵੇ ਉਥੇ ਦੀ ਰਾਣੀ ਦਾ ਨਾਮ ਦੁਬਿਧਾ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥ਜਿਥੇ ਦੁਬਿਧਾ ਹੋਵੇ ਉਥੇ ਘਟੋ ਘਟ ਗੁਰਮਤਿ ਤਾ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਂਦੀ॥ਬਸ ਅਨਮਤ, ਮਨਮਤ ਅਤੇ ਦੁਰਮਤਿ ਦਾ ਆਪਸੀ ਘੋਲ ਚਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਾਵੇ ਸਾਰੇ ਗੁਰਮੁਖ ਹੋਣ ਦੇ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋਂਦੇ ਹਨ॥
ਪਰ ਜੇ ਰਤਾ ਕੋ ਗੁਰੂ ਕੋਲੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾ ਗੁਰੂ ਬਹੁਤ ਸਾਫ਼ ਸਾਫ਼ ਲਹਿਜੇ ਵਿਚ ਆਖਦਾ ਹੈ...
ਪ੍ਰਥਮੇ ਮਨ ਪ੍ਰਬੋਧੈ ਅਪਨਾ ਪਾਛੈ ਅਵਰ ਰੀਝਾਵੈ॥
ਗੁਰਮਤਿ ਤਨ ਤੂੰ ਨਹੀਂ ਮਨ ਦੇ ਸੁਧਾਰ ਤੂੰ ਆਰੰਭ ਹੋਂਦੀ ਹੈ॥
ਮਨ ਨੂੰ ਸੋਧਣ ਦੀ ਸਹੀ ਵਿਉਤ ਹੈ...
ਕੋਟਿ ਕਰਮ ਕਰਿ ਦੇਹ ਨ ਸੋਧਾ ॥
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਮਹਿ ਮਨੁ ਪਰਬੋਧਾ ॥
ਭਾਈ ਮਨ ਨੂੰ ਸੋਧਣ ਲਈ ਗੁਰ ਸਬਦੁ(ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ) ਦੀ ਸੱਚ ਰੂਪੀ ਸੰਗਤ ਕਰ॥ਪਰ ਜੇ ਤੂੰ ਦੇਹ ਨੂੰ ਸੋਧਣ ਉਤੇ ਲੱਗ ਗਿਆ ਤਾ ਫਿਰ ਇਹ ਗੁਰਮਤਿ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਹੀ ਰਾਹ ਤੇ ਤੂੰ ਤੁਰ ਪਿਆ ਹੋਵੇਗਾ॥
ਸੋ ਜੋ ਕਾਰਜ ਗੁਰਮਤਿ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਰਨ ਦਾ ਕੀ ਲਾਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ॥ਅਜਿਹੇ ਕਾਰਜਾਂ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖ ਸਾਬ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ...
ਫਰੀਦਾ ਜਿਨ੍ਹ੍ਹੀ ਕੰਮੀ ਨਾਹਿ ਗੁਣ ਤੇ ਕੰਮੜੇ ਵਿਸਾਰਿ ॥
ਮਤੁ ਸਰਮਿੰਦਾ ਥੀਵਹੀ ਸਾਂਈ ਦੈ ਦਰਬਾਰਿ ॥
ਸੋ ਭਾਈ ਗੁਰਮਤਿ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਪਾ ਮਨ ਦਾ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਜੀਵਨ ਦਾ ਲਾਹਾ ਉਠਾ॥
ਜਿਸੁ ਜਲ ਨਿਧਿ ਕਾਰਣਿ ਤੁਮ ਜਗਿ ਆਏ ਸੋ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਗੁਰ ਪਾਹੀ ਜੀਉ ॥
ਛੋਡਹੁ ''ਵੇਸੁ'' ''ਭੇਖ'' ਚਤੁਰਾਈ ਦੁਬਿਧਾ ਇਹੁ ਫਲੁ ਨਾਹੀ ਜੀਉ ॥
ਧੰਨਵਾਦ
ਸੰਸਾਰੀ ਸੋਚ ਹਾਵੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਜਾਣੇ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿਚ ਹੀ ਸੀ ਪਰ ਅਸੀਂ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਉਪਦੇਸ਼ '''ਆਪੁ ਸਵਾਰਹਿ ਮੈ ਮਿਲਹਿ ਮੈ ਮਿਲਿਆ ਸੁਖੁ ਹੋਇ'''ਨੂੰ ਦੇਹ ਦੇ ਸੱਜ ਸਵਰਨ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ॥ਅਸਲ ਮਨ ਦਾ ਸਿੰਗਾਰ ਅਸੀਂ ਵਿਸ਼ਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ॥
ਇਹ ਹੀ ਦੇਹ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੋਈ ਵਿਰਤੀ ਫਿਰ ਬਾਹਰੀ ਕਰਮ ਕਾਂਡਾਂ ਕਰਕੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਤਾਈ ਲੜਾਈ ਝਗੜੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ॥ਕਿਉਂਕਿ ਹਰ ਬਾਹਰੀ ਕਾਰਜ ਵਿਚ ਦੋਹਰਪੁਣਾ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥ਜਿਥੇ ਦੋਹਰਪੁਣਾ ਹੋਵੇ ਉਥੇ ਦੀ ਰਾਣੀ ਦਾ ਨਾਮ ਦੁਬਿਧਾ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥ਜਿਥੇ ਦੁਬਿਧਾ ਹੋਵੇ ਉਥੇ ਘਟੋ ਘਟ ਗੁਰਮਤਿ ਤਾ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਂਦੀ॥ਬਸ ਅਨਮਤ, ਮਨਮਤ ਅਤੇ ਦੁਰਮਤਿ ਦਾ ਆਪਸੀ ਘੋਲ ਚਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਾਵੇ ਸਾਰੇ ਗੁਰਮੁਖ ਹੋਣ ਦੇ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋਂਦੇ ਹਨ॥
ਪਰ ਜੇ ਰਤਾ ਕੋ ਗੁਰੂ ਕੋਲੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾ ਗੁਰੂ ਬਹੁਤ ਸਾਫ਼ ਸਾਫ਼ ਲਹਿਜੇ ਵਿਚ ਆਖਦਾ ਹੈ...
ਪ੍ਰਥਮੇ ਮਨ ਪ੍ਰਬੋਧੈ ਅਪਨਾ ਪਾਛੈ ਅਵਰ ਰੀਝਾਵੈ॥
ਗੁਰਮਤਿ ਤਨ ਤੂੰ ਨਹੀਂ ਮਨ ਦੇ ਸੁਧਾਰ ਤੂੰ ਆਰੰਭ ਹੋਂਦੀ ਹੈ॥
ਮਨ ਨੂੰ ਸੋਧਣ ਦੀ ਸਹੀ ਵਿਉਤ ਹੈ...
ਕੋਟਿ ਕਰਮ ਕਰਿ ਦੇਹ ਨ ਸੋਧਾ ॥
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਮਹਿ ਮਨੁ ਪਰਬੋਧਾ ॥
ਭਾਈ ਮਨ ਨੂੰ ਸੋਧਣ ਲਈ ਗੁਰ ਸਬਦੁ(ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ) ਦੀ ਸੱਚ ਰੂਪੀ ਸੰਗਤ ਕਰ॥ਪਰ ਜੇ ਤੂੰ ਦੇਹ ਨੂੰ ਸੋਧਣ ਉਤੇ ਲੱਗ ਗਿਆ ਤਾ ਫਿਰ ਇਹ ਗੁਰਮਤਿ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਹੀ ਰਾਹ ਤੇ ਤੂੰ ਤੁਰ ਪਿਆ ਹੋਵੇਗਾ॥
ਸੋ ਜੋ ਕਾਰਜ ਗੁਰਮਤਿ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਰਨ ਦਾ ਕੀ ਲਾਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ॥ਅਜਿਹੇ ਕਾਰਜਾਂ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖ ਸਾਬ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ...
ਫਰੀਦਾ ਜਿਨ੍ਹ੍ਹੀ ਕੰਮੀ ਨਾਹਿ ਗੁਣ ਤੇ ਕੰਮੜੇ ਵਿਸਾਰਿ ॥
ਮਤੁ ਸਰਮਿੰਦਾ ਥੀਵਹੀ ਸਾਂਈ ਦੈ ਦਰਬਾਰਿ ॥
ਸੋ ਭਾਈ ਗੁਰਮਤਿ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਪਾ ਮਨ ਦਾ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਜੀਵਨ ਦਾ ਲਾਹਾ ਉਠਾ॥
ਜਿਸੁ ਜਲ ਨਿਧਿ ਕਾਰਣਿ ਤੁਮ ਜਗਿ ਆਏ ਸੋ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਗੁਰ ਪਾਹੀ ਜੀਉ ॥
ਛੋਡਹੁ ''ਵੇਸੁ'' ''ਭੇਖ'' ਚਤੁਰਾਈ ਦੁਬਿਧਾ ਇਹੁ ਫਲੁ ਨਾਹੀ ਜੀਉ ॥
ਧੰਨਵਾਦ
No comments:
Post a Comment