ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦੀ ਕੀ ਮਹੱਤਤਾ ਹੋਂਦੀ ਹੈ॥

ਆਉ ਅੱਜ ਬਾਬਾ ਸਾਉਣ ਜੀ ਦੀਆ ਪੁਸ਼ਤਾਂ ਵੱਲ ਝਾਤੀ ਮਾਰਦੇ ਹੋਏ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸਿਸ ਕਰੀਏ ਕੇ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦੀ ਕੀ ਮਹੱਤਤਾ ਹੋਂਦੀ ਹੈ॥
ਰਾਜਪੂਤਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਬਾਬਾ ਸਾਉਣ ਜੀ ਦਾ ਜੋ ਪੁਸ਼ਤਾਨੀ ਵੇਰਵਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਉਹ ਇੰਝ ਹੈ॥
ਰਾਜਾ ਧੱਜ->ਰਾਜਾ ਕੋਧੱਜ->ਰਾਜਾ ਕਰਨ ->ਰਾਜਾ ਕੈਸੱਪ-> ਰਾਜਾ ਡਾਢਾ ->ਰਾਜਾ ਠਿਠਾਂ -> ਰਾਜਾ ਮੌਲਾ ->ਰਾਜਾ ਮੋਡਾ 
ਉਹਨਾਂ ਤੂੰ ਅਗੇ ਸਨ ਬਾਬਾ ਸਾਉਣ ਜੀ ਜੋ ਕਹਿੰਦੇ ਕਹਾਉਂਦੇ ਵਾਪਰੀ ਸਨ॥4 ਝੰਡੇ ਓਹਨਾ ਦੇ ਘਰ ਉਤੇ ਝੋਲਦੇ ਸਨ ਭਾਵ 4 ਲੱਖ ਮੋਹਰਾ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਸਨ॥
1517 ਈ: ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਨਾਲ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਮਿਲਾਪ ਹੋਇਆ॥ਗੁਰੂ ਜੀ ਇਹਨਾਂ ਕੋਲ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਠਹਰੇ ਅਤੇ ਗੁਰਮਤਿ ਦੀ ਸੋਝੀ ਬਖਸ਼ੀ॥ਜਦ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਚਾਲੇ ਪਾਉਣ ਲੱਗੇ ਤਾ ਬਾਬਾ ਸਾਉਣ ਜੀ ਨੇ ਹੱਥ ਫੜ੍ਹ ਆਖਿਆ ਗੁਰੂ ਜੀ ਹੁਣ ਵਿਛੋੜਾ ਸਹਿਣ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਰੁਕ ਜਾਓ॥
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਨੇ ਮੁਸਕਰਾ ਕੇ ਆਖਿਆ ਭਾਈ ਸਾਉਣ ਜੀ ਜੇ ਮੇਰੀ ਦੇਹ ਨਾਲ ਜੁੜੋਗੇ ਤਾ ਵਿਛੋੜੇ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਜੇ ਧੁਰ ਤੂੰ ਆਈ ਗੁਰ ਬਾਣੀ ਨਾਲ ਜੁੜੋਗੇ ਤਾ ਕਦੇ ਵਿਛੜਿਆ ਹੋਇਆ ਨਹੀਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੋਗੇ॥ਸਗੋਂ ਤੁਹਾਡੀ ਪੁਸ਼ਤਾਂ ਵੀ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਈਆਂ ਰਹਿਣ ਗਈਆ॥
ਇਤਿਹਾਸ ਗਵਾਹੀ ਭਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਬਾਬਾ ਸਾਉਣ ਜੀ ਤੂੰ ਬਾਅਦ ਬਾਬਾ ਅਰਥਾਂ ਜੀ , ਬਾਬਾ ਬਿੰਨਾ ਜੀ , ਬਾਬਾ ਦਾਸਾ ਜੀ ਅਤੇ ਇਹੀ ਪਰਵਾਰ ਵਿੱਚੋ ਅਗੇ ਚਲ ਬਾਬਾ ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਲੁਬਾਣਾ ਹੋਏ॥
ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਇਕ ਪੁੱਤਰ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਲੋਹ ਗੜ੍ਹ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਇਆ ਦੂਜਾ ਪੁੱਤਰ ਜੋਂਵੰਦ ਸਿੰਘ ਚਮਕੌਰ ਦੀ ਗੜ੍ਹੀ ਵਿਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਤੀਜਾ ਪੁੱਤਰ ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਅੰਤਮ ਸਮੇ ਤੱਕ ਗੁਰਮਤਿ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਰਿਹਾ॥
ਭਾਈ ਇਹ ਫਰਕ ਹੈ ਦੇਹ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਅਤੇ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਵਿਚ॥
ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਕਦੇ ਕਾਇਆ ਵਿਚ ਵਰਤਦੇ ਹੋਏ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਦੇਹ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਜੋੜਿਆ ਸਗੋਂ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਆ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਸੁਆਰਥੀ ਵਿਰਤੀ ਤੂੰ ਕਿਨਾਰਾ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸੁਆਰਥੀ ਵਿਰਤੀ ਤੂੰ ਕਿਨਾਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ॥
ਲੋਭੀ ਕਾ ਵੇਸਾਹੁ ਨ ਕੀਜੈ ਜੇਕਾ ਪਾਰਿ ਵਸਾਇ ॥
ਜਿਥੋਂ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕੇ ਲੋਭ ਵਿਰਤੀ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਜੀਵ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ॥
ਅੰਤਿ ਕਾਲਿ ਤਿਥੈ ਧੁਹੈ ਜਿਥੈ ਹਥੁ ਨ ਪਾਇ ॥
ਲੋਭ ਵਿਰਤੀ ਦਾ ਮਾਲਿਕ ਜੀਵ ਉਥੇ ਜਾ ਭਰੋਸਾ ਤੋੜਦਾ ਹੈ ਜਿਥੇ ਕੋਈ ਦੂਜਾ ਸਾਥੀ ਸੰਗੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿਆ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ॥
ਮਨਮੁਖ ਸੇਤੀ ਸੰਗੁ ਕਰੇ ਮੁਹਿ ਕਾਲਖ ਦਾਗੁ ਲਗਾਇ ॥
ਮਨ ਦੀਆ ਮੱਤਾ ਨੂੰ ਮੁਖ ਰੱਖ ਜਿਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਸਾਥ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦਾ ਵੀ ਇਕ ਦਿਨ ਕਿਰਦਾਰ ਮਨ ਮੁੱਖਤਾ ਦੀ ਕਾਲਖ ਨਾਲ ਦਾਗਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥
ਕਬੀਰ ਜੀ ਵੀ ਆਪਣੇ ਇਕ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਤਾੜਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ..
ਕਬੀਰ ਸਾਕਤ ਸੰਗੁ ਨ ਕੀਜੀਐ ਦੂਰਹਿ ਜਾਈਐ ਭਾਗਿ ॥
ਬਾਸਨੁ ਕਾਰੋ ਪਰਸੀਐ ਤਉ ਕਛੁ ਲਾਗੈ ਦਾਗੁ ॥
ਸਤਸੰਗਤਿ ਹਰਿ ਮੇਲਿ ਪ੍ਰਭ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਵਸੈ ਮਨਿ ਆਇ ॥
ਪਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਮਿਲਾਪ ਸੱਚ ਦੇ ਸੰਗ(ਸਬਦੁ-ਗੁਰੂ) ਨਾਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਗੁਨਾ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਹਿਰਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਵੱਸ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਭਾਵ ਜੇ ਕਾਲਖ ਦੇ ਸੰਗ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜੀਵਾਂ ਕਾਲਖ ਦਾ ਦਾਗ ਹਾਸਿਲ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਸੀ ਤਾ ਸੱਚ ਦੇ ਉਜਾਲੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਪਾਉਣ ਉਤੇ ਕਿਰਦਾਰ ਸੱਚ ਦੇ ਪ੍ਰਗਾਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਗਾਸਮਾਨ ਹੋ ਸਚਿਆਰ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥
ਜਨਮ ਮਰਨ ਕੀ ਮਲੁ ਉਤਰੈ ਜਨ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਗੁਨ ਗਾਇ ॥੪੦॥
ਦਾਸ ਨਾਨਕ ਤਾ ਹੀ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸਿਫਤ ਸਾਲਾਹ ਕੀਤਿਆਂ ਆਤਮਿਕ ਮਉਤ ਦੀ ਵਿਕਾਰਾਂ ਰੂਪੀ ਮੱਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਸਚੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ

ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਭਗਤਿ ਨ ਹੋਵਈ ਨਾਮਿ ਨ ਲਗੈ ਪਿਆਰੁ ॥
ਬਿਨ੍ਹਾ ਸਚੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਬੰਦਗੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ॥
ਬਿਨ੍ਹਾ ਸਚੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨਾਮ ਰੂਪੀ ਗੁਨਾ ਨਾਲ ਚਾਉ ਵਾਲੀ ਸਾਂਝ ਨਹੀਂ ਪੈ ਸਕਦੀ॥
ਜਨ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਅਰਾਧਿਆ ਗੁਰ ਕੈ ਹੇਤਿ ਪਿਆਰਿ ॥੩੯॥
ਦਾਸ ਨਾਨਕ ਤਾਂ ਇਹੀ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਗੁਰੂ ਨਾਲ ਜੁੜ ਉਤਪੰਨ ਹੋਏ ਚਾਉ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ॥
ਸਿੱਖ ਦਾ ਸੱਚਾ ਗੁਰੂ ਸਿਰਫ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਹੈ॥
ਇਸਲਈ ਆਖੋ...
ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਪੀਆ ਸਤਿਗੁਰਿ ਦੀਆ ॥
ਅਵਰੁ ਨ ਜਾਣਾ ਦੂਆ ਤੀਆ ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਪ੍ਰੇਮ ਦੀ ਖੇਲ ਦਾ ਮੁਢਲਾ ਨਿਯਮ

ਪ੍ਰੇਮ ਦੀ ਖੇਲ ਦਾ ਮੁਢਲਾ ਨਿਯਮ ਦਸਦੇ ਹੋਏ ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ॥

ਜਉ ਤਉ ਪ੍ਰੇਮ ਖੇਲਣ ਕਾ ਚਾਉ ॥

ਪਹਿਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਖੇਲ ਚਾਉ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੀ ਹੈ॥ਇਸ ਖੇਲ ਵਿਚ ਬਧਾ ਚੱਟੀ ਵਾਲੇ ਖਿਲਾੜੀਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਮੁੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ॥

ਪ੍ਰਮਾਣ-ਬਧਾ ਚਟੀ ਜੋ ਭਰੇ, ਨਾ ਗੁਣੁ ਨਾ ਉਪਕਾਰੁ॥

ਜਦ ਚਾਉ ਹੋਏਗਾ ਤਦ ਹੀ ਸਿਰ ਤਲੀ ਉਤੇ ਧਰਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ॥

ਸਿਰੁ ਧਰਿ ਤਲੀ ਗਲੀ ਮੇਰੀ ਆਉ ॥

ਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰ ਤਲੀ ਉਤੇ ਧਰਨਾ ਆ ਜਾਵੇ ਉਹ ਫਿਰ ਕਦੇ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹੱਟਦੇ॥

ਇਤੁ ਮਾਰਗਿ ਪੈਰੁ ਧਰੀਜੈ ॥

ਸਿਰੁ ਦੀਜੈ ਕਾਣਿ ਨ ਕੀਜੈ ॥

ਬਸ ਇਸੇ ਗੱਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕੇ ਅਸੀਂ ਧਰਮ ਦੀ ਰਾਹ ਉਤੇ ਚਾਉ ਨਾਲ ਹੀ ਚਲ ਮੰਜਿਲ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਜੇ ਕਹੀਏ ਕੇ ਕਿਸੇ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਧਕੇ ਨਾਲ ਮੰਜ਼ਿਲ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗੀ ਤਾ ਅਜਿਹਾ ਹੋਣਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ॥ਕੋਈ ਦੂਜਾ ਕੇਵਲ ਪ੍ਰੇਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਧਕੇ ਨਾਲ ਮੰਜ਼ਿਲ ਉਤੇ ਨਹੀਂ ਖੜ੍ਹ ਸਕਦਾ॥

ਗੁਰਬਾਣੀ ਉਨ੍ਹੀ ਹੀ ਪੜ੍ਹੋ ਜਿਨ੍ਹੀ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹੋ ੧ ਘੰਟੇ ਵਿਚ 50 - 60 ਪੱਤਰੇ ਪੜ੍ਹਨ ਨਾਲ ਕੋਈ ਰੱਬ ਖੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਣਾ॥

ਸਹਿਜ ਪਾਠ ਨੂੰ ਨਿੱਤ ਨੇਮ ਬਣਾਉ ਅਤੇ ਸਹਿਜ ਪਾਠ ਨੂੰ ਸਹਿਜ ਨਾਲ ਹੀ ਕਰੋ ੭ ਜਾ ੩੦ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਸਮਾਪਤੀ ਕਰ ਜੇ ਫਿਰ ਸ਼ੁਰੂ ਤੂੰ ਹੀ ਆਰੰਭ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤਾ ਫਿਰ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇ ਕੇ ੭ ਜਾ ੩੦ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਕੀਤਾ ਪਾਠ ਸਹਿਜਤਾ ਨਾਲ ਸਮਝਦੇ ਹੋਏ ਭਾਵੇ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਸਮਾਪਤੀ ਕਰੋ॥

ਚਾਉ ਵਿਚ ਸਹਿਜ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਜਿਥੇ ਸਹਿਜ ਨਹੀਂ ਉਥੇ ਚਾਉ ਨਹੀਂ ॥ਦੌੜ ਉਥੇ ਹੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਜਿਥੇ ਬਧਾ ਚੱਟੀ ਕਾਰਜ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ॥

ਧੰਨਵਾਦ

ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਆਈ ਅਸਥਿਰਤਾ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਮਾਇਆ ਦੀ ਜਕੜ ਕਰਕੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਆਈ ਅਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹਨ॥

ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਬਹੁ ਚਿਤਵਦੇ ਬਹੁ ਆਸਾ ਲੋਭੁ ਵਿਕਾਰ ॥

ਮਾਇਆ ਦੀ ਜਕੜ ਕਰਕੇ ਲਾਲਸਾ ਅਸੀਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਲੋਭ ਵਿਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਭਿੱਜਿਆ ਕਾਮਨਾਵਾਂ ਹਰ ਵੇਲੇ ਪ੍ਰਬਲ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ॥

ਮਨਮੁਖਿ ਅਸਥਿਰੁ ਨਾ ਥੀਐ ਮਰਿ ਬਿਨਸਿ ਜਾਇ ਖਿਨ ਵਾਰ ॥

ਮਨ ਦੇ ਸੰਕਲਪਾਂ ਵਿਕਲਪਾਂ ਨੂੰ ਮੋਹਰੀ ਰੱਖ ਜਿਉਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵ ਅੰਦਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਡਾਵਾ ਡੋਲ ਅਵਸਥਾ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਇਹੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਪਲ ਪਲ ਦੇ ਆਤਮਿਕ ਮਉਤ ਦਾ ਕਾਰਣ ਬਣਦੀ ਹੈ॥

ਵਡ ਭਾਗੁ ਹੋਵੈ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਹਉਮੈ ਤਜੈ ਵਿਕਾਰ ॥

ਜਦ ਕਰਮ ਖੇਤਰ ਉਤੇ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਨਦਰਿ ਹੋਂਦੀ ਹੈ ਤਾ ਇਹਨਾਂ ਵੱਡੇ ਭਾਗਾ ਨਾਲ ਸਚੇ ਗੁਰੂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਹੋ ਹਉਮੈ ਦੀ ਦਲਦਲ ਤੂੰ ਛੁਟਕਾਰਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥ਭਾਵ ਕਮਾਦਿਕ  ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੂੰ ਖਲਾਸੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ॥

ਹਰਿ ਨਾਮਾ ਜਪਿ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਜਨ ਨਾਨਕ ਸਬਦੁ ਵੀਚਾਰ ॥੩੮॥

ਦਾਸ ਨਾਨਕ ਤਾ ਇਹੀ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਕਰਮ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਧਾਰ ਬੰਦਗੀ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੀ ਪਰਮ ਸੁਖ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੋਂਦੀ ਹੈ॥

ਧੰਨਵਾਦ

ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ਅਸਲ ਜਮ ਦੂਤ ਕੌਣ ਹੋਂਦੇ ਹਨ॥

ਪੰਜਾਬ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਐਤਵਾਰ ਛੁੱਟੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸੁਵਖਤੇ ਸੁਵਖਤੇ ਪਿੰਡ ਤੂੰ ੨੦ ਕੋ ਕਿਲੋ ਮੀਟਰ ਦੂਰ ਪੈਂਦੇ ਗੁਰਦਵਾਰਾ ਬਾਬਾ ਬਕਾਲਾ ਸਾਹਿਬ ਚਲੇ ਜਾਇਆ ਕਰਦੇ ਸੀ॥ਇਸ਼ਨਾਨ ਪਾਣੀ ਕਰ ਕੀਰਤਨ ਸੁਣਨਾ ਅਤੇ ਸੁਖਮਨੀ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਕੇ ਆਉਂਦੇ ਵੇਲੇ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਵਿਚ ਬਣੀ art gallery ਵਿਚ ਚਲੇ ਜਾਣਾ॥ਉਥੇ ਅਰਦਾਸ ਨੂੰ ਚਿਤਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ॥
ਜੋ ਮੈ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਚਾਉਂਦਾ ਹਾਂ ਉਹ ਹੈ ਉਥੇ ਇਕ ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਮਾੜੇ ਕਰਮਾ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਜਮ ਦੂਤ ਕਿਵੇਂ ਸਜਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਚਿਤਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ॥ਨਾਲ ਨਾਲ ਕਈ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀਆ ਪੰਗਤੀਆ ਲਿਖਿਆ ਹਨ॥
ਜਿਵੇ-ਜੋਇ ਦੂਤ ਮੋਹਿ ਬਹੁਤੁ ਸੰਤਾਵਤ ਤੇ ਭਇਆਨਕ ਭਇਆ ॥
ਪਰ ਆਉ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸਿਸ ਕਰੀਏ ਕੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ਅਸਲ ਜਮ ਦੂਤ ਕੌਣ ਹੋਂਦੇ ਹਨ॥
ਕਬੀਰ ਜੀ ਆਪਣੇ ਇਕ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਕਬੀਰ ਮੇਰੀ ਬੁਧਿ ਕਉ ਜਮੁ ਨ ਕਰੈ ਤਿਸਕਾਰ ॥
ਜਿਨਿ ਇਹੁ ਜਮੂਆ ਸਿਰਜਿਆ ਸੁ ਜਪਿਆ ਪਰਵਿਦਗਾਰ ॥੧੪੦॥
ਹੁਣ ਰਤਾ ਕੋ ਗੌਰ ਕਰੋ ਕਬੀਰ ਜੀ ਨੇ ਜਮਾਂ ਦਾ ਸਬੰਧ ਸਰੀਰ ਨਾਲ ਹੀ ਬੁਧ(ਸੁਰਤ) ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਹੈ॥ਹੁਣ ਇਹ ਗੱਲ ਤਾ ਭਲੀ ਭਾਂਤ ਸਭ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕੇ ਸੁਰਤ (ਬੁਧ) ਤਦ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਜੀਵ ਵਿਚ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦ ਤੱਕ ਜੀਵ ਦੇ ਸਵਾਸ ਚਲਦੇ ਹਨ॥ਹੁਣ ਇਕ ਗੱਲ ਤਾ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਗਈ ਕੇ ਇਹ ਗੁਰਮਤਿ ਵਿਚ ਆਏ ਜਮ ਕੋਈ ਮਰਨ ਤੂੰ ਬਾਅਦ ਵਾਲੇ ਨਹੀਂ ਹਨ॥
ਗੁਰਬਾਣੀ ਇਹਨਾਂ ਜਮ ਦੂਤਾਂ ਬਾਰੇ ਆਖਦੀ ਹੈ॥
ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਲੋਭ ਮੋਹ ਅਪਤੁ ਪੰਚ ਦੂਤ ਬਿਖੰਡਿਓ ॥
ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਲੋਭ ਮੋਹ ਅਹੰਕਾਰ ਹੀ ਅਸਲ ਜਮ ਦੂਤ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੂੰ ਅਸੀਂ ਬਚਣਾ ਹੈ॥
ਇਸੇ ਸਿਧਾਂਤ ਉਤੇ ''ਕਰਮੀ ਆਪੋ ਆਪਣੀ'' ਦਾ ਮੁਢਲਾ ਗੁਰਮਤਿ ਸਿਧਾਂਤ ਖੜਾ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਫਲ ਸਰੂਪ ਹੀ
ਧਰਮੁ ਧੀਰਾ ਕਲਿ ਅੰਦਰੇ ਇਹੁ ਪਾਪੀ ਮੂਲਿ ਨ ਤਗੈ ॥
ਅਹਿ ਕਰੁ ਕਰੇ ਸੁ ਅਹਿ ਕਰੁ ਪਾਏ ਇਕ ਘੜੀ ਮੁਹਤੁ ਨ ਲਗੈ ॥
ਦਾ ਨਿਰਣਾਇਕ ਫੈਸਲੇ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਖੜੀ ਹੈ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਹਿਰਦੇ ਦੀ ਮਲ ਕਿਵੇਂ ਦੂਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕੇ ਹਿਰਦੇ ਦੀ ਮਲ ਕਿਵੇਂ ਦੂਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ॥
ਹੋਮ ਜਗ ਸਭਿ ਤੀਰਥਾ ਪੜ੍ਹ੍ਹਿ ਪੰਡਿਤ ਥਕੇ ਪੁਰਾਣ ॥
ਅਨੇਕਾਂ ਹੀ ਤੀਰਥਾਂ ਉਤੇ ਜਾ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੋਮ ਜਗ ਕੀਤੇ॥ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵਿਦਵਾਨ ਅਖਵਾਣ ਵਾਲੇ ਪੁਰਾਣ(ਧਾਰਮਿਕ ਗਰੰਥ) ਆਦਿਕ ਪੜ੍ਹ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਅੱਕ ਗਏ॥
ਬਿਖੁ ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਨ ਮਿਟਈ ਵਿਚਿ ਹਉਮੈ ਆਵਣੁ ਜਾਣੁ ॥
ਪਰ ਜੀਵਨ ਵਿਉਂਤ ਵਿਚ ਮਾਇਅਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਜਕੜ ਜਿਉ ਦੀ ਤਿਉ ਰਹੀ ਅਤੇ ਇਸ ਜਕੜ ਕਰਕੇ ਪਲ ਪਲ ਆਤਮਿਕ ਮਉਤ ਨਾਲ ਵਾਹ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ॥
ਸਤਿਗੁਰ ਮਿਲਿਐ ਮਲੁ ਉਤਰੀ ਹਰਿ ਜਪਿਆ ਪੁਰਖੁ ਸੁਜਾਣੁ ॥
ਜਦ ਕਰਮ ਖੇਤਰ ਉਤੇ ਨਦਰਿ ਹੋਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਗੁਰੂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾ ਇਹ ਮਾਇਆ ਦੀ ਜਕੜ ਰੂਪੀ ਮਲ ਉਤਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਮਲ ਹੋਇਆ ਹਿਰਦਾ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਵਿਚ ਜੁੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥
ਜਿਨਾ ਹਰਿ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਸੇਵਿਆ ਜਨ ਨਾਨਕੁ ਸਦ ਕੁਰਬਾਣੁ ॥੩੭॥
ਦਾਸ ਨਾਨਕ ਉਹਨਾਂ ਗੁਰ ਸੰਗੀਆਂ ਤੂੰ ਕੁਰਬਾਨ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਿਰਮਲ ਹਿਰਦੇ ਨਾਲ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਰੂਪੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਹੈ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਮਹਾ ਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ

ਅੱਜ ਜਿਥੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦੀ ਹੋੜ ਲੱਗੀ ਹੈ ਕੇ ਕੌਣ ਵੱਡਾ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਹੈ॥ਉਥੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਧਰਮ ਨਿਰਪਖ ਹੋਣ ਦੇ ਦਾਵੇ ਵਾਦੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ॥

ਧਰਮ ਨਿਰਪਖਤਾ ਦੀ ਅੱਜ ਮਜੂਦਾ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਹੈ ਕੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੂ ਧਰਮ ਨੂ ਦੂਰ ਕਰਨਾ॥ਪਰ ਜੇ ਥੋੜਾ ਗੁਹ ਨਾਲ ਸੋਚੋ ਕੇ ਧਰਮ ਤਾ ਸਚ ਰੂਪੀ ਧਾਰਨਾ ਹੈ॥ਸਚ ਨੂ ਛਡ ਕੋਈ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਲ ਸਾਰਥਿਕ ਉਸਾਰੀ ਕਿਥੋ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ॥

ਧਰਮ ਨਿਰਪਖ ਨਹੀ ਜੇ ਛਡ ਸਕਦੇ ਹੋ ਤਾ ਫਿਰਕਾ ਵਾਦੀ ਸੋਚ ਨੂ ਛਡੋ॥

ਰਾਜ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹੋ ਤਾ ਮਹਾ ਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵਾਂਗ ਦਿਉ॥ਮਹਾ ਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਕੋਲੋ ਸਿਖੋ ਕੌਮਾਂ ਨੂ ਕਿਵੇ ਇਕ ਸਾਥ ਲੈ ਕੇ ਤੁਰੀ ਦਾ ਹੈ ਓਹ ਵੀ ਧਰਮ ਦੇ ਧਾਰਨੀ ਹੋਕੇ॥

ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿਚ ਕਦੇ ਕੋਈ ਧਰਮ ਦੇ ਨਾਮ ਉਤੇ ਦੰਗਾ ਜਾ ਲੁਟ ਮਾਰ ਨਹੀ ਹੋਈ॥ਕਿਓਕੇ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕੇ ਕਿਵੇ ਸਾਂਝੀ ਵਾਲਤਾ ਨੂ ਲੈ ਕੇ ਤੁਰੀ ਦਾ ਹੈ॥40 ਸਾਲ ਰਾਜ ਦੇ ਨਾਮ ਉਤੇ ਥੋੜਾ ਸਮਾ ਨਹੀ ਹੋਂਦਾ॥

ਸਿਖੋ ਜਿੰਨੋ ਤੁਸੀਂ ਪੋਸਟਾ ਵਿਚ ਕਾਨ੍ਹਾ ਤੱਕ ਲਿਖ ਦਿੰਦੇ ਹੋ ਜਾ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਉਤੇ ਸੋਨਾ ਲਾਉਣ ਨੂ ਮੰਦ ਭਾਗਾ ਦਸਦੇ ਹੋ ਜਾ ਬੇਰੀ ਥਲੇ ਸਜਾ ਭੁਗਤਾ ਦਾ ਦਸਦੇ ਹੋ॥

ਓਹ ਮਹਾ ਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਾ ਮੋਹਰੀ ਆਗੂ ਸੀ॥ਘਾਟਾ ਸਭ ਵਿਚ ਹੋਂਦੀਆ ਹਨ ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕਾਬਲੀਅਤ ਕਿਸੇ ਕਿਸੇ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ॥

ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ 

੧.ਸਿਕੰਦਰ 

੨.ਨਿਪੋਲੀਅਨ 

੩.ਚਿੰਗੇਜ ਖਾਨ

੪.ਡਿਫੂ ਓਫ ਲਿੰਕਨ

ਜਿੰਨਾ ਰੱਜ ਜਨਤਾ ਦਾ ਘਾਣ ਕੀਤਾ ਪਰ ਉਹਨਾ ਦੇ ਵਾਰਿਸਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾ ਨੂ ਮਹਾਨ ਸ਼ਾਸਕ ਬਣਾ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ॥

ਸਾਡੇ ਸਿਖਾ ਕੋਲ ਅਸਲ ਮਹਾਨ ਆਗੂ ਸੀ ਅਸੀਂ ਉਸਨੂ ਕਾਨ੍ਹਾ ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਤਾ ਬਦ ਚਲਣ ਤੱਕ ਕਹ ਪਰਚਾਰਿਆ,ਸਰਮ ਆਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ॥ਅੱਜ ਲੋੜ ਹੈ ਖੋਜ ਕਰਨ ਦੀ ਕੇ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਕਿੰਨਾ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਮਹਾ ਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਬਣਿਆ॥ਜਿਸ ਨੇ 

ਜਿਨ੍ਹ੍ਹ ਪਟੁ ਅੰਦਰਿ ਬਾਹਰਿ ਗੁਦੜੁ ਤੇ ਭਲੇ ਸੰਸਾਰਿ ॥ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਸਹੀ ਮੈਨਿਆ ਵਿਚ ਕਮਾ ਕੇ ਦਿਖਾਇਆ॥

ਧੰਨਵਾਦ

ਗੁਰ ਉਪਦੇਸ਼ ਤੂੰ ਬਿਨ੍ਹਾ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਕਲਪਨਾ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਬਦੁ ਰੂਪੀ ਗੁਰ ਉਪਦੇਸ਼ ਤੂੰ ਬਿਨ੍ਹਾ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ॥
ਬਿਨੁ ਸਬਦੈ ਜਗਤੁ ਬਰਲਿਆ ਕਹਣਾ ਕਛੂ ਨ ਜਾਇ ॥
ਸਬਦੁ ਗੁਰੂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਤੂੰ ਬਿਨ੍ਹਾ ਸੰਸਾਰ ਕੇਵਲ ਝੱਲਿਆ ਦੇ ਰਹਿਣ ਬਸੇਰੇ ਤੂੰ ਵੱਧ ਕੇ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ॥
ਜੇ '''ਬਰਲਿਆ'''ਪੱਦ ਨੂੰ ਹੋਰ ਖੋਲਕੇ ਸਮਝਣਾ ਹੋਵੇ ਤਾ ਰਤਾ ਕੋ ਧਿਆਨ ਮਹਲਾ ੯ ਦੇ ਇਸ ਸਲੋਕ ਵੱਲ ਖੜੋ।।
ਗੁਨ ਗੋਬਿੰਦ ਗਾਇਓ ਨਹੀ ਜਨਮੁ ਅਕਾਰਥ ਕੀਨੁ ।।
ਇਹ ''ਜਨਮੁ ਅਕਾਰਥ ਕੀਨੁ''' ਹੀ ''ਬਰਲਿਆ'' ਦੇ ਅਸਲ ਅਰਥ ਹਨ॥
ਹਰਿ ਰਖੇ ਸੇ ਉਬਰੇ ਸਬਦਿ ਰਹੇ ਲਿਵ ਲਾਇ॥
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਉਤੇ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਨਦਰਿ ਹੋ ਸਬਦੁ ਰੂਪੀ ਗੁਰੂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਇਸ ਬਰਲਿਆ ਦੀ ਸ੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚੋ ਉਬਰ ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਜਾ ਮਿਲਦੇ ਹਨ॥
ਨਾਨਕ ਕਰਤਾ ਸਭ ਕਿਛੁ ਜਾਣਦਾ ਜਿਨਿ ਰਖੀ ਬਣਤ ਬਣਾਇ ॥੩੬॥
ਨਾਨਕ ਤਾ ਇਹੀ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਜਗਤ ਨੂੰ ਰਚਣਹਾਰ ਕਰਤਾ ਸਭ ਕੁਝ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕੇ ਕਿਵੇਂ ਬਰਲਿਆ ਪਨ ਤੂੰ ਕੱਢ ''ਹਰਿ ਰਖੇ ਸੇ ਉਬਰੇ ਸਬਦਿ ਰਹੇ ਲਿਵ ਲਾਇ'' ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਜੀਵ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਉਣਾ ਹੈ॥
ਧੰਨਵਾਦ

1947 ਦਾ ਗੁਆਚਾਂ ਵਰਕਾ

ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਸਰ Margaret bourke-white ਆਪਣੇ '''life magazine ''''ਵਿਚ ਅਗਸਤ 1947 ਤੂ ਬਾਅਦ ਸਤੰਬਰ ਮਹਨੇ ਵਿਚ ਮੁਜਫਰਾਬਾਦ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਬਣੇ ਪਹਲੇ ਕਾਲਜ ਦੀ ਇਕ ਘਟਨਾ ਦਾ ਜਿਕਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਇਹ ਕਾਲਜ 'ਸਿਖ ਕਾਲਜ' ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜੋ ਸਿਰਫ ਲੜਕੀਆ ਦਾ ਕਾਲਜ ਸੀ॥ਕੇਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕੇ ਇਸ ਪਾਸੇ ਸਿਖਾ ਦੇ 150 ਦੇ ਕਰੀਬ ਪਿੰਡ ਸਨ ਜੋ ਜਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਦੀ ਰਿਆਸਤ ਨਾਲ ਜੁੜ ਦੇ ਸਨ ((ਜੋ ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਨਲੂਆ ਨੇ ਦਰਿਆ ਖੈਬਰ ਫਤਿਹ ਕਰਨ ਤੂੰ ਬਾਅਦ ਵਾਸੀਏ ਸਨ))  1947 ਦੀ ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਨਾਹ ਤਾ ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਤੇ ਨਾਹ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਦਾ॥ਸੋ ਦੋਵੇ ਮੁਲਕਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਇਲਾਕਿਆ ਨਾਲ ਲਗਦੇ ਇਲਾਕਿਆ ਵਿਚ ਮਾਰੋ ਮਾਰੀ ਸੁਰੂ ਕਰ ਦਿਤੀ॥ਬਾਲਤਕਾਰ ਤਾ ਆਮ ਗੱਲ ਬਣ ਗਈ॥ਤਦ ਇਹਨਾ ਲੋਕਾ ਨੇ ਸਿਖ ਕਾਲਜ ਤੇ ਮਾੜੀ ਨੀਤ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਪਰ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਮਜੂਦ 250 ਤੂ ਉਪਰ ਸਿਖ ਲੜਕੀਆ ਨੇ ਜੇਹਲਮ ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਛਾਲ ਮਾਰਨਾ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਇਹਨਾ ਹਲਕਾਏ ਲੋਕਾ ਦੀਆ ਬੋਟੀਆ ਬਣਨ ਨਾਲੋ॥ਸ਼ਾਇਦ ਅਜੇਹੀ ਵਾਰਤਾ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਵਾਪਰੀ ਹੋਵੇ॥ਇਹਨਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਹੋਏ ਕਤਲੇਆਮ ਵਿਚ  ਲਗਭਗ 12000 ਤੂ ਉਪਰ ਸਿਖ ਮਰੇ(ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਾ 4000 ਦਾ ਹੈ )ਪਰ ਦੁਖ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਕੇਵਲ ਡਾਕਟਰ ਉਦੋਕੇ ਜੀ ਨੂ ਛਡ ਕਿਸੇ ਸਿਖ ਵਿਦਵਾਨ ਨੇ ਅਜੇਹੀ ਖੋਜ ਨਹੀ ਕੀਤੀ॥ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇ ਇੰਨਾ 150 ਪਿੰਡ ਵਿੱਚੋ ਕੋਈ ਵੀ ਪਿੰਡ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ॥ਉਸ ਸਮੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਜਿਆਦਾ ਬੋਲੀ ਜਾਨ ਵਾਲੀ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸੀ॥

ਇਕ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਓਟ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਾਨੂੰ ਇਕ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਓਟ ਬਾਰੇ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਦਾਤਾ ਕੋ ਨਹੀ ਜੋ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਦੇਇ ਆਧਾਰੁ ॥
ਸਚੇ ਗੁਰੂ ਤੂੰ ਬਿਨ੍ਹਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁਣਾ ਦੀ ਦਾਤ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਗੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੈ ॥ਸੱਚਾ ਗੁਰੂ ਹੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁਣਾ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿਉਂਤ ਦਾ ਸੁਚੱਜਾ ਆਧਾਰ ਬੰਨਦਾ ਹੈ॥
ਇਥੇ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕੇ ਸਿੱਖ ਦਾ ਸਚਾ ਗੁਰੂ ਜਗੋ ਜੱਗ ਅਟਲ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਹੈ॥ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁਣਾ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਸਾਂਝ ਪਵਾ ਸਾਨੂੰ ਸਚਿਆਰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ॥ਇਸਲਈ ਹੀ ਆਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ
ਸਤਿਗੁਰ ਕੀ ਬਾਣੀ ਸਤਿ ਸਰੂਪੁ ਹੈ ਗੁਰਬਾਣੀ ਬਣੀਐ ''' ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਮਾ ਗੁਰਬਾਣੀ ਰੂਪ ਹੋ ਸਚਿਆਰ ਹੋ ਜਾ॥
ਬਸ ਇਕ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੀ ਕੇ...
ਸਤਿਗੁਰੂ ਬਿਨਾ ਹੋਰ ਕਚੀ ਹੈ ਬਾਣੀ ॥
ਬਾਣੀ ਤ ਕਚੀ ਸਤਿਗੁਰੂ ਬਾਝਹੁ ਹੋਰ ਕਚੀ ਬਾਣੀ ॥
ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਦੀ ਗਲੀ ਪੰਗਤੀ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਗੁਰ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਨਾਉ ਮਨਿ ਵਸੈ ਸਦਾ ਰਹੈ ਉਰਿ ਧਾਰਿ ॥
ਜਦ ਗੁਰੂ ਦੀ ਨਦਰਿ ਕਰਮ ਖੇਤਰ ਉਤੇ ਹੋਂਦੇ ਹੈ ਤਦ ਹੀ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਗੁਣਾ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਮਨ ਵਿਚ ਸਦਾ ਲਈ ਵੱਸ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥
ਤਿਸਨਾ ਬੁਝੈ ਤਿਪਤਿ ਹੋਇ ਹਰਿ ਕੈ ਨਾਇ ਪਿਆਰਿ ॥ 
ਜਦ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁਣਾ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਵਾਲੀ ਸਾਂਝ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਤਾ ਜੋ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਦੀ ਅਗਨ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਹਰ ਵਖਤ ਪ੍ਰਬਲ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ ਉਹ ਨਾਮੁ ਦੀ ਸਹਿਜਤਾ ਨਾਲ ਬੁਝ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਸਹਿਜਤਾ ਜੀਵਨ ਦਾ ਆਧਾਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ॥
ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਾਈਐ ਹਰਿ ਅਪਨੀ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰਿ ॥੩੫॥
ਨਾਨਕ ਤਾ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਗੁਰੂ ਦੀਆ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਹੋ ਹੀ ਨਾਮੁ ਦੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾਤ ਦੀ ਬਖਸ਼ ਹੋਂਦੀ ਹੈ ਉਹਨਾਂ ਉਤੇ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਨਦਰਿ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਕਿਤੁ ਦੁਆਰੈ ਪਾਈਐ

ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਵਿੱਚੋ ਮਿੱਠੀ ਧੁਨੀ ਵਿਚ ਇਕ ਪੁਕਾਰ ਆ ਰਹੀ ਸੀ ਕੇ....
ਆਵਹੁ ਸੰਤ ਪਿਆਰਿਹੋ ਅਕਥ ਕੀ ਕਰਹ ਕਹਾਣੀ ॥
ਹੇ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪਿਆਰੇ ਸੰਤ ਜਨੋ ਆਉ ਉਸ ਬੇਅੰਤ ਗੁਨਾ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਰਲ ਮਿਲ ਸਿਫਤ ਸਾਲਾਹ ਕਰੀਏ॥
ਸਿਫਤ ਸਾਲਾਹ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਜਾਨਣ ਦੀ ਕੋਸਿਸ ਕਰੀਏ ਕੇ..
ਕਰਹ ਕਹਾਣੀ ਅਕਥ ਕੇਰੀ ਕਿਤੁ ਦੁਆਰੈ ਪਾਈਐ ॥ 
ਉਹ ''ਕਿਤੁ ਦੁਆਰੈ'' ਮਿਲਦਾ ਹੈ ॥
ਜਦ ਸਵਾਲ ਦੀ ਰੂਪ ਵਿਚ ਕਿਤ ਪਦ ਆਇਆ ਤਾ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਅਗੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ॥
ਤਨੁ ਮਨੁ ਧਨੁ ਸਭੁ ਸਉਪਿ ਗੁਰ ਕਉ ਹੁਕਮਿ ਮੰਨਿਐ ਪਾਈਐ ॥ 
ਦੇਹ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਕਾਰ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ, ਮਨ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਵਿਕਲਪ ਨੂੰ ਅਤੇ ਸਵਾਸਾਂ ਰੂਪੀ ਧਨ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਅਗੇ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ॥ਗੁਰੂ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਜੀਵਨ ਵਿਉਂਤ ਢਾਲ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ॥
ਹੁਣ ਇਥੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਇੱਕਲਾ '''ਹੁਕਮਿ ਮੰਨਿਐ''' ਆਖ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਮੁਕਾਈ ਸਗੋਂ ਹੁਕਮ ਨੂੰ ਖੋਲਦੇ ਹੋਏ ਆਖ ਦਿੱਤਾ ॥
ਹੁਕਮੁ ਮੰਨਿਹੁ ਗੁਰੂ ਕੇਰਾ ਗਾਵਹੁ ਸਚੀ ਬਾਣੀ ॥
ਭਾਈ ਸਚੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦਾ ਗਾਇਨ ਕਰ ਭਾਵ ''''ਸਤਿਗੁਰ ਕੀ ਬਾਣੀ ਸਤਿ ਸਰੂਪੁ ਹੈ ਗੁਰਬਾਣੀ ਬਣੀਐ ''' ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਮਾ ਗੁਰਬਾਣੀ ਰੂਪ ਹੋ ਸਚਿਆਰ ਹੋ ਜਾ॥
ਬਸ ਇਕ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੀ ਕੇ...
ਸਤਿਗੁਰੂ ਬਿਨਾ ਹੋਰ ਕਚੀ ਹੈ ਬਾਣੀ ॥
ਬਾਣੀ ਤ ਕਚੀ ਸਤਿਗੁਰੂ ਬਾਝਹੁ ਹੋਰ ਕਚੀ ਬਾਣੀ ॥
ਨਾਨਕ ਫਿਰ ਇਹੀ ਅਰਜ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ..
ਕਹੈ ਨਾਨਕੁ ਸੁਣਹੁ ਸੰਤਹੁ ਕਥਿਹੁ ਅਕਥ ਕਹਾਣੀ ॥੯॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਮਾਇਆ ਦੀ ਜਕੜ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਮਾਇਆ ਦੀ ਜਕੜ ਬਾਰੇ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਦੁਖੁ ਸਾਗਰੁ ਹੈ ਬਿਖੁ ਦੁਤਰੁ ਤਰਿਆ ਨ ਜਾਇ ॥
ਮਾਇਆ ਦੀ ਜਕੜ ਦਰਅਸਲ ਦੁੱਖਾਂ ਦਾ ਸਾਗਰ ਹੈ ਇਸੇ ਜਹਿਰਲੇ ਸਾਰਗ ਤੂੰ ਪਾਰ ਪਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ॥
ਮੇਰਾ ਮੇਰਾ ਕਰਦੇ ਪਚਿ ਮੁਏ ਹਉਮੈ ਕਰਤ ਵਿਹਾਇ ॥ 
ਮੈ ਮੇਰੀ ਕਰਦੇ ਕਈ ਹਉਮੈ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਫੱਸ ਅਨਜਾਏ ਜੀਵਨ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਕੂਚ ਕਰ ਗਏ॥
ਮਨਮੁਖਾ ਉਰਵਾਰੁ ਨ ਪਾਰੁ ਹੈ ਅਧ ਵਿਚਿ ਰਹੇ ਲਪਟਾਇ ॥
ਮਨਮੁਖਤਾ ਵਿਚ ਫਸੇ ਜੀਵ ਕਿਸੇ ਪਾਸੇ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਡਾਵਾ ਡੋਲੇ ਖਾਂਦੇ ਅੱਧ ਵਿਚ ਹੀ ਸਫ਼ਰ ਮੁਕਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ॥
ਜੋ ਧੁਰਿ ਲਿਖਿਆ ਸੁ ਕਮਾਵਣਾ ਕਰਣਾ ਕਛੂ ਨ ਜਾਇ ॥
ਜੀਵ ਜਿਵੇ ਦੀ ਆਪਣੇ ਕਰਮ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਖੇਤੀ ਕਰਦਾ ਧੁਰ ਦਾ ਮਾਲਿਕ ਸਾਹਿਬ ਉਵੇਂ ਦੀ ਫਸਲ ਪੈਦਾ ਕਰ ਖੱਟੀ ਖੱਟਣ ਉਤੇ ਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਹੋਰ ਕੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ॥
ਗੁਰਮਤੀ ਗਿਆਨੁ ਰਤਨੁ ਮਨਿ ਵਸੈ ਸਭੁ ਦੇਖਿਆ ਬ੍ਰਹਮੁ ਸੁਭਾਇ ॥
ਰਾਹ ਇਕ ਹੀ ਹੈ ਕੇ ਜੀਵ ਆਪਣੇ ਮੱਤ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਦੀਆ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਅਗੇ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਗੁਰਮਤਿ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਹੋ ਗਿਆਨ ਰੂਪੀ ਰਤਨ ਦੀ ਖੇਤੀ ਮਨ ਦੇ ਖੇਤ ਉਤੇ ਕਰ ਲੇਵੇ ਤਦ ਜਾ ਹਰ ਜਰੇ ਵਿੱਚੋ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਹੋਣ ਗਏ॥
ਨਾਨਕ ਸਤਿਗੁਰਿ ਬੋਹਿਥੈ ਵਡਭਾਗੀ ਚੜੈ ਤੇ ਭਉਜਲਿ ਪਾਰਿ ਲੰਘਾਇ ॥੩੪॥
ਨਾਨਕ ਤਾ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਜੋ ਜੀਵ '''ਉਰਵਾਰੁ ਨ ਪਾਰੁ ਹੈ''' ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਜੀਉ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਦ ਉਹ ਗੁਰਮਤਿ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਹੋਇਆ ਤਾ ਸਹਜੇ ਹੀ ਸਮਝ ਗਿਆ ਕੇ ਇਸ '''ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਦੁਖੁ ਸਾਗਰੁ'''ਵਿੱਚੋ ਬੋਹਿਥਾ ਰੂਪੀ ਗੁਰੂ ਹੀ ਪਾਰ ਲੰਘਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ ਇਸ ਬੋਹਿਥੇ ਉਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋਂਦੇ ਹਨ ਉਹ ਵੱਡੇ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲੇ ਅਖਵਾਂਦੇ ਹਨ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਸਿੱਖ ਇਤਹਾਸ

ਸਿੱਖ ਇਤਹਾਸ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਵਿਚਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸਿਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕੇ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਅਹੁਦੇਦਾਰੀਆ ਕਿੰਨੀਆ ਕੋ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦੀਆ ਸੀ ਤੇ ਮਿਲੇ ਪਦਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਕਿਵੇਂ ਕੌਮ ਨੂੰ ਬੁਲੰਦੀਆ ਉਤੇ ਖੜਿਆ ॥
1716 ਈ ਨੂ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ ਤੂ ਬਾਅਦ ਅਗਲੇ 17 ਸਾਲ ਦਾ ਸਮਾ ਸਿਖਾ ਉਤੇ ਅਤੀ ਮੁਸਕਲਾ ਭਰਿਆ ਸੀ॥ਛੇ ਵਾਰੀ ਸਰਕਾਰੀ ਤੋਰ ਉਤੇ ਜਕਰੀਆ ਖਾਨ ਨੇ ਸਿਖ ਕਤਲੇਆਮ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ॥ਸਿਰਾ ਦੇ ਮੁੱਲ ਪਏ ਕੋਮ ਨੂ ਮੁਢੋ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀਆ ਕੋਸਿਸ ਹੋਇਆ ਪਰ ਇੰਨੇ ਖੂਨ ਖਰਾਬੇ ਤੂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਜਕਰੀਆ ਖਾਨ ਆਪਣੀਆ ਬਦ ਨੀਤੀਆ ਵਿਚ ਕਾਮਜਾਬ ਨਾ ਹੋ ਸਕਿਆ॥ਆਖਰ ਏਸੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੂ ਵੱਡੀ ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਸਰਦਾਰ ਸਬੇਗ ਸਿੰਘ ਰਾਹੀ ਸਿਖਾ ਨੂ 1733 ਈ ਵਿਚ ਨਵਾਬੀ ਭੇਜੀ॥ਹੁਣ ਸਿਖ ਕਿਰਦਾਰਾ ਵੱਲ ਵੇਖੋ॥
ਪਹਲਾ ਤਾ ਨਵਾਬੀ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਸਰਦਾਰ ਸਬੇਗ ਸਿੰਘ ਨੂ ਸਿੰਘ ਬਾਹਰ ਹੀ ਰੋਕ ਲਿਆ ਕੇ ਭਾਈ ਤੂ ਸਰਕਾਰੀ ਨੋਕਰ ਹੈ॥ਕਾਫੀ ਤਰਲੇ ਮਿਨਤਾ ਤੂ ਬਾਅਦ ਸਿਖਾ ਦੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਮੁਖ ਸੇਵਾਦਾਰ(ਜਥੇਦਾਰ)ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ ਕੋਲ ਜਾਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਮਿਲੀ॥ਭਾਈ ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸਬੇਗ ਸਿੰਘ ਨੂ ਕੁਝ ਇੰਜ ਆਖਿਆ..
ਹਮ ਰਾਖਤ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹੀ ਦਾਵਾ ਜਾ ਇਤਕੋ ਜਾ ਅਗਲੋ ਪਾਵਾ॥
ਅਸੀਂ ਤਾ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹੀਆ ਦਾ ਦਾਵਾ ਆਪਣੀ ਹਿੱਕ ਦੀ ਜੋਰ ਉਤੇ ਕਰਦੇ ਹਾ ਫਿਰ ਨਵਾਬੀ ਕੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ॥ਫਿਰ ਭਾਈ ਸਬੇਗ ਸਿੰਘ ਪੰਜ ਪਿਆਰਿਆ ਕੋਲ ਅਰਜ ਲੈ ਕੇ ਗਿਆ॥ਪੰਜ ਪਿਆਰਿਆ ਵਿਚ ਉਸ ਵੇਲੇ ਸਹੀਦ ਬਾਬਾ ਦੀਪ ਸਿੰਘ ਜੀ ,ਸਹੀਦ ਕਰਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ,ਸਰਦਾਰ ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ,ਸਰਦਾਰ ਜੱਸਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਤੇ ਭਾਈ ਬੁਧ ਸਿੰਘ ਜੀ(ਮਹਾ ਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪੜਦਾਦਾ ਜੀ) ਸਾਮਿਲ ਸਨ॥ਪਰ ਓਥੋ ਵੀ ਜਵਾਬ ਮਿਲਿਆ....
ਪਾਤਿਸ਼ਾਹੀ ਛਡ ਲਏ ਨਵਾਬੀ ਇਤ ਉਤ ਕੀ ਕਰੇ ਖ਼ਰਾਬੀ॥
ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀ ਬਣੇ ਸਾਰੇ ਚੁਪ ਜੇਹੀ ਛਾਈ ਸੀ॥ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪਾਠ ਕਰਦੇ ਗ੍ਰੰਥੀ ਸਿੰਘ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ੀ ਆਈ ਟਹਲ ਮਹਲ ਤਾ ਕਉ ਮਿਲੈ ਜਾ ਕਉ ਸਾਧ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ॥
ਸਾਧੂ ਸੰਗਤਿ ਤਉ ਬਸੈ ਜਉ ਆਪਨ ਹੋਹਿ ਦਇਆਲ ॥
ਸਬੇਗ ਸਿੰਘ ਨੇ ਪੰਜ ਪਿਆਰਿਆ ਵੱਲ ਵੇਖਿਆ॥ਫਿਰ ਪੰਜ ਪਿਆਰਿਆ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕੇ ਨਵਾਬੀ ਇਕ ਪਖਾ ਚਲਦੇ ਸਿੰਘ ਨੂ ਦਿਤੀ ਜਾਵੇ॥ਇਹ ਸਿੰਘ ਸਨ ਭਾਈ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਜੋ ਹੁਣੇ ਹੀ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿ ਗੋਬਿੰਦਪੁਰ ਲੜਾਈ 'ਚ ਲੜ ਵਾਪਿਸ ਆਏ ਸਨ ਮਥੇ 'ਚੋ ਅਜੇਹੇ ਵੀ ਖੂਨ ਰਿਸ ਰਿਹਾ ਸੀ॥
ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਕੇਹਾ ਮੈ ਪੰਜ ਪਿਆਰਿਆ ਦਾ ਹੁਕਮ ਨਹੀ ਮੋੜ ਸਕਦਾ ਹਾ ਪਰ ਮੈਨੂ ਕੁਝ ਗੱਲ ਦੀ ਪਹਲਾ ਆਗਿਆ ਦਿਤੀ ਜਾਵੇ ॥
੧.ਮੈ ਕੋਈ ਤਖਤ ਜਾ ਕੁਰਸੀ ਤੇ ਨਹੀ ਬੈਠਾ ਗਾ
੨.ਪਖਾ ਝਲਣ ਦੀ ਸੇਵਾ ਮੇਰੀ ਹੀ ਰਹੇਗੀ
੩.ਘੋੜਿਆ ਦੀ ਦੇਖ ਰੇਖ ਮੈ ਪਹਲਾ ਵਾਂਗ ਹੀ ਕਰਾਗਾ
੪.ਇਹ ਨਵਾਬੀ ਦੀਆ ਵਸਤਾ ਪੰਜ ਸਿੰਘਾ ਦੇ ਪੈਰਾ ਨੂ ਛੂਹਿਆ ਜਾਣ॥
ਇਹ ਸਨ ਸਿਖ ਕਿਰਦਾਰ ਬਾਕੀ ਤੁਸੀਂ ਅੱਜ ਦੀ ਕੁਰਸੀ ਪਿਛਲੀ ਦੌੜ ਤੂ ਖੂਬ ਜਾਣੂ ਹੀ ਹੋ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਨਾਮੁ ਦੀ ਵਡਿਆਈ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨਾਮੁ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਦਸਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਉ ਅਤਿ ਵਡ ਊਚਾ ਊਚੀ ਹੂ ਊਚਾ ਹੋਈ ॥
ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਗੁਣ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਸਭ ਤੂੰ ਪਰਮ ਸਰੇਸਟ ਹੈ॥
ਅਪੜਿ ਕੋਇ ਨ ਸਕਈ ਜੇ ਸਉ ਲੋਚੈ ਕੋਈ ॥
ਭਾਵੇ ਕੋਈ ਲੱਖਾਂ ਹੀ ਜਤਨ ਕਰ ਜਿੰਨੀਆਂ ਮਰਜੀ ਤਾਂਘ ਲਾਈ ਬੈਠੇ ਉਹ ਇਸ ਪਰਮ ਸਰੇਸਟਤਾ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਖੜਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ॥
ਮੁਖਿ ਸੰਜਮ ਹਛਾ ਨ ਹੋਵਈ ਕਰਿ ਭੇਖ ਭਵੈ ਸਭ ਕੋਈ ॥
ਸਿਰਫ ਦੇਹੀ ਭੇਖ ਪਾ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਤੀਰਥਾਂ ਉਤੇ ਘੁੰਮਣ ਨਾਲ ਜਾ ਕੇਵਲ ਮੂੰਹ ਦੇ ਮਿੱਠੜੇ ਬੋਲਾ ਸਦਕਾ ਕੋਈ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ ਹੈ॥
ਗੁਰ ਕੀ ਪਉੜੀ ਜਾਇ ਚੜੈ ਕਰਮਿ ਪਰਾਪਤਿ ਹੋਈ ॥
ਦਰਅਸਲ ਉਸਦੇ ਮਿਲਾਪ ਲਈ ਸਚੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਵਿਚ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਰਮ ਗੁਰੂ ਦੀਆ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਦੀਆ ਪਉੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹ ਮਿਲਾਪ ਦੀ ਰਾਹ ਪੈ ਤੁਰਦੇ ਹਨ॥ਇਹੀ ਅਸਲ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੈ॥
ਅੰਤਰਿ ਆਇ ਵਸੈ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਵੀਚਾਰੈ ਕੋਇ ॥
ਜਦ ਕਰਮ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਆਚਾਰ ਵਿਚ ਧਾਰ ਸਚਿਆਰ ਬਣਦਾ ਤਦ ਸਾਹਿਬ ਹਿਰਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਆ ਵੱਸਦਾ ਹੈ॥ਬਸ ਲੋੜ ਹੈ ਕਰਮ ਗੁਰੂ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀਏ॥
ਨਾਨਕ ਸਬਦਿ ਮਰੈ ਮਨੁ ਮਾਨੀਐ ਸਾਚੇ ਸਾਚੀ ਸੋਇ ॥੩੩॥
ਨਾਨਕ ਤਾ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਗੁਰੂ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਅਗੇ ਆਪਾ ਭਾਉ ਮਾਰਨ ਨਾਲ ਹੀ ਮਨ ਗੁਰਮਤਿ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਬਸ ਫਿਰ ਇਹੀ ਸਚੀ ਸੋਭਾ ਸਿਫਤ ਸਾਲਾਹ ਹੋਂਦੀ ਹੈ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਗੁਰਮਤਿ ਅਨੁਸਾਰ ਜਿਆਉਂਦੇ ਜੀਅ ਮਰਨਾ ਕੀ ਹੈ॥

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕੇ ਜਿਆਉਂਦੇ ਜੀਅ ਸਬਦੁ ਦੇ ਧਾਰਨੀ ਹੋ ਕਿਵੇਂ ਮਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥
ਸਬਦਿ ਮਰੈ ਸੋਈ ਜਨੁ ਸਿਝੈ ਬਿਨੁ ਸਬਦੈ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਈ ॥ 
ਜੋ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਗੁਰੂ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਕਿਰਦਾਰ ਵਿਚ ਧਾਰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਹੀ ਜੀਵਨ ਪੱਧਤੀ ਵਿਚ ਕਾਮਜਾਬ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜੇ ਕੋਈ ਬਿਨ੍ਹਾ ਗੁਰੂ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਪੱਧਤੀ ਵਿਚ ਕਾਮਜਾਬੀ ਲੋਚਦਾ ਦਾ ਹੋਵੇ ਤਾ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਆਉ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸਿਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕੇ ''ਸਬਦਿ ਮਰੈ'' ਅਸਲ ਵਿਚ ਕੀ ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਹੋਈ ਦਾ ਹੈ॥
ਗੁਰੂ ਜੀ ਇਕ ਠਾਇ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਅਖੀ ਬਾਝਹੁ ਵੇਖਣਾ ਵਿਣੁ ਕੰਨਾ ਸੁਨਣਾ ॥ ਪੈਰਾ ਬਾਝਹੁ ਚਲਣਾ ਵਿਣੁ ਹਥਾ ਕਰਣਾ ॥ 
ਜੀਭੈ ਬਾਝਹੁ ਬੋਲਣਾ ਇਉ ਜੀਵਤ ਮਰਣਾ ॥ ਨਾਨਕ ਹੁਕਮੁ ਪਛਾਣਿ ਕੈ ਤਉ ਖਸਮੈ ਮਿਲਣਾ ॥੧॥
ਇਸ ਨੂੰ ਗੁਰਮਤਿ ਵਿਚ ਜਾਗਣਾ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਹੁਣ ਅੱਖਾਂ ਵੇਖਦੀਆ ਤਾ ਹਨ ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਉਹ ਮੈਲ ਨਹੀਂ ਰਹੀ॥
ਹੁਣ ਕੰਨ ਸੁਣਦੇ ਤੇ ਹਨ ਪਰ ਕੇਵਲ ਹਰਿ ਜਸ !!ਬਾਕੀ ਨਾਦ ਵਾਦ ਕੋਈ ਅਹਿਮੀਅਤ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ 
ਅੱਜ ਵੀ ਜੀਵ ਕਦਮ ਪੁੱਟਦਾ ਹੈ ਪਰ ਹੁਣ ਕਦਮ ਗੁਰਮਤਿ ਅਧੀਨ ਹੋ ਸਤਿ ਸੰਗ ਵੱਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ॥ਜੋ ਪਹਿਲਾ ਕੁਸੰਗਤ ਵੱਲ ਦੌੜਦੇ ਸਨ॥
ਅੱਜ ਵੀ ਹੱਥ ਕਿਰਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਹੁਣ ਵਾਲੀ ਕਿਰਤ ਸੁਕ੍ਰਿਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਰਮ ਵਿਕਰਮ ਤੂੰ ਸੁਕਰਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ॥
ਅੱਜ ਵੀ ਜੀਵ ਬੋਲਦਾ ਹੈ ਪਰ ਹੁਣ ਉਹ ਮਾੜੇ ਬੋਲ ਜਾ ਹਲਕੇ ਬੋਲਾ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਨਹੀਂ ਰਹੀ॥
ਇਹਨੂੰ ਹੀ ਜਿਉਂਦੇ ਜੀ ਮਰਨਾ ਆਖਦੇ ਹਾਂ, ਦੂਜਾ ਭਾਉ ਮਾਰਨਾ ਆਖਦੇ, ਆਪਾ ਸਮਰਪਣ ਆਖਦੇ ਹਾਂ॥
ਇਹ ਕਰਦਾ ਉਹ ਹੀ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣਾ ਕਰਮ ਖੇਤਰ ਗੁਰੂ ਦੇ ਉਪਦੇਸੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਲੈ ਆਉਂਦਾ ਹੈ॥
ਇਹੀ ਅਸਲ '''ਸਬਦਿ ਮਰੈ ਸੋਈ ਜਨੁ ਸਿਝੈ'' ਹੈ॥
ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਦੀ ਅਗਲੀ ਪੰਗਤੀ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਭੇਖ ਕਰਹਿ ਬਹੁ ਕਰਮ ਵਿਗੁਤੇ ਭਾਇ ਦੂਜੈ ਪਰਜ ਵਿਗੋਈ ॥
ਇੱਕਲਾ ਦੇਹ ਉਤੇ ਕੀਤਾ ਧਾਰਮਿਕ ਸਿੰਗਾਰ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਧਾਰਮਿਕ ਕਰਮ ਕਾਂਡ ਕੇਵਲ ਦੂਜੇ ਭਾਉ ਦੀ ਖੁਆਰੀ ਹੀ ਪੱਲੇ ਪਵਾ ਸਕਦੇ ਹਨ॥
ਨਾਨਕ ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਨਾਉ ਨ ਪਾਈਐ ਜੇ ਸਉ ਲੋਚੈ ਕੋਈ ॥੩੨॥
ਨਾਨਕ ਤਾ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਬਿਨ੍ਹਾ ਗੁਰੂ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਗੁਣਾ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਭਾਵੇ ਜਿੰਨੀ ਮਰਜੀ ਬਾਹਰੀ ਤੜਫ ਹੋਵੇ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਚੜਿ ਕੈ ਘੋੜੜੈ ਕੁੰਦੇ ਪਕੜਹਿ ਖੂੰਡੀ ਦੀ ਖੇਡਾਰੀ ॥

ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਇਕ ਠਾਇ ਇਕ ਖੇਡ ਦਾ ਜਿਕਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪਦ ਵਰਤਦੇ ਹਨ ਕੇ
''ਖੂੰਡੀ ਦੀ ਖੇਡਾਰੀ''
ਅੱਜ ਕੱਲ ਇਸ ਖੇਡ ਨੂੰ POLO ਦੇ ਨਾਮ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇਸ ਵਿਚ ਘੋੜ ਸਵਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਹਾਕੀ ਦੇ ਵਾਂਗ ਖੇਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥
ਪਰ ਇਥੇ ਜੋ ਸਮਝਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕੇ ਗੇਂਦ ਜਦ ਤੱਕ ਖੂੰਡੀ (ਹਾਕੀ ਸਟਿਕ) ਨੂੰ ਆਪਾ ਸਮਰਪਣ ਕਰਕੇ ਉਸਦੀ ਰਜਾ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਚਲਦੀ ਤਦ ਤੱਕ ਕਦੇ ਗੋਲ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ॥
ਇਸੇ ਰਜਾ ਵਿਚ ਚਲ ਮੰਜ਼ਿਲ ਪਾਉਣ ਦੀ ਵਿਧੀ ਨੂੰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿਚ ਇੰਝ ਆਖਿਆ ਹੈ ਕੇ
ਨਕਿ ਨਥ ਖਸਮ ਹਥ ਕਿਰਤੁ ਧਕੇ ਦੇ ॥ 
ਜਹਾ ਦਾਣੇ ਤਹਾਂ ਖਾਣੇ ਨਾਨਕਾ ਸਚੁ ਹੇ ॥
ਗੁਰੂ ਅਗੇ ਮੱਤ ਰੂਪੀ ਗੇਂਦ ਦਾ ਸਮਰਪਣ ਜਦ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਮਿਲਾਪ ਰੂਪੀ ਗੋਲ ਦਾ ਹੋਣਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ॥
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਹ ਵੀ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕੇ..
ਏਕੁ ਜਿ ਸਾਜਨੁ ਮੈ ਕੀਆ ਸਰਬ ਕਲਾ ਸਮਰਥੁ ॥ 
ਜੀਉ ਹਮਾਰਾ ਖੰਨੀਐ ਹਰਿ ਮਨ ਤਨ ਸੰਦੜੀ ਵਥੁ ॥੧॥ 
ਆਪਾ ਸਰਬ ਕਲਾ ਸਮਰਥ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣਾ ਹੈ ॥ਕਿਉਂਕਿ ਖੂੰਡੀਆ ਵਾਲੇ ਅੱਜ ਕੱਲ ਭੇਖੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਤੁਰੇ ਫਿਰਦੇ ਹਨ॥ਜੋ ਤੁਹਾਡੀ ਮੱਤ ਰੂਪੀ ਗੇਂਦ ਨਾਲ ਖੇਲਣ ਗਏ ਤਾ ਜਰੂਰ ਪਰ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਗੋਲ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਖੜਨਗੇ॥ਬਸ ਆਪਣੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਘਮਾਉਂਦੇ ਰਹਿਣਗੇ॥
ਅਜਿਹਾ ਬਾਰੇ ਹੀ ਪੂਰਾ ਸਲੋਕ ਹੈ..
ਚੜਿ ਕੈ ਘੋੜੜੈ ਕੁੰਦੇ ਪਕੜਹਿ ਖੂੰਡੀ ਦੀ ਖੇਡਾਰੀ ॥ 
ਹੰਸਾ ਸੇਤੀ ਚਿਤੁ ਉਲਾਸਹਿ ਕੁਕੜ ਦੀ ਓਡਾਰੀ ॥੨॥
ਖਿਡਾਰੀ ਹੋਣ ਖੂੰਡੀ ਦੇ ਪਰ ਹੱਥਾਂ ਵਿਚ ਬੰਦੂਕ ਦੇ ਹੱਥੇ ਫੜ੍ਹੀ ਰੱਖਣ॥ਉਡਾਰੀ ਕੁੱਕੜ ਵਾਲੀ ਮਾਰਨੀ ਆਉਂਦੀ ਹੋਵੇ ਤੇ ਫੜ੍ਹਾ ਹੰਸ ਨਾਲ ਉਡਣ ਦੀਆ ਮਾਰਦੇ ਹੋਣ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਮਨਮੁਖ ਤੈ ਗੁਰਮੁਖ ਦੇ ਲੱਛਣ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਮਨਮੁਖ ਤੈ ਗੁਰਮੁਖ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਆਹਮਣੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਮਨਮੁਖ ਨਾਮੁ ਨ ਚੇਤਿਓ ਧਿਗੁ ਜੀਵਣੁ ਧਿਗੁ ਵਾਸੁ ॥
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਨ ਦੀ ਮੱਤੀ ਅਗੇ ਹਾਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨਾਮੁ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਨਹੀਂ ਪਾਈ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਰਹਿਣੀ ਸਹਿਣੀ ਧਿਰਗਤਾ ਲਾਇਕ ਹੈ॥
ਜਿਸ ਦਾ ਦਿਤਾ ਖਾਣਾ ਪੈਨਣਾ ਸੋ ਮਨਿ ਨ ਵਸਿਓ ਗੁਣਤਾਸੁ ॥
ਜਿਸਦਾ ਦਿੱਤਾ ਖਾਂਦਾ ਤੈ ਪਹਿਨਦਾ ਹੈ ਉਸ ਗੁਣਾ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਨਾਂਹ ਵਸਾਇਆ॥
ਇਹੁ ਮਨੁ ਸਬਦਿ ਨ ਭੇਦਿਓ ਕਿਉ ਹੋਵੈ ਘਰ ਵਾਸੁ ॥
ਜਦ ਇਹ ਮਨ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਦੀ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਣਿਆ ਫਿਰ ਜੀਉ ਪੀਉ ਦਾ ਮੇਲ ਹੋਣ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੀ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਮਨਮੁਖੀਆ ਦੋਹਾਗਣੀ ਆਵਣ ਜਾਣਿ ਮੁਈਆਸੁ ॥
ਮਨ ਨੂੰ ਮੁਖੀਆ ਬਣਾ ਜਿਉਣ ਵਾਲੀਆ ਜੀਵ ਇਸਤਰੀਆ ਹਰ ਪਲ ਆਤਮਿਕ ਮਉਤ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਪਾਈ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ॥
ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਸੁਹਾਗੁ ਹੈ ਮਸਤਕਿ ਮਣੀ ਲਿਖਿਆਸੁ ॥ 
ਪਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਮੱਤ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਹੋ ਜਿਉਣ ਵਾਲੀਆ ਜੀਵ ਇਸਰਤੀਆ ਲਈ ਨਾਮੁ ਸੁਹਾਗ ਦੇ ਟਿੱਕੇ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਸਿੰਗਾਰ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਉਰਿ ਧਾਰਿਆ ਹਰਿ ਹਿਰਦੈ ਕਮਲ ਪ੍ਰਗਾਸੁ ॥
ਗੁਰੂ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਹੋ ਜਿਉਣ ਵਾਲੀਆ ਜੀਵ ਇਸਤਰੀਆਂ ਨੇ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਨਾਮੁ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਟਿਕਾਇਆ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਫਲਸਰੂਪ ਹਿਰਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਗਿਆਨ ਦਾ ਕੌਲ ਫੁੱਲ ਖਿਲਿਆ ਮਿਲਦਾ ਹੈ॥
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਨਿ ਆਪਣਾ ਹਉ ਸਦ ਬਲਿਹਾਰੀ ਤਾਸੁ ॥
ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਤੂੰ ਆਪਾ ਵਾਰ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦੀਆ ਹਨ ਅਸਾਂ ਉਹਨਾਂ ਤੂੰ ਬਲਿਹਾਰ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ॥
ਨਾਨਕ ਤਿਨ ਮੁਖ ਉਜਲੇ ਜਿਨ ਅੰਤਰਿ ਨਾਮੁ ਪ੍ਰਗਾਸੁ ॥੩੧॥ 
ਨਾਨਕ ਤਾ ਆਖਦਾ ਕੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਗੁਣਾ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਦਾ ਪ੍ਰਗਾਸ ਹੈ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਅਗੇ ਉਹ ਜੀਵ ਇਸਤਰੀਆਂ ਪ੍ਰਵਾਨ ਹੋਂਦੀਆ ਹਨ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਦੀ ਵਾਰਤਾ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਦੀ ਵਾਰਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥

ਵਿਛੁੜਿ ਵਿਛੁੜਿ ਜੋ ਮਿਲੇ ਸਤਿਗੁਰ ਕੇ ਭੈ ਭਾਇ ॥

ਵਿਛੋੜੇ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚੋ ਲਗਦੇ ਲਗਦੇ ਜਦ ਹਿਰਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਨਿਰਮਲ ਭੈ ਦਾ ਵਾਸਾ ਹੋਇਆ ਤਾ ਵਿਛੋੜਾ ਸਤਿ ਗੁਰੂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਵਿਚ ਜਾ ਬਦਲਿਆ॥

ਜਨਮ ਮਰਣ ਨਿਹਚਲੁ ਭਏ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇ ॥

ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਹੋ ਜਦ ਜੀਵ ਨੇ ਗੁਣਾ ਰੂਪੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨਾਮੁ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਪਾਈ ਤਾ ਆਤਮਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਆਉਣ ਨਾਲ ਨਿਹਚਲਤਾ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੋ ਗਈ॥

ਗੁਰ ਸਾਧੂ ਸੰਗਤਿ ਮਿਲੈ ਹੀਰੇ ਰਤਨ ਲਭੰਨ੍ਹ੍ਹਿ ॥ 

ਗੁਰ ਸਾਧੂ ਦਾ ਸੰਗ ਪਾ ਆਤਮਿਕ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਗੁਣਾ ਦੇ ਰਤਨਾਂ ਦਾ ਮਾਨੋ ਖਜਾਨਾ ਮਿਲ ਪਿਆ ਹੋਵੇ ॥

ਨਾਨਕ ਲਾਲੁ ਅਮੋਲਕਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਖੋਜਿ ਲਹੰਨ੍ਹ੍ਹਿ ॥੩੦॥

ਨਾਨਕ ਤਾ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਹੋਇਆ ਨਾਮੁ ਰੂਪੀ ਕੀਮਤੀ ਖਜਾਨਾ ਖੋਜ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥

ਧੰਨਵਾਦ

ਕਮਜ਼ੋਰ ਮਾਨਸਿਕਤਾ

ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਸਵਰਗ ਨਰਕ ਵਾਲੇ ਸੀਰੀਅਲ ਤੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਵਿਚ ਵਹਿਮ ਭਰਮਾ ਦੀਆ ਗੱਲਾਂ ਸੁਨ ਕੇ ਅੱਜ ਸਾਡੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਬੜ੍ਹੀ ਹੀ ਅਜੀਬ ਕਿਸਮ ਦੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ॥ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦਾ ਰੋਹ ਰੱਬ ਨੂੰ ਪੰਡ ਕੇ ਕੱਢ ਦੇ ਹਾਂ॥ ਪਰ ਅਸਲ ਲੋੜ ਹੈ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਖੁਦ ਦੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਪੰਡੀਏ ਰੱਬ ਨੂੰ ਪੰਡ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਤੁਸੀਂ ਉਸਦਾ ਕੀ ਵਿਗਾੜ ਲਾਵਾਂਗੇ॥ਪਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਪੰਡਣਾ ਸਿੱਖ ਲਿਆ ਤਾ ਘਟੋ ਘਟ ਆਪਾ ਸਵਰ ਜਾਵੇਗਾ॥

ਇਸੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਵਿੱਚੋ ਅਕਸਰ ਸਵਾਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਕੇ ਬੰਦਾ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਐਸ਼ ਪ੍ਰਸਤੀ ਕਰੇ ਤਾ ਜੇ ਮਰਨ ਲੱਗੇ ਜਾ ਮਰਨ ਤੂੰ ਬਾਅਦ ਦੁੱਖ ਝੱਲਣੇ ਵੀ ਪਏ ਤਾ ਕੀ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਧਕੇ ਖਾਣ ਨਾਲੋਂ ਤਾ ਚੰਗਾ ਹੈ ॥ਅਜਿਹੇ ਸਵਾਲ ਵਹਿਮਾਂ ਵਿਚ ਫਸੀ ਸੋਚ ਹੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ॥

ਜਰਾ ਕੋ ਆਪਣੇ ਈਮਾਨ ਨੂੰ ਜਿੰਦਾ ਕਰਕੇ ਪੁਛੋ ਕੇ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਧੋਖਾ ਠਗੀ ਕਰਨ ਉਤੇ ਅੰਦਰੋਂ ਤਾ ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਂਦੀ ਹੀ ਹੈ ਬਾਹਰੋਂ ਭਾਵੇ ਬੇਸ਼ਰਮੀ ਦਾ ਨਾਕਾਬ ਪਾਇਆ ਹੋਵੇ॥ਫਿਰ ਜੋ ਇਹ ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਕੀ ਇਹ ਕਿਸੇ ਸਜਾ ਤੂੰ ਘਟ ਹੈ॥

ਕਬੀਰ ਮਨੁ ਜਾਨੈ ਸਭ ਬਾਤ ਜਾਨਤ ਹੀ ਅਉਗਨੁ ਕਰੈ॥ 

ਕਾਹੇ ਕੀ ਕੁਸਲਾਤ ਹਾਥਿ ਦੀਪੁ ਕੂਏ ਪਰੈ॥

ਹੁਣ ਜੇ ਈਮਾਨ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੇ ਕਰਤੂਤ ਜਾਹਿਰ ਕੀਤੀ ਹੈ ਤਾ ਫਿਰ ਰੱਬ ਨੂੰ ਪੰਡਣਾ ਛੱਡ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪੰਡੋ॥

ਗੁਰਮਤਿ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਹੈ ਕੇ ਰੱਬ ਜਰੇ ਜਰੇ ਵਿਚ ਤੇ ਜੇ ਜਰੇ ਵਿਚ ਹੈ ਉਸਦਾ ਇਨਸਾਫ ਦਾ ਦਰਬਾਰ ਵੀ ਜਰੇ ਜਰੇ ਵਿਚ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਹੈ॥

1.ਆਪੀਨ੍ਹ੍ਹੈ ਆਪੁ ਸਾਜਿਓ ਆਪੀਨ੍ਹ੍ਹੈ ਰਚਿਓ ਨਾਉ ॥ 

ਦੁਯੀ ਕੁਦਰਤਿ ਸਾਜੀਐ ਕਰਿ ਆਸਣੁ ਡਿਠੋ ਚਾਉ ॥

2. ਇਹੁ ਜਗੁ ਸਚੈ ਕੀ ਹੈ ਕੋਠੜੀ ਸਚੇ ਕਾ ਵਿਚਿ ਵਾਸੁ ॥ 

ਇਕਨ੍ਹ੍ਹਾ ਹੁਕਮਿ ਸਮਾਇ ਲਏ ਇਕਨ੍ਹ੍ਹਾ ਹੁਕਮੇ ਕਰੇ ਵਿਣਾਸੁ ॥

ਹੁਣ ਜੇ ਇਹ ਗੱਲ ਸਮਝ ਆ ਗਈ ਕੇ ਉਹ ਹਰ ਜਰੇ ਵਿਚ ਮਜੂਦ ਹੈ ਤੇ ਹਰ ਜਰੇ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਦਰਬਾਰ ਲਾਈ ਬੈਠਾ ਤਾ ਫਿਰ ਇਕ ਗੱਲ ਹੋਰ ਸਮਝਣ ਵਾਲੀ ਹੈ ਕੇ..

ਧਰਮੁ ਧੀਰਾ ਕਲਿ ਅੰਦਰੇ ਇਹੁ ਪਾਪੀ ਮੂਲਿ ਨ ਤਗੈ ॥

ਅਹਿ ਕਰੁ ਕਰੇ ਸੁ ਅਹਿ ਕਰੁ ਪਾਏ ਇਕ ਘੜੀ ਮੁਹਤੁ ਨ ਲਗੈ ॥ 

ਭਾਵ ਕੇ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਅਦਾਲਤ ਕੋਈ ਇੰਡੀਅਨ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਟ ਨਹੀਂ ਜਿਥੇ 15 15 20 20 ਸਾਲ ਫੈਸਲਾ ਨਾਹ ਆਵੇ ਇਥੇ ਤਾ ਇਕ ਹੱਥ ਕਰ ਦੂਜੇ ਹੱਥ ਫੈਸਲਾ ਤੇਰੇ ਤਾਈ ਸੁਣਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥ਗੁਰੂ ਜੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿਚ ਆਖਦੇ ਹਨ..

ਚੰਗਿਆਈਆ ਬੁਰਿਆਈਆ ਵਾਚੈ ਧਰਮੁ ਹਦੂਰਿ ॥ 

ਕਰਮੀ ਆਪੋ ਆਪਣੀ ਕੇ ਨੇੜੈ ਕੇ ਦੂਰਿ ॥

ਉਹ ਤੇਰੀ ਕਰਨੀ ਵਾਚ ਦਾ ਹੈ ਤੇ ਕਰਮਾ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖ ਤੈਨੂੰ ਫੈਸਲੇ ਰੂਪੀ ਫਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜੇ ਤੇਰੀ ਕਰਮੀ ਵਿਚ ਸੁਕਰਮ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈ ਤਾ ਨੇੜਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਨਹੀਂ ਤਾ ਦੂਰੀ॥

ਪਰ ਸਾਡੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਇੰਨੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਚੁਕੀ ਹੈ ਕੇ ਅਸੀਂ ਸੰਸਾਰੀ ਸੁੱਖਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚੰਗੇ ਕਰਮਾ ਨਾਲ ਜੋੜਦੇ ਹਾਂ ਤੇ ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਮਾੜੇ ਕੰਮਾਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ॥

ਸਾਨੂੰ ਸੁਖ ਦੁੱਖ ਹੀ ਰੱਬ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਗਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਨੇੜਤਾ ਦਾ ਆਨੰਦ ਹੈ ਉਸਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੀ ਨਹੀਂ ਤੇ ਨਾਂਹ ਹੀ ਦੂਰੀ ਦਾ ਖਮ ਦਾ ਪਤਾ॥ਬਸ ਪਦਾਰਥੀ ਐਸ਼ ਹੀ ਸਭ ਕੁਝ ਦਿਸਦੀ ਹੈ॥

ਜੇ ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਮਾੜੇ ਕਰਮਾ ਨਾਲ ਜੋੜਾਂਗੇ ਤਾ ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ ਜੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜੁਨ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਅਨੇਕਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਜੋ ਸਰੀਰ ਉਤੇ ਤਸੀਹੇ ਝਲੇ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾੜੇ ਕਰਮਾ ਦੀ ਕਿਤਾਰ ਵਿਚ ਖੜੇ ਕਰੋਗੇ??

ਸਗੋਂ ਇਹ ਸਾਰੇ ਮਹਾ ਪੁਰਸ਼ ਤਾ ਆਖਦੇ ਹਨ॥

ਜੇ ਸੁਖੁ ਦੇਹਿ ਤ ਤੁਝਹਿ ਅਰਾਧੀ ਦੁਖਿ ਭੀ ਤੁਝੈ ਧਿਆਈ ॥੨॥ 

ਜੇ ਭੁਖ ਦੇਹਿ ਤ ਇਤ ਹੀ ਰਾਜਾ ਦੁਖ ਵਿਚਿ ਸੂਖ ਮਨਾਈ ॥੩॥

ਤਨੁ ਮਨੁ ਕਾਟਿ ਕਾਟਿ ਸਭੁ ਅਰਪੀ ਵਿਚਿ ਅਗਨੀ ਆਪੁ ਜਲਾਈ ॥੪॥ 

ਇਹ ਸਭ ਹੋ ਇਸ ਲਈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਸੁਖ ਦੁੱਖ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੋ ਚੁਕੇ ਹਾਂ ਮਿਲਾਪ ਦੇ ਅਹਿਸਾਸ ਤੂੰ ਵਾਂਝੇ ਹਾਂ॥

ਕਬੀਰ ਸੁਰਗ ਨਰਕ ਤੇ ਮੈ ਰਹਿਓ ਸਤਿਗੁਰ ਕੇ ਪਰਸਾਦਿ ॥

ਚਰਨ ਕਮਲ ਕੀ ਮਉਜ ਮਹਿ ਰਹਉ ਅੰਤਿ ਅਰੁ ਆਦਿ ॥

ਚਰਨ ਕਮਲ ਦੀ ਮਉਜ ਵਿਚ ਰਹਿਣਾ ਲਗਦਾ ਸਾਡੀ ਹਿੱਸੇ ਅਸੀਂ ਖੁਦ ਨਹੀਂ ਆਉਣਾ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ॥

ਦੂਜੇ ਦੀ ਕਹੀ ਹੀ ਗੱਲ ਹਵਾਈ ਗੱਲ ਲਗਦੀ ਹੈ ਇਹ ਵੀ ਦੁਖਾਂਤ ਸਾਡੇ ਤਾਈ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਇਸੇ ਨੂੰ ਮਦੇ ਨਜਰ ਕਬੀਰ ਜੀ ਆਖਿਆ...

ਕਬੀਰ ਚਰਨ ਕਮਲ ਕੀ ਮਉਜ ਕੋ ਕਹਿ ਕੈਸੇ ਉਨਮਾਨ ॥ 

ਕਹਿਬੇ ਕਉ ਸੋਭਾ ਨਹੀ ਦੇਖਾ ਹੀ ਪਰਵਾਨੁ॥

ਸੋ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰੋ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਸੁਚੱਜੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਿਰਲੇਪ ਹੋ ਜੀਣਾ ਹੀ ਸਭ ਤੂੰ ਉਤਮ ਵਿਚਾਰ ਹੈ॥

ਭਗਤ ਬੇਣੀ ਜੀ ਦਾ ਕਿਹਾ ਪੱਲੇ ਬਣਨ ਕੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਸਵਾਰਣ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੀਏ॥

ਥਾਕਾ ਤੇਜੁ ਉਡਿਆ ਮਨੁ ਪੰਖੀ ਘਰਿ ਆਂਗਨਿ ਨ ਸੁਖਾਈ ॥

ਬੇਣੀ ਕਹੈ ਸੁਨਹੁ ਰੇ ਭਗਤਹੁ ਮਰਨ ਮੁਕਤਿ ਕਿਨਿ ਪਾਈ ॥੫॥

ਜਦ ਜੀਵਨ ਸਵਾਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਲਿਆ ਫਿਰ ਜੀਉ ਪੀਉ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਤੂੰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਰੋਕ ਸਕਦਾ..

ਆਪੁ ਸਵਾਰਹਿ ਮੈ ਮਿਲਹਿ ਮੈ ਮਿਲਿਆ ਸੁਖੁ ਹੋਇ ॥

ਫਰੀਦਾ ਜੇ ਤੂ ਮੇਰਾ ਹੋਇ ਰਹਹਿ ਸਭੁ ਜਗੁ ਤੇਰਾ ਹੋਇ ॥...ਧੰਨਵਾਦ

ਇਕਰਾਰਨਾਮਾ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅਸਾ ਤਾਈ ਇਕ ਇਕਰਾਰਨਾਮਾ ਕਰਨਾ ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਅਸੀ ਖਤੇ ਬਹੁਤੁ ਕਮਾਵਦੇ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰਾਵਾਰੁ ॥ 
ਹੇ ਮੇਰੇ ਮਾਲਿਕ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਗਲਤੀ ਦੀ ਵਣਜ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਹਿਸਾਬ ਕਿਤਾਬ ਨਹੀਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ॥
ਹਰਿ ਕਿਰਪਾ ਕਰਿ ਕੈ ਬਖਸਿ ਲੈਹੁ ਹਉ ਪਾਪੀ ਵਡ ਗੁਨਹਗਾਰੁ ॥
ਹੇ ਮਾਲਿਕ ਤੂੰ ਆਪਣੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਅਸਾਂ ਨੂੰ ਬਖਸ਼ ਲੈ,ਅਸਾਂ ਤਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਪਾਪੀ ਗੁਨਾਹਗਾਰ ਹਾਂ॥
ਹਰਿ ਜੀਉ ਲੇਖੈ ਵਾਰ ਨ ਆਵਈ ਤੂੰ ਬਖਸਿ ਮਿਲਾਵਣਹਾਰੁ ॥
ਹੇ ਮੇਰੇ ਮਾਲਿਕ ਜੇ ਤੂੰ ਅਸਾਂ ਦੇ ਲੇਖੈ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ ਤਾ ਅਸਾਂ ਦੀ ਤਾ ਕਦੇ ਮਿਲਾਪ ਦੀ ਵਾਰੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆਉਣੀ, ਤੂੰ ਬਖਸ਼ਣ ਹਾਰ ਹੈ ਤੂੰ ਆਪਣੀ ਬਖਸ਼ ਸਦਕਾ ਅਸਾਂ ਨੂੰ ਮੇਲ ਲੈ॥
ਗੁਰ ਤੁਠੈ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਮੇਲਿਆ ਸਭ ਕਿਲਵਿਖ ਕਟਿ ਵਿਕਾਰ ॥
ਜਦ ਅਸਾਂ ਉਤੇ ਗੁਰੂ ਤੁਠੀਏ ਤਾ ਅਸਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਮੇਲ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸਦੇ ਸਦਕਾ ਅਸਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਵਿਕਾਰ ਖਤਮ ਹੋ ਗਏ॥
ਜਿਨਾ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਆ ਜਨ ਨਾਨਕ ਤਿਨ੍ਹ੍ਹ ਜੈਕਾਰੁ ॥੨੯॥
ਦਾਸ ਨਾਨਕ ਤਾ ਇਹੀ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸਿਫਤ ਸਾਲਾਹ ਗੁਣਾ ਨੂੰ ਧਾਰਦੇ ਹੋਈ ਕੀਤੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਜੈ ਕਾਰ ਹੋਈ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਮਾਇਆ ਦੇ ਪਸਰੇ ਪਾਸਾਰੇ ਦੀ ਪੜਚੋਲ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਮਾਇਆ ਦੇ ਪਸਰੇ ਪਸਾਰੇ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਲਖ ਚਉਰਾਸੀਹ ਮੇਦਨੀ ਤਿਸਨਾ ਜਲਤੀ ਕਰੇ ਪੁਕਾਰ ॥
ਮਨੁੱਖੀ ਸੋਚ ਦਾ ਘੜੀ ਲੱਖ ਚੌਰਾਸੀ ਦੀ ਸਾਰੀ ਗਿਣਤੀ ਹੀ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿਚ ਫਸੀ ਸੜ੍ਹ ਬਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੁਕਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ॥
ਇਹੁ ਮੋਹੁ ਮਾਇਆ ਸਭੁ ਪਸਰਿਆ ਨਾਲਿ ਚਲੈ ਨ ਅੰਤੀ ਵਾਰ ॥ 
ਸੱਚ ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਾਇਆ ਦਾ ਮੋਹ ਪਸਾਰਿਆ ਹੈ ਇਹ ਤੋੜ ਨਹੀਂ ਨਿਭਦਾ॥
((ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਅਟਲ ਸੱਚ ਹੈ ਕੇ ਮਾਇਆ ਦੇ ਪੰਚ ਦੂਤ ਕਦੇ ਵੀ ਜੀਉ ਦਾ ਧੁਰ ਸਾਥ ਨਹੀਂ ਨਿਭਾਉਂਦੇ-ਪ੍ਰਮਾਣ
ਧਰਮ ਰਾਇ ਜਬ ਲੇਖਾ ਮਾਗੈ ਬਾਕੀ ਨਿਕਸੀ ਭਾਰੀ ॥
ਪੰਚ ਕ੍ਰਿਸਾਨਵਾ ਭਾਗਿ ਗਏ ਲੈ ਬਾਧਿਓ ਜੀਉ ਦਰਬਾਰੀ ॥))
ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਸਾਂਤਿ ਨ ਆਵਈ ਕਿਸੁ ਆਗੈ ਕਰੀ ਪੁਕਾਰ ॥
ਉਨ੍ਹੀ ਹੀ ਇਹ ਗੱਲ ਸੱਚ ਹੈ ਕੇ ਬਿਨ੍ਹਾ ਸਾਹਿਬ ਤੂੰ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਅਗੇ ਕੀਤੀ ਗੁਹਾਰ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ॥
ਵਡਭਾਗੀ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪਾਇਆ ਬੂਝਿਆ ਬ੍ਰਹਮੁ ਬਿਚਾਰੁ ॥ 
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੱਡੇ ਭਾਗਾ ਨਾਲ ਸੱਚ ਦਾ ਰਸਤਾ ਚੁਣ ਲਿਆ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਸਚੇ ਗੁਰੂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਹੋ ਗਿਆ ਜਿਸਦੇ ਫਲਸਰੂਪ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਮਾਇਆ ਮੋਹ ਦੀ ਖੇਲ ਨੂੰ ਬੁਝ ਲਿਆ॥
ਤਿਸਨਾ ਅਗਨਿ ਸਭ ਬੁਝਿ ਗਈ ਜਨ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਉਰਿ ਧਾਰਿ ॥੨੮॥ 
ਨਾਨਕ ਤਾ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਦ ਹਰੀ ਸਾਹਿਬ ਹਿਰਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਵੱਸ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਦ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਮੋਹ ਦੀ ਅਗਨ ਸਭ ਬੁਝ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਗੁਨਾ ਦਾ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਜਨਮ ਹੋ ਬਦਲ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਨਾਮ ਜਪੋ-ਕਿਰਤ ਕਰੋ- ਵੰਡ ਛਕੋ

ਸ਼ਾਇਦ ਕੋਈ ਵਿਰਲਾ ਹੋਵੇ ਜੋ..
ਨਾਮ ਜਪੋ-ਕਿਰਤ ਕਰੋ- ਵੰਡ ਛਕੋ ਦੇ ਬਾਰੇ ਨਾਂਹ ਜਾਣਦਾ ਹੋਵੇ॥
ਆਉ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਚਾਨਣ ਇਹਨਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਪਦਾ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸਿਸ ਕਰੀਏ॥
੧.ਨਾਮ ਜਪੋ
ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਸਬਦਾਵਲੀ ਅਨੁਸਾਰ ਨਾਮ ਨੂੰ ਨਾਮੁ ਲਿਖਿਆ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥ਜਿਵੇ ਸਾਡੇ ਜੋ ਨਾਮ ਹਨ ਉਹ ਸਾਡੇ ਮਾਪਿਆਂ ਜਾ ਵੱਡੇ ਵੱਡੇਰਿਆ ਸਾਡੇ ਗੁਣ ਵੇਖ ਨਹੀਂ ਰੱਖੇ ਹਨ ਸਗੋਂ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ॥ਇਸੇ ਲਈ ਕੋਈ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਅਸਲ ਵਿਚ ਦੁਖੀ ਸਿੰਘ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ,ਕੋਈ ਸਰਗੁਣ ਸਿੰਘ ਅਸਲ ਵਿਚ ਨਿਰਗੁਣ ਸਿੰਘ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਗਰੀਬ ਸਿੰਘ ਅਮੀਰ ਸਿੰਘ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ॥ਇਸਲਈ ਇਕਲੇ ਨਾਮ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ਖਰੀ ਨਹੀਂ ਉਤਰਦੀ॥
ਪਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਨਾਮੁ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਇਹ ਹੈ ਕੇ..
ਜੇਹਾ ਡਿਠਾ ਮੈ ਤੇਹੋ ਕਹਿਆ ॥
ਤਿਸੁ ਰਸੁ ਆਇਆ ਜਿਨਿ ਭੇਦੁ ਲਹਿਆ ॥
ਜੇ ਕਿਸੇ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਦਿਆਲੂ ਆਖਿਆ ਤਾ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਦਿਆਲਤਾ ਵੇਖ ਦਿਆਲੂ ਆਖਿਆ॥
ਜੇ ਕਿਸੇ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਗੋਬਿੰਦ ਆਖਿਆ ਤਾ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਸਾਰੀ ਕਾਇਨਾਤ ਕੇਦਰ ਵੇਖ ਗੋ-ਬਿੰਦ ਆਖਿਆ॥
ਜੇ ਕਿਸੇ ਕ੍ਰਿਪਾਲੋਂ ਆਖਿਆ ਤਾ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਕ੍ਰਿਪਾਲੋਂ ਆਖਿਆ!!
ਇਸਲਈ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨੇ ਨਾਮੁ ਬਾਰੇ ਆਖ ਦਿੱਤਾ ॥
ਗੁਰਮੁਖਿ ਬਾਣੀ ਨਾਮੁ ਹੈ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਵਸਾਈ ॥ 
ਸਾਰੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਸਲ ਵਿਚ ਨਾਮੁ ਹੈ॥
੨.ਕਿਰਤ ਕਰੋ 
ਕਿਰਤ ਕਰੋ ਦੇ ਅੱਖਰੀ ਅਰਥ ਹਨ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ,ਕਾਜ ਕਰਨਾ॥
ਹੁਣ ਇਥੇ ਲੋੜ ਹੈ ਕਾਜ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦੀ ਕਿਉ ਕੇ ਕਾਜ ਤਾ ਵਿਕਰਮੀ ਵਾਲਾ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੁਕਰਮੀ ਵਾਲਾ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ॥ਹੋਰ ਸੌਖੇ ਲਵਜਾ ਵਿਚ ਚੋਰ ਦੀ ਚੋਰੀ ਕਰਨਾ ਵੀ ਤਾ ਉਸਦਾ ਕਾਜ ਹੈ॥ਸੋ ਆਉ ਗੁਰੂ ਜੀ ਕੋਲੋਂ ਪੁੱਛਦੇ ਹਾਂ ਕੇ ਕਿਹੜੀ ਕਿਰਤ ਕਰਨੀ ਹੈ॥
ਸੇਵ ਕੀਤੀ ਸੰਤੋਖੀਈ ਜਿਨ੍ਹ੍ਹੀ ਸਚੋ ਸਚੁ ਧਿਆਇਆ ॥
ਓਨ੍ਹ੍ਹੀ ਮੰਦੈ ਪੈਰੁ ਨ ਰਖਿਓ ਕਰਿ ''ਸੁਕ੍ਰਿਤੁ'' ਧਰਮੁ ਕਮਾਇਆ ॥
ਦਰਅਸਲ ਸਿੱਖੀ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿਚ ਸੁਕ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸੁਕ੍ਰਿਤ ਪਿੱਛੇ ਸੁਕਰਮ ਖੜਾ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
੩. ਵੰਡ ਛਕੋ
ਠੀਕ ਹੈ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸਬੰਧ ਦਸਵੰਦ ਨਾਲ ਜਿਆਦਾ ਜੋੜ ਵੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਕ ਗੱਲ ਹੋਰ ਵਿਚਾਰਨ ਯੋਗ ਹੈ ਕੇ ਜੋ ਪੁਆਇੰਟ ੧ ਤੇ ੨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਅਸੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ ਭਾਵ ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਭਿਆਸ ਤੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਧਾਰਨੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸੁਕ੍ਰਿਤ ਕਮਾਈ ਹੈ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਗੇ ਵੰਡਣਾ ਬਹੁਤ ਲਾਜਮੀ ਹੈ॥ਗੁਰਬਾਣੀ ਦਾ ਫੁਰਮਾਨ ਹੈ..
ਗੁਣਾ ਕਾ ਹੋਵੈ ਵਾਸੁਲਾ ਕਢਿ ਵਾਸੁ ਲਈਜੈ ॥ ਜੇ ਗੁਣ ਹੋਵਨ੍ਹ੍ਹਿ ਸਾਜਨਾ '''ਮਿਲਿ ਸਾਝ ਕਰੀਜੈ'' ॥
'''ਸਾਝ ਕਰੀਜੈ ਗੁਣਹ ਕੇਰੀ'' ਛੋਡਿ ਅਵਗਣ ਚਲੀਐ ॥ ਪਹਿਰੇ ਪਟੰਬਰ ਕਰਿ ਅਡੰਬਰ ਆਪਣਾ ਪਿੜੁ ਮਲੀਐ ॥ 
ਜਿਥੈ ਜਾਇ ਬਹੀਐ ਭਲਾ ਕਹੀਐ ਝੋਲਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਪੀਜੈ ॥ ਗੁਣਾ ਕਾ ਹੋਵੈ ਵਾਸੁਲਾ ਕਢਿ ਵਾਸੁ ਲਈਜੈ ॥੩॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਦੇ ਓਟ ਆਸਰੇ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਦੇ ਓਟ ਆਸਰੇ ਬਾਰੇ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥ 
ਜਨ ਕੀ ਟੇਕ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਠਵਰ ਨ ਠਾਉ ॥ 
ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਗੁਣਾ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਹੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾ ਦਾ ਓਟ ਆਸਰਾ ਹੋਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਆਸਰੇ ਤੂੰ ਇਲਾਵਾ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾ ਦੀ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਥਾਂ ਟਿਕਾਣੇ ਉਤੇ ਓਟ ਨਹੀਂ ਹੋਂਦੀ ਹੈ ਭਾਵ ਕੋਈ ਦੂਜਾ ਭਾਉ ਨਹੀਂ ਹੋਂਦਾ॥
ਗੁਰਮਤੀ ਨਾਉ ਮਨਿ ਵਸੈ ਸਹਜੇ ਸਹਜਿ ਸਮਾਉ ॥
ਮਨ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਦੀ ਮੱਤ ਅਗੇ ਸਮਰਪਣ ਕਰੇਕ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਗੁਣ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਹਿਰਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਵੱਸਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਸਹਿਜ ਵਿਚ ਆ,ਸਹਿਜ ਦੇ ਪੁੰਜ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਸਮਾਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥
ਵਡਭਾਗੀ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਆ ਅਹਿਨਿਸਿ ਲਾਗਾ ਭਾਉ ॥
ਉਹ ਵੱਡੇ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲੇ ਜਨ ਗਿਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਿਆਰ ਰੂਪੀ ਸਾਂਝ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨਾਮੁ ਨਾਲ ਨਿਰੰਤਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ॥
((ਜਿਵੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ -ਸਉਦੇ ਵਾਹੁ ਵਾਹੁ ਉਚਰਹਿ ਉਠਦੇ ਭੀ ਵਾਹੁ ਕਰੇਨਿ ॥ 
ਨਾਨਕ ਤੇ ਮੁਖ ਉਜਲੇ ਜਿ ਨਿਤ ਉਠਿ ਸੰਮਾਲੇਨਿ ॥))
ਜਨ ਨਾਨਕੁ ਮੰਗੈ ਧੂੜਿ ਤਿਨ ਹਉ ਸਦ ਕੁਰਬਾਣੈ ਜਾਉ ॥੨੭॥
ਦਾਸ ਨਾਨਕ ਤਾ ਇਹਨਾਂ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾ ਦੇ ਪਾਏ ਪੂਰਨਿਆਂ ਤੂੰ ਬਲਿਹਾਰੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ''ਅਹਿਨਿਸਿ ਲਾਗਾ ਭਾਉ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਸਿਖ ਇਤਹਾਸ ਦਾ ਇਕ ਸੁਨਿਹਰੀ ਤੇ ਦਲੇਰੀ ਭਰਿਆ ਵਰਤਾਂਤ

ਜਦ ਅਹਿਮਦ ਸ਼ਾਹ ਅਬਦਾਲੀ 1759 -1760 ਵਿਚ ਹਿਦੁਸਤਾਨ ਨੂ ਲੁਟ ਕੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾ ਸਿਖਾ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਅਬਦਾਲੀ ਦੇ ਕਾਫਲੇ ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਲੁਟ ਮਾਰ ਕੀਤੀ॥ਅਬਦਾਲੀ ਇਸ ਗੱਲ ਤੂ ਬਹੁਤ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਸੀ ਕੇ ਮੈ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਤੂ ਲੁਟ ਮਾਰ ਕਰਕੇ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹਾ ਇਹ ਖਾਨਾ ਬਦੋਸ਼ (ਕਿਓਕੇ ਉਸ ਸਮੇ ਜੰਗਲਾ ਵਿਚ ਹੀ ਜਿਆਦਾਤਰ ਰਹੰਦੇ ਸਨ)ਮੈਨੂ ਲੁਟ ਲੈਂਦੇ ਹਨ॥ਅਬਦਾਲੀ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਜਕਰੀਆ ਖਾਨ ਤੂ ਪੁਛਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕੌਣ ਲੋਕ! ਇਹ ਸਿਖ ਅਖਵਾਂਦੇ ਹਨ,ਘੋੜਿਆ ਦੀਆ ਕਾਠੀਆ ਇਹਨਾ ਦਾ ਘਰ ਹਨ,ਘਾਹ ਫੂਸ ਤੇ ਚਨੇ ਚੰਬ ਵੀ ਗੁਜਾਰਾ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ,ਇਹਨਾ ਦੇ ਗੁਰੂ ਨੇ ਹਰਿਮੰਦਰ ਨਾਮ ਦਾ ਆਬੇ ਹਿਆ ਦਿਤਾ ਹੋਇਆ ਜਿਥੋ ਹੀ ਮੁੜ ਸਕਤੀ ਸ਼ਾਲੀ ਹੋ ਨਿਬੜਦੇ ਹਨ॥ਅਬਦਾਲੀ ਨੇ ਕੇਹਾ ਮੈਨੂ ਇੰਨਾ ਵਿਚੋ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਦੀ ਬੂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ॥ਇਹਨਾ ਨੂ ਸਬਕ ਸਿਖਾਉਣਾ ਪਵੇਗਾ॥ ਇਸਲਈ ਵਾਪਿਸ ਪਹੁਚ ਅਬਦਾਲੀ ਨੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਓਸ ਵੇਲੇ ਦੀ ਸਭ ਤੂ ਵੱਡੀ ਤੋਪ ਤਿਆਰ ਕਰਵਾਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਸ਼ਾਹ ਨਜੀਰ ਨੂ ਦਿਤਾ॥ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਕਹਨ ਉਤੇ ਸਾਰੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚੋ copper ਅਤੇ brass ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਆਦਿਕ ਇਕਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜਿੰਨਾ ਨੂ ਡਾਲ ਕੇ ਇਕ ਤੋਪ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ॥ ਨਾਮ ਰਖਿਆ ਗਿਆ ''''ਜਮਜਮਾ''॥(80 pounder, 14 feet, 4½ inches in length, with a bore aperture of 9½ inches )
ਪਰ ਆਪਣੇ ਵੱਡੇ ਵਾਡੇਰਿਆ ਦੀ ਬਹਾਦਰੀ ਵੇਖੋ ਪਹਲੀ ਹੀ ਝੜਪ ਵਿਚ ਭੰਗੀ ਮਿਸਲ ਨੇ ਅਬਦਾਲੀ ਕੋਲੋ ਇਹ ਤੋਪ ਖੋਹ ਲਈ॥ਤੇ ਨਾਮ ਰਖ ਦਿਤਾ ਭੰਗੀਆ ਦੀ ਤੋਪ,ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਲਾਹੋਰ ਮਜੂਦ ਹੈ॥
ਇਸ ਤੋਪ ਨਾਲ ਇਕ ਵਿਲਖਣ ਸਿਖ ਇਤਹਾਸ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਾ ਪੰਨਾ ਵੀ ਜੁੜਿਆ ਹੈ॥ਗੱਲ ਏਵੈ ਹੋਈ ਕੇ ਮਹਾ ਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਚੋਥੀ ਵਾਰ ਜਦ ਮੁਲਤਾਨ ਦੇ ਕਿਲੇ ਉਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਤਾ ਕਿਲੇ ਦੀ ਸਖਤ ਦੀਵਾਰੀ ਕਰਕੇ ਕੋਈ ਨਤੀਜਾ ਨਹੀ ਸੀ ਆ ਰਿਹਾ ਹੋਲੀ ਹੋਲੀ ਪੰਜ ਮਹਨੇ ਬੀਤ ਗਏ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਬਹੁਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ॥ਮਹਾ ਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਮਥਾ ਟੇਕਣ ਆਏ ਉਸ ਸਮੇ ਅਕਾਲੀ ਫੂਲਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਕੀਤੇ ਬਾਹਰ ਗਏ ਹੋਏ ਸਨ ਸੋ ਸਾਰਾ ਕਾਰਜ ਮੀਤ ਮੁਖ ਸੇਵਾ ਦਾਰ ਭਾਈ ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇਖ ਰਹੇ ਸਨ॥ਜਦ ਉਨਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਮੁਰਝਾਇਆ ਚਿਹਰਾ ਵੇਖਿਆ ਤਾ ਕਾਰਨ ਪੁਛਿਆ,ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸਾਰੀ ਵਾਰਤਾ ਦਸੀ॥ਭਾਈ ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਖਿਆ ਕੇ ਇਸ ਵਿਚ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੀ ਗੱਲ ਹੈ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਭੰਗੀਆ ਵਾਲੀ ਤੋਪ ਹੈ ਓਹ ਵਰਤ ਦੇ ਹਾ॥
ਜਦ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਤੋਪ ਲੈ ਪੁਹਚੇ ਤਾ ਤੋਪਚੀ ਨੇ ਕੇਹਾ ਜੇ ਇਕ ਹੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਤੇ 18 ਤੂ 20 ਗੋਲੇ ਵਜਨ ਤਾ ਇਹ ਦੀਵਾਰਾਂ ਟੁਟ ਜਾਣ ਗਈਆ॥੧ ੨ ੩ ੪ ੫ ਗੋਲੇ ਚਲੇ ਤਾ ਦੁਸਮਨ ਦੇ ਦਿਲ ਕੰਬ ਗਏ ਪਰ ਮੰਦ ਭਾਗੀ ਨੂ ਤੋਪ ਦਾ ਇਕ ਪਹੀਆ ਟੁਟ ਗਿਆ॥ਤੋਪਚੀ ਨੇ ਸਲਾਹ ਦਿਤੀ ਕੇ ਹੁਣ ਇਕ ਹੀ ਹੱਲ ਕੇ ਇਕ ਇਕ ਕਰਕੇ ਤੋਪ ਹੇਠਾ ਮੋਢਾ ਦਿਤਾ ਜਾਵੇ ਪਰ ਜੋ ਮੋਢਾ ਦੇਵੇਗਾ ਉਸਦੀ ਹਡੀ ਵੀ ਨਹੀ ਲਭਣ ਗਈਆ॥ਇਹ ਸਾਰਾ ਵਾਰਤਾ ਭੇਸ ਬਦਲ ਦੁਸਮਨ ਖੇੜੇ ਦਾ ਸਾਈਅਦ ਜਾਲਾਨੀ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਜਿਸ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਹ ਸਾਰੀ ਵਾਰਤਾ ਲਿਖੀ ਹੈ॥
ਸਿਖਾ ਵਿਚ ਝਗੜਾ ਹੋਣ ਲਗ ਪਿਆ ਸਾਈਅਦ ਜਾਲਾਨੀ ਸੋਚਿਆ ਕੇ ਮੋਤ ਤੂ ਡਰ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਜਦ ਨੇੜੇ ਗਿਆ ਤਾ ਝਗੜਾ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸੀ ਕੇ ਪਹਲਾ ਮੈ ਮੋਢਾ ਦੇਵਾਗਾ ਤੇ ਦੂਜਾ ਤੀਜਾ ਆਖਦਾ ਸੀ ਨਹੀ ਪਹਲਾ ਮੈ ਮੋਢਾ ਦੇਵਾਗਾ॥
ਜਾਲਾਨੀ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਉਸਦੀ ਰੂਹ ਕੰਬ ਗਈ॥ਕਹੰਦਾ ਇੰਨੀ ਨੂ ਮੀਤ ਸੇਵਾਦਾਰ ਭਾਈ ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕੇਹਾ ਤੁਹਾਡਾ ਆਗੂ ਕੌਣ ਹੈ ਸਾਰਿਆ ਜਵਾਬ ਦਿਤਾ ਜੀ ਤੁਸੀਂ॥ਭਾਈ ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਕੇਹਾ ਕੇ ਪਹਲਾ ਮੈ ਮੋਢਾ ਦੇਵਾਗਾ ਫਿਰ ਮੇਰੇ ਹੇਠਲੀ ਪਦਵੀ ਵਾਲਾ ਤੇ ਇਹ ਕਰਮਵਾਰ ਸਿਲਸਿਲਾ ਏਵੈ ਚਲੇਗਾ ਜਦ ਤੱਕ ਦੀਵਾਰ ਨਹੀ ਤੁਟਦੀ॥ਜਾਲਾਨੀ ਜੀ ਅਗੇ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕੇ ਭਾਈ ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮੋਢਾ ਤੋਪ ਹੇਠਾ ਦਿਤਾ ਗੋਲਾ ਚਲਿਆ ਸਰੀਰ ਦੇ ਪੱਚਰੇ ਪਛੜੇ ਹੋ ਉਠ ਗਏ ਤੇ ਏਵੈ ਅਗੇ ਸਿਲਸਿਲਾ ਚਲਦਾ ਗਿਆ॥ਜਾਲਾਨੀ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਕੇ ਮੇਰਾ ਵੀ ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕੇ ਮੈ ਵੀ ਮੋਢਾ ਤੋਪ ਹੇਠਾ ਦੇਵਾ ਪਰ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਹੂਕ ਉਠੀ ਕੇ ਫਿਰ ਇਹਨਾ ਦੀ ਇਹ ਕੁਰਬਾਨੀ ਲਿਖੋਗਾ ਕੌਣ॥
ਇਹ ਸਨ ਆਗੂਆ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਜਿਸ ਲਈ ਕੋਮ ਚੜਦੀਕਲਾ ਵਿਚ ਸੀ ਤੇ ਅੱਜ ਦੇ ਆਗੂ ਅਖਵਾਣ ਵਾਲੇ ਘਰ ਭਰਨ ਤੇ ਲਗੇ ਹਨ॥

ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਦਾ ਵਰਨਣ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਨਿ ਆਪਣਾ ਗੁਰ ਸਬਦੀ ਵੀਚਾਰਿ ॥ 
ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਗੁਰੂ ਦੇ ਦਿੱਤੇ ਉਪਦੇਸ਼ਾ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਲਾਗੂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਇਹੀ ਸਚੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਅਸਲ ਸੇਵਾ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਸਤਿਗੁਰ ਕਾ ਭਾਣਾ ਮੰਨਿ ਲੈਨਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਰਖਹਿ ਉਰ ਧਾਰਿ ॥
ਸਚੇ ਗੁਰੂ ਵਲੋਂ ਸਮਝਾਈ ਗਈ ਰਜਾ ਰਹਮਤ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਗੁਣ ਰੂਪ ਨਾਮੁ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਵਸਾ ਕੇ ਰੱਖਦੇ ਹਨ॥
ਐਥੈ ਓਥੈ ਮੰਨੀਅਨਿ ਹਰਿ ਨਾਮਿ ਲਗੇ ਵਾਪਾਰਿ ॥
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਚੇ ਨਾਮੁ ਦੀ ਵਣਜ ਦਾ ਵਾਪਾਰ ਕਰਨਾ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਅੰਦਰੋਂ ਤੇ ਬਾਹਰੋਂ ਇਸ ਸਚੇ ਵਾਪਾਰ ਦੇ ਵਾਪਰੀ ਬਣ ਉਭਰਦੇ ਹਨ॥
((ਜਿਵੇ ਇਕ ਠਾਇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ..
ਵਣਜੁ ਕਰਹੁ ਵਣਜਾਰਿਹੋ ਵਖਰੁ ਲੇਹੁ ਸਮਾਲਿ ॥ 
ਤੈਸੀ ਵਸਤੁ ਵਿਸਾਹੀਐ ਜੈਸੀ ਨਿਬਹੈ ਨਾਲਿ ॥ ਅਗੈ ਸਾਹੁ ਸੁਜਾਣੁ ਹੈ ਲੈਸੀ ਵਸਤੁ ਸਮਾਲਿ ॥))
ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਬਦਿ ਸਿਞਾਪਦੇ ਤਿਤੁ ਸਾਚੈ ਦਰਬਾਰਿ ॥
ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾ ਦੀ ਸੱਚ ਦੀ ਵਣਜ ਹੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਦਾ ਪਛਾਣ ਪੱਤਰ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਸਚਾ ਸਉਦਾ ਖਰਚੁ ਸਚੁ ਅੰਤਰਿ ਪਿਰਮੁ ਪਿਆਰੁ ॥ 
ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾ ਦੀ ਵਣਜ ਸੱਚ ਹੋਂਦੀ ਹੈ ਵਣਜ ਦੀ ਖਰੀਦ ਫਰੋਤ ਕਰਨ ਦਾ ਖਰਚ ਸੱਚ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਭ ਤੂੰ ਅਹਿਮ ਉਹਨਾਂ ਅੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਪ੍ਰਤੀ ਪਿਆਰ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਜਮਕਾਲੁ ਨੇੜਿ ਨ ਆਵਈ ਆਪਿ ਬਖਸੇ ਕਰਤਾਰਿ ॥
ਕੂੜ ਰੂਪੀ ਝੂਠ ਅਜਿਹੇ ਜਨਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਤੇੜੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਫਰਕਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹਨਾਂ ਉਤੇ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਬਖਸ ਭਰਿਆ ਹੱਥ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਰਤੇ ਸੇ ਧਨਵੰਤ ਹੈਨਿ ਨਿਰਧਨੁ ਹੋਰੁ ਸੰਸਾਰੁ ॥੨੬॥ 
ਨਾਨਕ ਤਾ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਨਾਮੁ ਦੇ ਵਾਪਰੀ ਹੀ ਅਸਲ ਧਨਵੰਤ ਹਨ ਬਾਕੀ ਤਾ ਮਿਥਿਆ ਰੂਪੀ ਵਣਜ ਦੀ ਵਣਜਾਰੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਪੱਲੇ ਕੁਝ ਪੈਣਾ ਤਾ ਕਿ ਸਗੋਂ ਮੂਲ ਵੀ ਖਵਾ ਬਹੰਦੇ ਹਨ॥
ਕਬੀਰ ਜੀ ਨੇ ਵੀ ਇਕ ਠਾਇ ਆਖ ਦਿੱਤਾ,,,
ਮੋਹਿ ਐਸੇ ਬਨਜ ਸਿਉ ਨਹੀਨ ਕਾਜੁ ॥ 
ਜਿਹ ਘਟੈ ਮੂਲੁ ਨਿਤ ਬਢੈ ਬਿਆਜੁ ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਹਲੁ ਜੋਤੈ ਉਦਮੁ ਕਰੇ ਮੇਰਾ ਪੁਤੁ ਧੀ ਖਾਇ ॥

ਜਦ ਬਾਬਾ ਉਦਾਸੀਆ ਕਰ ਵਾਪਿਸ ਮੁੜਿਆ ਤਾ ਕਿੱਤੇ ਵਜੋਂ ਕਿਸਾਨੀ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ॥ਰਤਾ ਕੋ ਗੌਰ ਨਾਲ ਸੋਚੀਏ ਤਾ ਇਕ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਉਭਰਕੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਕੇ ਕਿਸਾਨੀ ਤੇ ਭਗਤੀ ਮਾਰਗ ਵਿਚ ਗੂੜੀ ਸਾਂਝ ਹੋਂਦੀ ਹੈ॥
੧.ਉਦਮ 
੨.ਭਰੋਸਾ 
੩.ਸੁ-ਕ੍ਰਿਤ
੪.ਨਿਰਮਲ ਭਉ
੫.ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਤੂੰ ਉਪਰਾਮ
(a )ਕਿਸਾਨੀ ਕਦੇ ਵੀ ਉਮੀਦ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੋਂਦੀ ਭਾਵ ਖੁਦ ਉਦਮ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ॥
ਕਿਰਸਾਣੀ ਕਿਰਸਾਣੁ ਕਰੇ ਲੋਚੈ ਜੀਉ ਲਾਇ ॥ 
ਹਲੁ ਜੋਤੈ ਉਦਮੁ ਕਰੇ ਮੇਰਾ ਪੁਤੁ ਧੀ ਖਾਇ ॥
(b) ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਦਿੱਤੀ ਜਮੀਨ ਉਤੇ ਇੰਨਾ ਭਰੋਸਾ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਕੇ ਜੋ ਬੀਜ ਖਰੀਦ ਕੇ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ ਖੁਲੇ ਆਮ ਸਾਰੇ ਖੇਤ ਵਿਚ ਖਿਲਾਰ ਦਿੰਦਾ॥
(c)ਕਿਸਾਨ ਜਿੰਨੀ ਵੀ ਮੁਸ਼ੱਕਤ ਖੇਤ ਵਿਚ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੁ-ਕ੍ਰਿਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਹੋਂਦੀ ਹੈ॥ਵਿਕਰਮ ਤੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਂਦੀ ਹੈ॥
(d)ਆਖਰੀ ਪਲਾਂ ਤੱਕ ਇਕ ਨਿਰਮਲ ਭੈ ਕਿਸਾਨ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਫੈਸਲਾ ਘਰ ਆ ਜਾਵੇ॥
((ਅਜਹੁ ਸੁ ਨਾਉ ਸਮੁੰਦ੍ਰ ਮਹਿ ਕਿਆ ਜਾਨਉ ਕਿਆ ਹੋਇ ))
(e)ਜੇ ਕਿਸੇ ਕਾਰਣ ਫ਼ਸਲ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾ ਕਿਸਾਨ ਕਦੇ ਵੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨੀ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦਾ ਸਗੋਂ ਉਸੇ ਭਰੋਸੇ ਨਾਲ ਦੁਬਾਰਾ ਉੱਠ ਖੜਾ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਬਸ ਇਹ ਹੀ ਰਾਹ ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਦਾ ਹੈ॥ਇਸਲਈ ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿਚ ਅਨੇਕਾਂ ਠਾਇ ਕਿਸਾਨ ਦਾ ਜਿਕਰ ਆਇਆ ਹੈ॥
੧.ਅਮਲੁ ਕਰਿ ਧਰਤੀ ਬੀਜੁ ਸਬਦੋ ਕਰਿ ਸਚ ਕੀ ਆਬ ਨਿਤ ਦੇਹਿ ਪਾਣੀ ॥ 
ਹੋਇ ਕਿਰਸਾਣੁ ਈਮਾਨੁ ਜੰਮਾਇ ਲੈ ਭਿਸਤੁ ਦੋਜਕੁ ਮੂੜੇ ਏਵ ਜਾਣੀ ॥
੨.ਮਨੁ ਹਾਲੀ ਕਿਰਸਾਣੀ ਕਰਣੀ ਸਰਮੁ ਪਾਣੀ ਤਨੁ ਖੇਤੁ ॥
ਨਾਮੁ ਬੀਜੁ ਸੰਤੋਖੁ ਸੁਹਾਗਾ ਰਖੁ ਗਰੀਬੀ ਵੇਸੁ ॥ ਭਾਉ ਕਰਮ ਕਰਿ ਜੰਮਸੀ ਸੇ ਘਰ ਭਾਗਠ ਦੇਖੁ ॥੧॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਸਹਿਜ ਅਤੇ ਆਨੰਦ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਹਿਜ ਅਤੇ ਆਨੰਦ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਚਿੰਤਾ ਧਾਵਤ ਰਹਿ ਗਏ ਤਾਂ ਮਨਿ ਭਇਆ ਅਨੰਦੁ ॥ 
ਜਦ ਪਦਾਰਥੀ ਚਿੰਤਾ ਤੇ ਭਟਕਣਾ ਦੂਰ ਹੋਈ ਤਦ ਜਾ ਕੇ ਮਨ ਵਿਚ ਪਰਮ ਆਨੰਦ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੋਈ॥
ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦੀ ਬੁਝੀਐ ਸਾ ਧਨ ਸੁਤੀ ਨਿਚਿੰਦ ॥
ਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਸਦਕਾ ਜਦ ਪਸਰੇ ਪਸਾਰੇ ਵਿਚਲਾ ਆਪਣਾ ਅਸਲ ਰੋਲ ਸਮਝ ਆ ਤਦ ਜਾ ਜੀਵ ਇਸਤਰੀ ਦੇ ਠਹਿਰਾਉ ਆਇਆ॥
ਜਿਨ ਕਉ ਪੂਰਬਿ ਲਿਖਿਆ ਤਿਨ੍ਹ੍ਹਾ ਭੇਟਿਆ ਗੁਰ ਗੋਵਿੰਦੁ ॥
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਰਮ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਗੁਣਾ ਦਾ ਬੀਜ ਬੋਇਆ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਚੇ ਆਗੂ ਰੂਪੀ ਗੁਰੂ ਨਾਲ ਭੇਟ ਹੋਈ॥
ਨਾਨਕ ਸਹਜੇ ਮਿਲਿ ਰਹੇ ਹਰਿ ਪਾਇਆ ਪਰਮਾਨੰਦੁ ॥੨੫॥ 
ਨਾਨਕ ਤਾ ਇਹੀ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਹਿਰਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਆ ਸਹਿਜ ਹੀ ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਕਰਾ ਪਰਮਾਨੰਦ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਬਖਸ਼ਦਾ ਹੈ॥
ਆਉ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਰੂਪੀ ਸਚੇ ਆਗੂ ਦਾ ਪੱਲ ਫੜ੍ਹ '''ਚਿੰਤਾ ਧਾਵਤ ਰਹਿ ਗਏ ਤਾਂ ਮਨਿ ਭਇਆ ਅਨੰਦੁ ''ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਕਰੀਏ॥

ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਦਾ ਨਿਰਮਲ ਪੰਥ

ਗੁਰਮਤ ਵਿਰੋਧਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਨਹੀ ਗੁਰਮਤ ਤਾ ਸੁਧਾਰ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ॥
ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਵਹਿਮ ਭਰਮਾ ਦਾ ਕੇਵਲ ਵਿਰੋਧ ਨਹੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਸਗੋ ਹਰ ਵਿਰੋਧ ਨੂ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਭਾਵੇ ਗੱਲ ਜੰਝੂ ਦੀ ਹੋਵੇ ਭਾਵੇ ਬੇਦਾ ਕਤੇਬਾ ਵਿਚਲੇ ਭਰਮਾ ਦੀ ਭਾਵੇ ਜੋਗੀਆ ਦੇ ਫਿਰਕਿਆ ਦੀ ਭਾਵੇ ਅਖੋਤੀ ਪੰਡਤਾ,ਬਰ੍ਮ ਗਿਆਨੀਆ ਜਾ ਸੰਤਾ ਜਾ ਸਾਧਾ ਆਦਿਕ ਦੀ ॥ਸਭ ਦਾ ਸਹੀ ਪਖ ਦਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕੇ ਪੰਡਿਤ ਕੋਉਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ,ਬਰ੍ਮ ਗਿਆਨੀ ਜਾ ਸੰਤ ਕੋਉਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ,ਰਸ ਕਸ ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ॥ ਤਿਆਗ ਅਤੇ ਸੰਤੋਖ ਵਿਚ ਕੀ ਫਰਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ॥ਕੀ ਛਡਣਾ ਹੈ ਤੇ ਕੀ ਅਪਨਾਨਾਂ ਹੈ॥
ਗੁਰਮਤ ਇਕ ਨਿਰਮਲ ਪੰਥ ਹੈ॥
ਕੋਈ ਫਿਰਕਾ ਵਾਦ ਨਹੀ॥
ਗੁਰਮਤ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਹੈ॥ 
ਕੋਈ ਧਰਮ ਦੇ ਨਾਮ ਉਤੇ ਫਿਰਕਾ ਵਾਦ ਨਹੀ॥
ਉਦਾਰਣ- ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਕਾਦੀ ਕੂੜੁ ਬੋਲਿ ਮਲੁ ਖਾਇ ॥ ਬ੍ਰਾਹਮਣੁ ਨਾਵੈ ਜੀਆ ਘਾਇ ॥
ਜੋਗੀ ਜੁਗਤਿ ਨ ਜਾਣੈ ਅੰਧੁ ॥ ਤੀਨੇ ਓਜਾੜੇ ਕਾ ਬੰਧੁ ॥
ਜੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਇੰਨਾ ਆਖ ਗੱਲ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਸਾ ਭਾਈ ਇਹ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਪਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨਾਲ ਹੀ ਅਗਲੀ ਪੰਗਤੀ ਵਿਚ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਸੋ ਜੋਗੀ ਜੋ ਜੁਗਤਿ ਪਛਾਣੈ ॥ ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਏਕੋ ਜਾਣੈ ॥
ਕਾਜੀ ਸੋ ਜੋ ਉਲਟੀ ਕਰੈ ॥ ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਜੀਵਤੁ ਮਰੈ ॥ 
ਸੋ ਬ੍ਰਾਹਮਣੁ ਜੋ ਬ੍ਰਹਮੁ ਬੀਚਾਰੈ ॥ ਆਪਿ ਤਰੈ ਸਗਲੇ ਕੁਲ ਤਾਰੈ ॥
ਕੇਵਲ ਖਾਮੀ ਦਸ ਪੱਲਾ ਨਹੀਂ ਚਾੜ ਲਿਆ ਸਗੋਂ ਸੁਧਾਰ ਦਾ ਰਾਹ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ॥
ਜਨੇਊ ਦਾ ਕੋਈ ਵਿਰੋਧ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸਗੋਂ ਆਖਿਆ...
ਦਇਆ ਕਪਾਹ ਸੰਤੋਖੁ ਸੂਤੁ ਜਤੁ ਗੰਢੀ ਸਤੁ ਵਟੁ ॥ 
ਏਹੁ ਜਨੇਊ ਜੀਅ ਕਾ ਹਈ ਤ ਪਾਡੇ ਘਤੁ ॥
ਜੇ ਤੇਰੇ ਕੋਲ ਇਹਨਾਂ ਗੁਣਾ ਦਾ ਜਨੇਊ ਹੈ ਤਾਂ ਲਿਆ ਮੈਨੂੰ ਪਾ ਦੇ॥
ਲੋਕੀ ਗੰਗਾ ਜਾਂਦੇ ਸੀ ਪਰ ਕਬੀਰ ਜੀ ਆਖ ਦਿੱਤਾ..
ਕਬੀਰ ਮਨੁ ਨਿਰਮਲੁ ਭਇਆ ਜੈਸਾ ਗੰਗਾ ਨੀਰੁ ॥ 
ਪਾਛੈ ਲਾਗੋ ਹਰਿ ਫਿਰੈ ਕਹਤ ਕਬੀਰ ਕਬੀਰ ॥੫੫॥
ਤੂੰ ਬੰਦਗੀ ਕਰ ਗੰਗਾ ਤੇਰੇ ਅੰਦਰ ਬਹਿਣ ਲੱਗ ਪਵੇਗੀ॥
ਪਰ ਗੱਲ ਤਾਂ ਉਹ ਹੀ ਹੈ ਨਾਂਹ ਕੇ ਅੱਜ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਿਹਦੇ ਇੰਨੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹਨ ਕੇ ਨਿਰਮਲ ਖਰੀ ਵਿਚਾਰ ਧਾਰਾ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪਚਾ ਲੈਣ॥ਇਸ ਲਈ ਬਾਂਦਰ ਟਪੂਸੀਆ ਮਾਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਭਾਵ ਬੋਲੋੜੇ ਵਿਵਾਦ ਖੜੇ ਕਰਦੇ ਹਨ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਨਾਮਿ ਲਗੇ ਸੇ ਊਬਰੇ

ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁਣਾ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਆਖਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ॥
ਨਾਮਿ ਲਗੇ ਸੇ ਊਬਰੇ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਜਮ ਪੁਰਿ ਜਾਂਹਿ ॥
ਨਾਨਕ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਸੁਖੁ ਨਹੀ ਆਇ ਗਏ ਪਛੁਤਾਹਿ ॥੨੪॥
ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁਣਾ ਨਾਲ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸਾਂਝ ਪਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਜਿਉਣਾ ਸਿੱਖ ਲਿਆ ਉਹ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਇਸ ਖੇਲ ਵਿਚ ਪਾਸ ਹੋ ਗਏ,ਪਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੇਵਲ ਜਿਉਣ ਦੀ ਵਾਂਗ ਡੋਰ ਕੇਵਲ ਪਦਾਰਥੀ ਰੱਖੀ ਉਹ ਮਾਇਆ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿਚ ਫਸ ਜਿਆਉਂਦੇ ਹੋਏ ਬਿਨ੍ਹਾ ਮਿਲਾਪ ਦੇ ਖੇਹ ਹੋ ਗਏ॥
ਨਾਨਕ ਤਾ ਆਖਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁਣਾ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਕੀਤੇ ਬਿਨ੍ਹਾ ਜੀਵਨ ਕਦੇ ਸੁਚੱਜਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤੇ ਬਿਨ੍ਹਾ ਗੁਣਾ ਦੇ ਵਾਲਾ ਜਿਆਉਣਾ ਆਉਣ ਜਾਣ ਦੀ ਖੇਲ ਤੂੰ ਵੱਧ ਕੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ॥
ਦਰਅਸਲ ਇਸ ਖੇਲ ਦੀ ਅਸਲ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੀ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਨਾਮੁ ਹੈ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਜਗਤ ਗੁਰੂ

ਸੰਸਾਰ ਉਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਹੋਰ ਰਹਿਬਰ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇ ਜੋ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਰ ਫਿਰਕੇ ਵੱਲੋਂ ਸਤਕਾਰਿਆ ਅਤੇ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ॥

ਰਤਾ ਕੋ ਠਰੱਮੇ ਨਾਲ ਸੋਚਣ ਤੇ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕੇ ਇਸਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕਾਰਣ ਰਿਹਾ ਕੇ.

ਜਗਤੁ ਜਲੰਦਾ ਰਖਿ ਲੈ ਆਪਣੀ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰਿ ॥ 

ਜਿਤੁ ਦੁਆਰੈ ਉਬਰੈ ਤਿਤੈ ਲੈਹੁ ਉਬਾਰਿ ॥ 

ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਨੇ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ ਖਿੱਤੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਜਾ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ ਜਾਤੀ ਆਦਿਕ ਲਈ ਸੀਮਤ ਪੁਕਾਰ ਸਾਹਿਬ ਅਗੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਸਗੋਂ ਆਖਿਆ'''ਜਗਤੁ ਜਲੰਦਾ ਰਖਿ ਲੈ'''॥

ਬਸ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਨੂੰ ਜਗਤ ਗੁਰੂ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਨੇ ਸਮਾਜ ਵੱਲੋ ਲਤਾੜਿਆ ਨੂੰ ਗੱਲ ਲਾਇਆ ਤੇ ਆਖਿਆ...

ਨੀਚਾ ਅੰਦਰਿ ਨੀਚ ਜਾਤਿ ਨੀਚੀ ਹੂ ਅਤਿ ਨੀਚੁ ॥ 

ਨਾਨਕੁ ਤਿਨ ਕੈ ਸੰਗਿ ਸਾਥਿ ਵਡਿਆ ਸਿਉ ਕਿਆ ਰੀਸ ॥

ਜਿਥੈ ਨੀਚ ਸਮਾਲੀਅਨਿ ਤਿਥੈ ਨਦਰਿ ਤੇਰੀ ਬਖਸੀਸ ॥

ਬਾਬੇ ਨੇ ਕੇਵਲ '''ਨਾਨਕੁ ਤਿਨ ਕੈ ਸੰਗਿ ਸਾਥਿ'' ਆਖਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਵਿਚ ਕਮਾ ਕੇ ਵਿਖਾਇਆ ਅਤੇ ਕਮਾਉਣ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਕੀਤਾ॥

ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਨੇ ਇਹ ਪਰਮਪਰਾ ਤੋੜੀ ਕੇ ਕੋਈ ਉੱਚੀ ਕੁਲ ਜਾਤ ਵਿਚ ਜਨਮ ਲੈਣ ਨਾਲ ਮਹਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨੀਵੀ ਜਾਤ ਵਿਚ ਜੰਮ ਨੀਵਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,ਸਗੋਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ ਦੀ ਵਾਰ ਵਿਚ ਇਕ ਥਾਂ ਜਿਕਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ...

ਪੁਛਨਿ ਫੋਲ ਕਤਾਬ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਵਡਾ ਕਿ ਮੁਸਲਮਾਨੋਈ ?

ਬਾਬਾ ਆਖੇ ਹਾਜੀਆ ਸੁਭ ਅਮਲਾ ਬਾਝਹੁ ਦੋਨੋ ਰੋਈ ॥

ਇਸੇ ਅਮਲਾ ਨੂੰ ਮੁਖ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰਮਤਿ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਆਖ ਦਿੱਤਾ..

ਚੰਗਿਆਈਆ ਬੁਰਿਆਈਆ ਵਾਚੈ ਧਰਮੁ ਹਦੂਰਿ ॥ 

ਕਰਮੀ ਆਪੋ ਆਪਣੀ ਕੇ ਨੇੜੈ ਕੇ ਦੂਰਿ ॥

ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਨੇ ਦੇਹ ਨੂੰ ਇਕ ਸਾਧਨ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰ ਕਰਮ ਨੂੰ ਸੁਕਰਮ ਬਣਾਉਣ ਉਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ॥

ਕਰਮੀ ਨੂੰ ਸੁਕਰਮੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਗੁਰਬਾਣੀ ਰੂਪੀ ਉਪਦੇਸ਼ ਸਿੱਖ ਦੀ ਝੋਲੀ ਵਿਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਉਂ ਜੀ ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਜਗਤ ਗੁਰੂ ਹੈ ਇਸਲਈ ਇਹ ਸਿੱਖ ਸੁਰਤ ਨੂੰ ਆਖਿਆ ਤਾ ਜੋ ਗੁਰਬਾਣੀ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ ਦਿੱਖ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਾਂਹ ਰਹਿ ਸਰਬ ਸਾਂਝਾ ਹੋਵੇ॥

ਖਤ੍ਰੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਸੂਦ ਵੈਸ ਸਭ ਏਕੈ ਨਾਮਿ ਤਰਾਨਥ ॥

ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ ਉਪਦੇਸੁ ਕਹਤੁ ਹੈ ਜੋ ਸੁਨੈ ਸੋ ਪਾਰਿ ਪਰਾਨਥ ॥

ਧੰਨਵਾਦ

ਸਤਿਗੁਰ ਪੁਰਖੁ ਨਿਰਵੈਰੁ ਹੈ

ਸਤਿਗੁਰ ਪੁਰਖੁ ਨਿਰਵੈਰੁ ਹੈ ਨਿਤ ਹਿਰਦੈ ਹਰਿ ਲਿਵ ਲਾਇ ॥
ਸਚਾ ਗੁਰੂ ਨਿਰਵੈਰ ਸਖਸੀਅਤ ਦਾ ਮਾਲਿਕ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂ ਜੋ ਉਸਦੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਨਿਹਚਲ ਸਾਹਿਬ ਵੱਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥ਪ੍ਰਮਾਣ-
ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨੀ ਤੇ ਕਛੁ ਬੁਰਾ ਨ ਭਇਆ ॥ 
ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨੀ ਸਦਾ ਸਮਦਰਸੀ ॥ 
ਨਿਰਵੈਰੈ ਨਾਲਿ ਵੈਰੁ ਰਚਾਇਦਾ ਅਪਣੈ ਘਰਿ ਲੂਕੀ ਲਾਇ ॥
ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਨਾਲ ਜੋ ਈਰਖਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਦਰਅਸਲ ਉਹ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਈਰਖਾ ਦਾ ਭੱਠਾ ਬਾਲ ਰਹੇ ਹੋਂਦੇ ਹਨ॥
ਅੰਤਰਿ ਕ੍ਰੋਧੁ ਅਹੰਕਾਰੁ ਹੈ ਅਨਦਿਨੁ ਜਲੈ ਸਦਾ ਦੁਖੁ ਪਾਇ ॥
ਇਸ ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਅਹੰਕਾਰ ਰੂਪੀ ਭੱਠੇ ਵਿਚ ਨਿਰੰਤਰ ਖੁਦ ਸੜਦੇ ਬਲਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ॥
ਕੂੜੁ ਬੋਲਿ ਬੋਲਿ ਨਿਤ ਭਉਕਦੇ ਬਿਖੁ ਖਾਧੇ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ॥ 
ਝੂਠ ਨਾਲ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਨਿੱਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਂਝ ਪਾ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸੇ ਸਾਂਝ ਦਾ ਕਮਾਇਆ ਜ਼ਹਿਰ ਖਾਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ॥
ਬਿਖੁ ਮਾਇਆ ਕਾਰਣਿ ਭਰਮਦੇ ਫਿਰਿ ਘਰਿ ਘਰਿ ਪਤਿ ਗਵਾਇ ॥
ਇਸੇ ਕਮਾਏ ਜ਼ਹਿਰ ਦੇ ਨਸ਼ੇ ਵਿਚ ਟੁੱਲ ਹੋਏ ਦਰ ਦਰ ਉਤੇ ਭਟਕਦੇ ਫਿਰਦੇ ਆਪਣੇ ਇਜ਼ਤ ਸ਼ਰੇ ਆਮ ਨਿਲਾਮ ਕਰਦੇ ਹਨ॥
ਬੇਸੁਆ ਕੇਰੇ ਪੂਤ ਜਿਉ ਪਿਤਾ ਨਾਮੁ ਤਿਸੁ ਜਾਇ ॥
ਅਜਿਹੇ ਬਿਖ ਦੇ ਵਾਪਾਰੀ ਤਨ ਵੇਚਣ ਵਾਲੀ ਔਰਤ ਘਰ ਜੰਮੀ ਔਲਾਦ ਵਰਗੇ ਹੋਂਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਿਉ ਭੀੜ ਵਿਚ ਕੀਤੇ ਖੋਹ ਗਿਆ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਨ ਚੇਤਨੀ ਕਰਤੈ ਆਪਿ ਖੁਆਇ ॥ 
ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਕਰਣੀ ਨੂੰ ਵੇਖ ਹੀ ਇਹ ਇਨਾਮ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥ਕਿਉਂਕਿ ਸੁਭ ਅਮਲਾਂ ਦਾ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਕਰਮ ਖੇਤਰ ਨਾਲ ਦੂਰ ਦੂਰ ਦਾ ਕੋਈ ਨਾਤਾ ਨਹੀਂ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਹਰਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰੀਅਨੁ ਜਨ ਵਿਛੁੜੇ ਆਪਿ ਮਿਲਾਇ ॥
ਪਰ ਵੇਖੋ ਗੁਰ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਹੋਇਆ ਸਾਹਿਬ ਇਹਨਾਂ ਉਤੇ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਆਪੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ॥
ਜਨ ਨਾਨਕੁ ਤਿਸੁ ਬਲਿਹਾਰਣੈ ਜੋ ਸਤਿਗੁਰ ਲਾਗੇ ਪਾਇ ॥੨੩॥
ਦਾਸ ਨਾਨਕ ਤਾ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਲਿਹਾਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਭਟਕਣਾ ਦਾ ਰਾਹ ਛੱਡ ਆ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਹੋਏ ਹਨ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਮਾਇਆ ਰੂਪੀ ਸੱਪ ਦੇ ਇਲਾਜ਼ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ

ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਮਾਇਆ ਰੂਪੀ ਸੱਪ ਦੇ ਇਲਾਜ਼ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਮਾਇਆ ਭੁਇਅੰਗਮੁ ਸਰਪੁ ਹੈ ਜਗੁ ਘੇਰਿਆ ਬਿਖੁ ਮਾਇ ॥
ਹੇ ਭਾਈ ਮਾਇਆ ਕੁੰਡਲਾਂਕਾਰੀ ਸੱਪ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਮਾਦਿਕ ਰੂਪੀ ਜ਼ਹਿਰ ਸਦਕਾ ਸਭ ਉਤੇ ਕੁੰਡਲ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ॥
ਬਿਖੁ ਕਾ ਮਾਰਣੁ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਹੈ ਗੁਰ ਗਰੁੜ ਸਬਦੁ ਮੁਖਿ ਪਾਇ ॥
ਕਮਾਦਿਕ ਰੂਪੀ ਜਹਿਰ ਦਾ ਤੋੜ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਗੁਣ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਹੈ, ਜਦ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁਣ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਰੂਪ ਵਿਚ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਵੱਸ ਹਰ ਵੇਲੇ ਮੁਖ ਤੂੰ ਝਲਕ ਦੇ ਹਨ,ਤਦ ਇਹ ਜਹਿਰ ਬੇਅਸਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ   ॥
ਜਿਨ ਕਉ ਪੂਰਬਿ ਲਿਖਿਆ ਤਿਨ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲਿਆ ਆਇ ॥
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰਮ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁਣ ਰੂਪੀ ਬੀਜ ਬੋਇਆ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਤਿਨ੍ਹਾ ਨੂੰ ਬੋਹਲ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਮਿਲਾਪ ਮਿਲਦਾ ਹੈ॥
ਭਾਵ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੱਚ ਦਾ ਰਾਹ ਚੁਣ ਸਫ਼ਰ ਅਰੰਭਿਆ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਮਿਲਾਪ ਰੂਪੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ॥ਇਸ ਮਿਲਾਪ ਪਿੱਛੇ ਅਸਲ ਤੱਥ ਪਹਿਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਫੈਸਲਾ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥ਭਾਵ ਸੱਚ ਦੇ ਮਾਰਗ ਦੀ ਚੋਣ॥
ਮਿਲਿ ਸਤਿਗੁਰ ਨਿਰਮਲੁ ਹੋਇਆ ਬਿਖੁ ਹਉਮੈ ਗਇਆ ਬਿਲਾਇ ॥
ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਮਿਲਾਪ ਨਾਲ ਤਨ ਮਨ ਨਿਰਮਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮਾਇਆ ਨੇ ਕਮਾਦਿਕ ਰਾਹੀਂ ਬਿਖ ਦਾ ਜਹਿਰ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਛਡਿਆ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਸਮੇ ਨਾਲ ਹਉਮੇ ਰੂਪੀ ਦੀਰਘ ਰੋਗ ਬਣ ਗਿਆ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਨਾਲ ਇਹ ਰੋਗ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥
ਗੁਰਮੁਖਾ ਕੇ ਮੁਖ ਉਜਲੇ ਹਰਿ ਦਰਗਹ ਸੋਭਾ ਪਾਇ ॥
ਬਸ ਇਸ ਨਿਰਮਲ ਹੋਏ ਜੀਵਨ ਸਦਕਾ ਹੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਹੋਏ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਭਾਉਂਦੇ ਹਨ॥
ਜਨ ਨਾਨਕੁ ਸਦਾ ਕੁਰਬਾਣੁ ਤਿਨ ਜੋ ਚਾਲਹਿ ਸਤਿਗੁਰ ਭਾਇ ॥੨੨॥
ਦਾਸ ਨਾਨਕ ਇਹਨਾਂ ਨਿਰਮਲ ਹੋਏ ਜਨਾ ਨੂੰ ਬਲਿਹਾਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਤਿਗੁਰ ਦੀ ਰਜਾ ਰਹਿਮਤ ਵਿਚ ਚਲਣ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸੁਭਾਅ ਬਣਾਈ ਬੈਠੇ ਹਨ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਹਉ ਰੋਗ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਇਲਾਜ਼ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਹੈ ਸਕਦਾ ਹੈ?

ਹਉ ਰੋਗ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਇਲਾਜ਼ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਹੈ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਸਲੋਕ ਮਃ ੧ ॥ ਹਉ ਵਿਚਿ ਆਇਆ ਹਉ ਵਿਚਿ ਗਇਆ ॥
ਹਉ ਵਿਚਿ ਜੰਮਿਆ ਹਉ ਵਿਚਿ ਮੁਆ ॥
ਇਸ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਮਹਲਾ ੧ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖ ਰਹੇ ਹਨ ਕੇ ਜੀਵ ਤੂ ਹਉ ਵਿਚ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਉਤੇ ਆਇਆ ਤੇ ਹਉ ਵਿਚ ਹੀ ਚਲਾ ਗਿਆ॥ਤੂ ਜੀਵ ਹਉ ਵਿਚ ਜਨਮਿਆ ਤੇ ਹਉ ਵਿਚ ਹੀ ਮਰ ਗਿਆ॥
ਇਥੇ ਸਮਝਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕੇ ਸਾਡੀ ਸਰੀਰਿਕ ਹੋਂਦ ਹੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿਚ ਹਉ ਦਾ ਰੂਪ ਹੈ॥ਕਿਓਕੇ ਕਰਮ ਪਿਛੇ ਸਾਡਾ ਆਪਾ ਖੜਿਆ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥ਮੈ ਕੀਤਾ ,ਮੈ ਪੁੰਨ ਕੀਤਾ ,ਮੈ ਪਾਪ ਛਡਿਆ,ਮੈ ਦਾਨੀ ,ਮੈ ਨਿਤਨੇਮੀ,ਮੈ ਰੋਜ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਜਾਂਦਾ ਹਾ ਆਦਿਕ ਪਿਛੇ ਮੈ ਖੜੀ ਹੈ ਜੋ ਹਉ ਦਾ ਰੂਪ ਹੈ॥ਜੇ ਸਾਹਿਬ ਨੂ ਮਨ ਵਿਚ ਵਸਾਣਾ ਹੋਵੇ ਤਾ ਸ਼ਰਮ ਕਰਨਾ ਪੈਦਾ ਹੈ ਪਰ ਹਉ ਲਈ ਕੁਝ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀ ਇਹ ਖੁਦ ਆ ਘੇਰਦੀ ਹੈ॥
ਹਉ ਵਿਚਿ ਦਿਤਾ ਹਉ ਵਿਚਿ ਲਇਆ ॥
ਹਉ ਵਿਚਿ ਖਟਿਆ ਹਉ ਵਿਚਿ ਗਇਆ ॥
ਜੇ ਤੂ ਕੁਝ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਤਾ ਪਿਛੇ ਤੇਰਾ ਆਪਾ ਖੜਾ ਹੈ ਕੇ ਮੈ ਦਿਤਾ॥ਜੇ ਤੂ ਕਿਸੇ ਕੋਲੋ ਕੁਝ ਮੰਗਿਆ ਤਾ ਪਿਛੇ ਫਿਰ ਤੂ ਖੜਾ ਹੈ,ਕੇ ਮੇਰੀ ਲੋੜ ਹੈ॥ਜੇ ਤੈਨੂ ਲਾਭ ਹੋਇਆ ਤਾ ਓਹ ਤੈਨੂ ਹੋਇਆ ਹੈ ਪਿਛੇ ਫਿਰ ਤੇਰਾ ਆਪਾ ਖੜਾ ਹੈ ਤੇ ਜੇ ਕੁਝ ਹਾਨੀ ਹੋਈ ਤਾ ਫਿਰ ਵੀ ਪਿਛੇ ਤੇਰਾ ਆਪਾ ਖੜਾ ਹੈ॥
ਹਉ ਵਿਚਿ ਸਚਿਆਰੁ ਕੂੜਿਆਰੁ ॥
ਹਉ ਦੀ ਮਾਰ ਹੇਠ ਕੂੜਿਆਰ ਵੀ ਹਨ ਤੇ ਸਚਿਆਰ ਵੀ॥ਹੁਣ ਥੋੜੀ ਜੇਹੀ ਗੱਲ ਸੋਚ ਵਾਲੀ ਹੈ ਕੇ ਸਚਿਆਰ ਕਿਵੇ ਹਉ ਵਿਚ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਛੋਟੀ ਜੇਹੀ ਉਦਾਰਣ ਕੇ ਸਵੇਰੇ ਬੰਦਾ ਗਿਆ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਤੇ ਨਾਲੇ ਸੋਚੇ ਕੇ ਮੈ ਤਾ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਆ ਗਿਆ ਮੇਰਾ ਗੁਆਂਡੀ ਸੁਤਾ ਪਿਆ ਹੈ, ਆ ਗਈ ਨਾ ਰਾਣੀ ਹਉ ਮੈ ਬਣਕੇ॥
ਹਉ ਵਿਚਿ ਪਾਪ ਪੁੰਨ ਵੀਚਾਰੁ ॥
ਹਉ ਵਿਚਿ ਨਰਕਿ ਸੁਰਗਿ ਅਵਤਾਰੁ ॥ 
ਮਹਲਾ ੧ ਸਲੋਕ ਨੂ ਅਗੇ ਤੋਰਦੇ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕੇ ਜੀਵ ਦੀ ਸੋਚ ਵਿਚ ਨਰਕ ਦਾ ਡਰ ਤੇ ਸੁਵਰਗ ਦੀ ਲਾਲਸਾ ਨੇ ਕਬਜਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਇਸਲਈ ਓਹ ਪਾਪ ਪੁੰਨ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਮਿਣਤੀ ਵਿਚ ਫਸਿਆ ਪਇਆ ਹੈ॥ਮੈ ਇੰਨੇ ਪੁੰਨ ਕਰਦਾ ਹਾ ਮੈ ਇੰਨੇ ਪਾਪ ਕਮਾਇਆ ਹੈ(ਹਾਲਾ ਕੇ ਪਾਪ ਕਿਸੇ ਨੂ ਦਸਦਾ ਨਹੀ ਪਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤਾਈ ਤਾ ਜਾਣਦਾ ਹੀ ਹੈ..ਕਬੀਰ ਮਨੁ ਜਾਨੈ ਸਭ ਬਾਤ ਜਾਨਤ ਹੀ ਅਉਗਨੁ ਕਰੈ))
ਪਰ ਗੁਰਮਤ ਦਾ CONCEPT ਇਥੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਹੈ ਜੋ ਜਾਣਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦਾ ਫੁਰਮਾਨ ਹੈ...
ਲੇਖੈ ਕਤਹਿ ਨ ਛੂਟੀਐ ਖਿਨੁ ਖਿਨੁ ਭੂਲਨਹਾਰ ॥ 
ਬਖਸਨਹਾਰ ਬਖਸਿ ਲੈ ਨਾਨਕ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰ ॥
ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਕੇ ਪਾਰ ਉਤਰਨ ਲਈ ਰਸਤਾ ਕੀ ਹੈ?
ਸੋ ਕਬੀਰ ਜੀ ਆਪਣੇ ੨ ਸਲੋਕਾ ਵਿਚ ਇਹ ਰਮਜ ਖੋਲਦੇ ਹਨ....
ਕਬੀਰ ਮੁਹਿ ਮਰਨੇ ਕਾ ਚਾਉ ਹੈ ਮਰਉ ਤ ਹਰਿ ਕੈ ਦੁਆਰ ॥ 
ਮਤ ਹਰਿ ਪੂਛੈ ਕਉਨੁ ਹੈ ਪਰਾ ਹਮਾਰੈ ਬਾਰ ॥੬੧॥ {ਪੰਨਾ 1367}
ਕਬੀਰ ਕਹੰਦੇ ਹਨ ਕੇ ਮੇਰੇ ਮਨ ਵਿਚ ਮਰਨ ਦਾ ਚਾਅ ਹੈ ਓਹ ਵੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰ ਉਤੇ ਮਰਨ ਦਾ॥ਫਿਰ ਇਕ ਖਿਆਲ ਦਿੰਦੇ ਕਬੀਰ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ ਜੇ ਸਾਹਿਬ ਆਉਂਦੇ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਇਹ ਪੁਛ ਲਿਆ ਕੇ ਇਹ ਕੌਣ ਮਰਿਆ ਪਇਆ ਹੈ ਮੇਰੇ ਦਰ ਉਤੇ, ਫਿਰ ਤਾ ਉਥੇ ਵੀ ਅਜੇਹੇ ਮੇਰੀ ਵਖਰੀ ਹੋਂਦ ਖੜੀ ਹੈ ਕੋਈ ਵੀ ਆਖ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਹ ਤਾ ਬਨਾਰਸ ਵਾਲਾ ਕਬੀਰ ਹੈ॥ਸੋ ਕਬੀਰ ਜੀ ਇਸ ਹੱਲ ਕਢਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ..
ਕਬੀਰ ਨਾ ਮੋੁਹਿ ਛਾਨਿ ਨ ਛਾਪਰੀ ਨਾ ਮੋੁਹਿ ਘਰੁ ਨਹੀ ਗਾਉ ॥ 
ਮਤ ਹਰਿ ਪੂਛੈ ਕਉਨੁ ਹੈ ਮੇਰੇ ਜਾਤਿ ਨ ਨਾਉ ॥
ਕੇ ਮੈ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਮਰਣ ਤੂ ਪਹਲਾ ਆਪਾ ਹੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਇਹ ਭਾਵਨਾ ਪੈਂਦਾ ਕਰ ਲਈ ..
ਕਬੀਰ ਨਾ ਹਮ ਕੀਆ ਨ ਕਰਹਿਗੇ ਨਾ ਕਰਿ ਸਕੈ ਸਰੀਰੁ ॥ 
ਕਿਆ ਜਾਨਉ ਕਿਛੁ ਹਰਿ ਕੀਆ ਭਇਓ ਕਬੀਰੁ ਕਬੀਰੁ ॥੬੨॥
ਆਪਾ ਖਤਮ ਕਰਨ ਹੀ ਪਾਰ ਪਾਉਣਾ ਹੈ
(ਕਬੀਰ ਤੂੰ ਤੂੰ ਕਰਤਾ ਤੂ ਹੂਆ ਮੁਝ ਮਹਿ ਰਹਾ ਨ ਹੂੰ)
ਹਉ ਵਿਚਿ ਹਸੈ ਹਉ ਵਿਚਿ ਰੋਵੈ ॥ 
ਮਹਲਾ ੧ ਸਲੋਕ ਨੂ ਅਗੇ ਤੋਰਦੇ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕੇ ਜੀਵ ਦਾ ਹੱਸਣਾ ਰੋਨਾ ਦੋਵੇ ਹਉਮੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹਨ ਕਿਓਕੇ ਕੁਝ ਪਾਉਣ ਕਰਕੇ ਇਹ ਖੁਸ਼ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਕੁਝ ਗੁਆਚ ਜਾਨ ਤੇ ਰੋਂਦਾ ਹੈ॥ਦੋਵਾ ਵੇਦਨਾ ਪਿਛੇ ਇਸਦਾ ਆਪਾ ਖੜਾ ਹੈ॥
ਜਬ ਕਛੁ ਪਾਵੈ ਤਬ ਗਰਬੁ ਕਰਤੁ ਹੈ ॥
ਮਾਇਆ ਗਈ ਤਬ ਰੋਵਨੁ ਲਗਤੁ ਹੈ॥
ਕਿਓਕੇ ਇਹ ਜੀਵ ਆਪੇ ਦਾ ਬਝਾ ਹੈ॥(ਮਾਟੀ ਕੋ ਪੁਤਰਾ ਕੈਸੇ ਨਚਤੁ ਹੈ)
ਹਉ ਵਿਚਿ ਭਰੀਐ ਹਉ ਵਿਚਿ ਧੋਵੈ ॥
ਹਉਮੇ ਕਰਕੇ ਹੀ ਇਸਦਾ ਮਨ ਮਾਇਆ ਵਿਚ ਗਿਲਤਾਨ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਜੇ ਮਨ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਨੂ ਕੋਈ ਉਦਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਥੇ ਵੀ ਹਉਮੇ ਆ ਘੇਰਦੀ ਹੈ ॥ਕਿਓਕੇ ਮੈ ਬਾਨੀ ਪੜਦਾ ਹਾ ਮੈ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦਾ ਮੈ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਜਾਂਦਾ ਹਾ ਮੈ ਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹਾ॥ਚੰਗਾ ਕ੍ਰਮ ਵੀ ''ਮੈ'' ਕਰਕੇ ZERO ਹੋ ਨਿਬੜਦਾ ਹੈ॥ਕਿਓਕੇ ਭਾਵਨਾ ਤੂ ਤੂ ਵਾਲੀ ਹੋਣੀ ਬਹੁਤ ਲਾਜਮੀ ਹੈ॥
ਆਪੇ ਕਰੇ ਕਰਾਏ ਆਪੇ ॥ 
ਆਪੇ ਥਾਪਿ ਉਥਾਪੇ ਆਪੇ ॥ ਤੁਝ ਤੇ ਬਾਹਰਿ ਕਛੂ ਨ ਹੋਵੈ ਤੂੰ ਆਪੇ ਕਾਰੈ ਲਾਵਣਿਆ ॥
ਹਉ ਵਿਚਿ ਜਾਤੀ ਜਿਨਸੀ ਖੋਵੈ ॥ 
ਆਪਣੇ ਆਪੇ ਦੀ ਹੋਂਦ ਕਰਕੇ ਹੀ ਜੀਵ ਜਾਤੀਆ ਜਿਨਸਾ ਦੀ ਹਉਮੇ ਵਿਚ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ॥
ਕਬੀਰ ਨਾ ਮੋੁਹਿ ਛਾਨਿ ਨ ਛਾਪਰੀ ਨਾ ਮੋੁਹਿ ਘਰੁ ਨਹੀ ਗਾਉ ॥
ਮਤ ਹਰਿ ਪੂਛੈ ਕਉਨੁ ਹੈ ਮੇਰੇ ਜਾਤਿ ਨ ਨਾਉ ॥ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਲਾਜਮੀ ਹੈ ਘਰ ਬਾਹਰ ਪਿੰਡ ਸਹਿਰ ਜਾਤ ਆਦਿਕ ਦਾ ਕੋਈ ਮਾਨ ਤਾ ਹੋਣੀ ਹੀ ਨਹੀ ਚਾਹੀਦਾ॥ਇਸਲਈ ਸਿਖ ਦਾ ਅਰਥ ਵੀ ਸਿਖਾਰਥੀ ਹੈ ਕੋਈ ਡਿਗਰੀ ਵਾਲਾ ਪਦ ਗੁਰੂ ਨੇ ਨਹੀ ਦਿਤਾ॥ਗੁਰੂ ਜੀ ਪੂਰੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿਚ ਤਾੜਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ''''ਕੇ ਤੂ ਕੇਵਲ ਸਿਖ ਬਣਨਾ ਹੈ'''ਕੋਈ ਸੰਤ ਬਰ੍ਮ ਗਿਆਨੀ ਜਾ ਬਾਬਾ ਆਦਿਕ ਨਹੀ॥ਤੇ ਦੂਜੇ ਨੂ ਭਾਈ ਆਖ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਨਾ ਹੈ ਨਾ ਕੇ ਬਾਬਾ ਜੀ ਸੰਤ ਜੀ ਬਰ੍ਮ ਗਿਆਨੀ ਜੀ ਆਦਿਕ॥
ਹਉ ਵਿਚਿ ਮੂਰਖੁ ਹਉ ਵਿਚਿ ਸਿਆਣਾ॥
ਹਉਮੇ ਦੀ ਪਕੜ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਇਹ ਮੂਰਖਾ ਵਾਲੇ ਕਰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਜੇ ਕੁਝ ਸਿਆਣਿਆ ਕੰਮ ਕਰੇ ਵੀ ਤਾ ਸਿਆਣਪ ਇਸਦੇ ਸਿਰ ਨੂ ਚੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਆ ਹਉਮੇ ਵਿਚ ਫਸਦਾ ਹੈ॥
ਮੋਖ ਮੁਕਤਿ ਕੀ ਸਾਰ ਨ ਜਾਣਾ ॥
ਅਸਲ ਵਿਚ ਜਦ ਤੱਕ ਇਹ ਆਪੇ ਦੇ ਬੰਧਨ ਵਿਚ ਬਝਾ ਪਿਆ ਹੈ ਇਸ ਨੂ ਹਉਮੇ 'ਚੋ ਮੁਕਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸਾਰ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀ ਲਗ ਸਕਦਾ॥
ਹਉ ਵਿਚਿ ਮਾਇਆ ਹਉ ਵਿਚਿ ਛਾਇਆ ॥
ਮਹਲਾ ੧ ਵਿਚਾਰ ਨੂ ਅਗੇ ਤੋਰਦੇ ਆਖਦੇ ਹਨ ਹਉਮੇ ਵਿਚ ਹੀ ਮਾਇਆ ਹੈ ਤੇ ਹਉਮੇ ਵਿਚ ਹੀ ਮਾਇਆ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ॥
ਹਉਮੈ ਕਰਿ ਕਰਿ ਜੰਤ ਉਪਾਇਆ ॥
ਜਿੰਨੀ ਵੀ ਹੋਂਦ ਖੜੀ ਹੈ ਭਾਵ ਜਿੰਨਾ ਵੀ ਅਕਾਰ ਹੈ ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿਚ ਹਉਮੇ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ॥
ਕਿਓਕੇ ....
ਜਬ ਅਕਾਰੁ ਇਹੁ ਕਛੁ ਨ ਦ੍ਰਿਸਟੇਤਾ ॥ ਪਾਪ ਪੁੰਨ ਤਬ ਕਹ ਤੇ ਹੋਤਾ ॥ 
ਜਬ ਧਾਰੀ ਆਪਨ ਸੁੰਨ ਸਮਾਧਿ ॥ ਤਬ ਬੈਰ ਬਿਰੋਧ ਕਿਸੁ ਸੰਗਿ ਕਮਾਤਿ ॥.......
ਆਪਨ ਖੇਲੁ ਆਪਿ ਵਰਤੀਜਾ ॥ ਨਾਨਕ ਕਰਨੈਹਾਰੁ ਨ ਦੂਜਾ ॥੧॥
ਹਉਮੈ ਬੂਝੈ ਤਾ ਦਰੁ ਸੂਝੈ॥
ਗੁਰੂ ਜੀ ਤਾੜਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਹਉਮੇ ਦੀ ਇਹ ਸੂਖਮ ਖੇਲ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਨ ਉਪਰੰਤ ਹੀ ''' ਮੋਖ ਮੁਕਤਿ ਕੀ ਸਾਰ''' ਦਾ ਦਰ ਪਹਿਚਾਣ ਵਿਚ ਆਵੇਗਾ॥
ਗਿਆਨ ਵਿਹੂਣਾ ਕਥਿ ਕਥਿ ਲੂਝੈ॥
ਸਬਦੁ ਦੇ ਸਚੇ ਗਿਆਂਨ ਤੂ ਸਖਣਾ ਜੀਵ ਕੇਵਲ ਅਲਾਉ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੋਇਆ ਪਿਆ ਹੈ॥
ਨਾਨਕ ਹੁਕਮੀ ਲਿਖੀਐ ਲੇਖੁ ॥
ਜੇਹਾ ਵੇਖਹਿ ਤੇਹਾ ਵੇਖੁ ॥੧॥ {ਪੰਨਾ 466}
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕੇ ਹੁਕਮੀ ਨੇ ਇਕ ਹੁਕਮ ਲਿਖ ਦਿਤਾ ਹੈ॥'''ਜੇਹਾ ਵੇਖਹਿ ਤੇਹਾ ਵੇਖੁ ''ਭਾਵ ਜੋ ਤੂ ਦਿਸ ਰਿਹਾ ਹੈ ਓਹ ਤੇਰਾ ਵਲੋ ਵੇਖੇ ਗਏ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਹੈ॥
ਜੈਸੀ ਮਨਸਾ ਤੈਸੀ ਦਸਾ ॥ 
ਜੈਸਾ ਕਰਮੁ ਤੈਸੀ ਲਿਵ ਲਾਵੈ ॥ 
ਕਬੀਰ ਜੀ''ਜੇਹਾ ਵੇਖਹਿ ਤੇਹਾ ਵੇਖੁ ''' ਨੂ ਹੋਰ ਖੋਲਦੇ ਹਨ॥
ਕਬੀਰ ਮਨੁ ਪੰਖੀ ਭਇਓ ਉਡਿ ਉਡਿ ਦਹ ਦਿਸ ਜਾਇ ॥ 
ਜੋ ਜੈਸੀ ਸੰਗਤਿ ਮਿਲੈ ਸੋ ਤੈਸੋ ਫਲੁ ਖਾਇ ॥੮੬॥ {ਪੰਨਾ 1369}
ਸੋ ਇਕ ਵਿਸਵਾਸ ਕਰ ਲੈ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਜੁੜ ਜਾ ਗੁਰੂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਹੀ ਹਉਮੇ ਖਤਮ ਹੋਂਦੀ ਹੈ॥ਪ੍ਰਮਾਨ-
ਜੈਸਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੁਣੀਦਾ ਤੈਸੋ ਹੀ ਮੈ ਡੀਠੁ ॥ 
ਵਿਛੁੜਿਆ ਮੇਲੇ ਪ੍ਰਭੂ ਹਰਿ ਦਰਗਹ ਕਾ ਬਸੀਠੁ ॥ 
ਹਰਿ ਨਾਮੋ ਮੰਤ੍ਰੁ ਦ੍ਰਿੜਾਇਦਾ '''ਕਟੇ ਹਉਮੈ ਰੋਗੁ'''' ॥
ਨਾਨਕ ਸਤਿਗੁਰੁ ਤਿਨਾ ਮਿਲਾਇਆ ਜਿਨਾ ਧੁਰੇ ਪਇਆ ਸੰਜੋਗੁ ॥੧॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਮਨਮੁਖ ਤੇ ਗੁਰਮੁਖ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਮਨਮੁਖ ਤੇ ਗੁਰਮੁਖ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਨੂੰ ਸਨਮੁਖ ਰੱਖ ਮੁਢਲੀ ਜੀਵਨ ਵਿਉਤ ਨੂੰ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਮਨਮੁਖ ਬੋਲੇ ਅੰਧੁਲੇ ਤਿਸੁ ਮਹਿ ਅਗਨੀ ਕਾ ਵਾਸੁ ॥ 
ਮਨ ਦੀਆ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਆਦਰਸ਼ਨ ਮੰਨ ਕੇ ਚਲਣ ਵਾਲੇ ਗਿਆਨ ਰੂਪੀ ਸੁਰਤ ਪੱਖੋਂ ਅੰਨ੍ਹੇ ਬੋਲੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਿਰਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਅਗਨ ਰੂਪੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਦਾ ਵਾਸਾ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥
ਬਾਣੀ ਸੁਰਤਿ ਨ ਬੁਝਨੀ ਸਬਦਿ ਨ ਕਰਹਿ ਪ੍ਰਗਾਸੁ ॥
ਕਿਉਂ ਜੋ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਤਿਰਸ਼ਨਾ ਦਾ ਰਾਜ ਹੋਂਦੇ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਫਲਸਰੂਪ ਗੁਰਬਾਣੀ ਸੁਰਤ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਵਸਦੀ ਅਤੇ ਜਦ ਗੁਰਬਾਣੀ ਸੁਰਤ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਵਸੇਗੀ ਤਦ ਤੱਕ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਰਾਹੀਂ ਸੁਰਤ ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਅੰਧੁਲਾ ਬੋਲਾ ਪਨ ਦੂਰ ਹੋ ਗਿਆਨ ਦਾ ਪ੍ਰਗਾਸ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ॥
ਓਨਾ ਆਪਣੀ ਅੰਦਰਿ ਸੁਧਿ ਨਹੀ ਗੁਰ ਬਚਨਿ ਨ ਕਰਹਿ ਵਿਸਾਸੁ ॥
ਅਜੇਹੀ ਅੰਨ੍ਹੇ ਬੋਲੇ ਪਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਆਪੇ ਦੀ ਸੁੱਧ ਨਾਂਹ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸਿਖਿਆ ਰੂਪੀ ਉਪਦੇਸ਼ਾ ਉਤੇ ਵੀ ਜੀਵ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਬੱਝਦਾ॥ਸੋ ਜਿਥੇ ਭਰੋਸਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਉਥੇ ਕੋਈ ਸਾਰਥਿਕ ਕਾਜ ਆਰੰਭ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ॥
ਗਿਆਨੀਆ ਅੰਦਰਿ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਹੈ ਨਿਤ ਹਰਿ ਲਿਵ ਸਦਾ ਵਿਗਾਸੁ ॥ 
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾ ਦੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਦੀਆ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਘਰ ਹੋਂਦਾ ਹੈ,ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਉਤੇ ਨਿਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਅਮਲ ਕਰਕੇ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਚੜਦੀਕਲਾ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ॥
ਹਰਿ ਗਿਆਨੀਆ ਕੀ ਰਖਦਾ ਹਉ ਸਦ ਬਲਿਹਾਰੀ ਤਾਸੁ ॥
ਮਨਮੁਖਾ ਦੇ ਉਲਟ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆ ਉਪਦੇਸ਼ ਰੂਪੀ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਉਤੇ ਭਰੋਸਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਜਿਸਦੇ ਫਲਸਰੂਪ ਸਾਹਿਬ ਵੀ ਆਪਣੇ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾ ਦੀ ਹਰ ਥਾਂ ਪੈਜ ਰੱਖਦਾ ਹੈ॥ਅਜਿਹੇ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾ ਤੂੰ ਬਲਿਹਾਰੇ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ॥
ਗੁਰਮੁਖਿ ਜੋ ਹਰਿ ਸੇਵਦੇ ਜਨ ਨਾਨਕੁ ਤਾ ਕਾ ਦਾਸੁ ॥੨੧॥ 
ਅਜਿਹੇ ਭੋਰਸੇ ਨਾਲ ਜੋ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਸੇਵ ਦੇ ਹਨ ਨਾਨਕ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਦਾਸ ਹੈ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਜੋ ਰਤੁ ਪੀਵਹਿ ਮਾਣਸਾ ਤਿਨ ਕਿਉ ਨਿਰਮਲੁ ਚੀਤੁ ॥

ਬੰਦਗੀ ਦੀ ਜਦ ਵੀ ਗੱਲ ਤੁਰਦੀ ਹੈ ਤਾ ਉਥੇ ਪਦ ਗਾਖੜੀ(ਔਖੀ) ਆਪਣੇ ਆਪ ਖੜਦਾ ਹੈ॥
ਮਹਲਾ ੧ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਜੇ ਰਤੁ ਲਗੈ ਕਪੜੈ ਜਾਮਾ ਹੋਇ ਪਲੀਤੁ ॥ 
ਜੇ ਤੇਰੇ ਬਾਹਰੀ ਕਪੜਿਆ ਨੂੰ ਲਹੂ ਲੱਗ ਜਾਵੇ ਤਦ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਵੇਸ ਦੁਨਿਆਵੀ ਮਰਿਯਾਦਾ ਅਨੁਸਾਰ ਬੰਦਗੀ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ॥
ਜੋ ਰਤੁ ਪੀਵਹਿ ਮਾਣਸਾ ਤਿਨ ਕਿਉ ਨਿਰਮਲੁ ਚੀਤੁ ॥
ਹੁਣ ਜਰਾ ਕੋ ਤਵੱਜੋ ਦੇ ਜੇ ਤੂੰ ਸੋਚੇ ਤਾ ਸਹਿਜ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗੇ ਜਾਵੇਗਾ ਕੇ ਜੋ ਤੂੰ ਪਰਾਇਆ ਹੱਕ ਖਾ,ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਕਰ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਲਹੂ ਪੀ ਰਿਹਾ ਹੈ॥ਅਜੇਹੀ ਕੁਕਰਮੀ ਦੇ ਹੋਂਦਿਆ ਹੋਇਆ ਤੇਰਾ ਚਿੱਤ ਕਿਵੇਂ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ॥
ਤੂੰ ਕਪੜਿਆ ਦੇ ਤਾ ਨਿਯਮ ਘੜੇ ਹਨ ਪਰ ਅਸਲ ਮਨ ਦੀ ਘਾੜਤ ਕਰਨਾ ਭੁੱਲ ਗਿਆ॥
ਨਾਨਕ ਨਾਉ ਖੁਦਾਇ ਕਾ ਦਿਲਿ ਹਛੈ ਮੁਖਿ ਲੇਹੁ ॥
ਨਾਨਕ ਤਾ ਇਸੇ ਗੱਲ ਉਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਕਰਨ ਲਈ ਹਿਰਦੇ ਦੀ ਨਿਰਮਲਤਾ ਅਤੀ ਲਾਜਮੀ ਹੈ॥ਬੰਦਗੀ ਤਦ ਹੀ ਪ੍ਰਵਾਨ ਹੈ ਜਦ ਸੱਚ ਦਿਲ ਨਾਲ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸਿਫਤ ਸਾਲਾਹ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ॥
ਅਵਰਿ ਦਿਵਾਜੇ ਦੁਨੀ ਕੇ ਝੂਠੇ ਅਮਲ ਕਰੇਹੁ ॥੧॥ 
ਬਾਕੀ ਜੋ ਸੰਸਾਰੀ ਮੱਤਾ ਨੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਮਿਲਾਪ ਦੇ ਤਨ ਤਾਈ ਸੀਮਤ ਵਿਖਾਵੇ ਬਣਾਏ ਹਨ ਇਹ ਝੂਠੇ ਅਮਲ ਹੈ ਭਾਵ ਕੁਕਰਮ ਹਨ॥ਇਹਨਾਂ ਕੁਕਰਮਾਂ ਬਾਰੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਬੜੇ ਸਾਫ ਲਹਿਜੇ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਹੈ...
ਕਰਮ ਧਰਮ ਪਾਖੰਡ ਜੋ ਦੀਸਹਿ ਤਿਨ ਜਮੁ ਜਾਗਾਤੀ ਲੂਟੈ ॥
ਨਿਰਬਾਣ ਕੀਰਤਨੁ ਗਾਵਹੁ ਕਰਤੇ ਕਾ ਨਿਮਖ ਸਿਮਰਤ ਜਿਤੁ ਛੂਟੈ ॥੧॥
ਬਸ ਇਸਲਈ ਮਨਮੱਤ ਅਧੀਨ ਹੋਏ ਮਨ ਲਈ ਬੰਦਗੀ ਦਾ ਰਾਹ ਗਾਖੜੀ ਹੈ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਆਤਮਾ ਰਾਮੁ ਨ ਪੂਜਨੀ

ਮੈ ਮੇਰੀ ਵਿਚ ਗਲਤਾਨ ਹੋਏ ਜੀਵਾ ਦੀ ਦਸ਼ਾ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਮਨਮੁਖ ਨਾਮੁ ਨ ਚੇਤਨੀ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਦੁਖ ਰੋਇ ॥ 
ਆਪਣੇ ਮਨ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਵਿਕਲਪ ਨੂੰ ਮੁਖ ਰੱਖ ਜਿਉਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵ ਸੱਚ ਦੀ ਮੁਖ ਧਾਰਾ ਨਾਲੋਂ ਟੁਟੇ ਹੋਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਹੀ ਕਾਰਣ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮਨ ਦੀ ਬੇਚੈਨੀ ਦਾ ਮੁਖ ਕਾਰਣ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਆਤਮਾ ਰਾਮੁ ਨ ਪੂਜਨੀ ਦੂਜੈ ਕਿਉ ਸੁਖੁ ਹੋਇ ॥
ਸਰਬ ਵਿਆਪਕ ਰਾਮੁ ਤੂੰ ਬੇਮੁਖ ਹੋਇਆ ਭਲਾ ਦੂਜੇ ਭਾਉ ਵਿਚ ਸੁਖ ਕਿੱਦਾਂ ਉਪਜ ਸਕਦਾ ਹੈ॥
ਹਉਮੈ ਅੰਤਰਿ ਮੈਲੁ ਹੈ ਸਬਦਿ ਨ ਕਾਢਹਿ ਧੋਇ ॥
ਦੂਜੇ ਭਾਉ ਵਿਚ ਜਿਉਣ ਕਰਕੇ ਹੀ ਜੀਵਨ ਵਿਉਂਤ ਬੰਦੀ ਵਿਚ ਹਉਂਮੇ ਰੂਪੀ ਦੀਰਘ ਰੋਗ ਮੂਲ ਜੀਵਨ ਧਾਰਾ ਨੂੰ ਮੈਲਾ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਉਕਿ ਅਵਸਥਾ ''ਆਤਮਾ ਰਾਮੁ ਨ ਪੂਜਨੀ'' ਵਾਲੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਨਹੀਂ ਹੋਂਦੀ॥ਹੁਣ ਹਉਂਮੇ ਰੂਪੀ ਦੀਰਘ ਰੋਗ ਦਾ ਇਲਾਜ਼ ਤਾ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਹੀ ਹੈ ਪਰ ਜੇ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਹੀ ਨਹੀਂ ਤਾ ਫਿਰ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਕਿਵੇਂ ਆ ਸਕੋਗੀ॥
ਨਾਨਕ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਮੈਲਿਆ ਮੁਏ ਜਨਮੁ ਪਦਾਰਥੁ ਖੋਇ ॥੨੦॥
ਨਾਨਕ ਤਾ ਇਹ ਹੀ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਬਿਨ੍ਹਾ ਗੁਨਾ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਕੀਤੀਆਂ, ਜੀਉ ਹਉਮੈ ਦੀ ਮੈਲ ਵਿਚ ਲਿਪਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਵੱਡਮੁੱਲਾ ਜੀਵਨ ਵਿਅਰਥ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥
ਪ੍ਰਾਣੀ ਤੂੰ ਆਇਆ ਲਾਹਾ ਲੈਣਿ ॥ 
ਲਗਾ ਕਿਤੁ ਕੁਫਕੜੇ ਸਭ ਮੁਕਦੀ ਚਲੀ ਰੈਣਿ ॥੧॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਕਉਨੁ ਸਹਾਈ ਮਨ ਕਾ ॥

ਬੀਤੇ ਕੱਲ ਦੇ ਸਲੋਕ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਵਿਚ ਇਕ ਪੰਗਤੀ ਆਈ ਕੇ..
ਪੁਤੁ ਕਲਤੁ ਮੋਹੁ ਹੇਤੁ ਹੈ ਅੰਤਿ ਬੇਲੀ ਕੋ ਨ ਸਖਾਈ ॥
ਜੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਤਮੰਨਾ ਹੋਵੇ ਕੇ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉ ਤਾ ਸਾਰੰਗ ਰਾਗ ਵਿਚ ਦਰਜ ਕਬੀਰ ਜੀ ਦਾ ਇਕ ਸਬਦੁ ਵਿਚਾਰਨ ਯੋਗ ਹੈ ਜਿਥੇ ਕਬੀਰ ਤਿੰਨ ਤਿੰਨ ਮਿਥਿਆ ਰੂਪੀ ਆਸਰਿਆ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ॥ਕਬੀਰ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ...
ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਕਉਨੁ ਸਹਾਈ ਮਨ ਕਾ ॥ 
ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਭਾਈ ਸੁਤ ਬਨਿਤਾ ਹਿਤੁ ਲਾਗੋ ਸਭ ਫਨ ਕਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥ 
ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਤੂੰ ਬਿਨ੍ਹਾ ਕੋਈ ਮਨ ਦਾ ਅਸਲ ਸਹਾਈ ਨਹੀਂ ਹੈ॥
ਜੇ ਤੂੰ ਸੋਚਦਾ ਹੈ ਕੇ ਤੇਰੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਭੈਣ ਭਰਾ ਧੀਆਂ ਪੁੱਤ ਜਾ ਤੇਰੀ ਇਸਤਰੀ ਤੇਰੇ ਅਸਲ ਸਹਾਈ ਹਨ ਤਾ ਇਹ ਭਰਮ ਹੈ, ਇਹ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਹਿੱਤ ਛੱਲ ਹੈ ਕਿਉਕਿ ਇਹਨਾਂ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਨੀਂਹ ਪਦਾਰਥੀ ਮੋਹ ਉਤੇ ਖੜੀ ਹੈ॥
ਆਗੇ ਕਉ ਕਿਛੁ ਤੁਲਹਾ ਬਾਂਧਹੁ ਕਿਆ ਭਰਵਾਸਾ ਧਨ ਕਾ ॥
ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਇਕਮਿਕਤਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਜੇ ਤੂੰ ਜੋੜੀ ਧਨ ਦੌਲਤ ਉਤੇ ਆਸ ਲਾਈ ਬੈਠਾ ਹੈ ਤਾ ਇਕ ਗੱਲ ਜਾਣ ਲੈ ਇਹ ਧਨ ਪਦਾਰਥ ਕਦੀ ਕਿਸੇ ਦੇ ਸਦਾ ਲਈ ਨਹੀ ਹੋਏ॥ਇਹ ਮਿਲਾਪ ਦਾ ਸਾਧਨ ਨਹੀਂ ਬਣਨੇ॥
ਕਹਾ ਬਿਸਾਸਾ ਇਸ ਭਾਂਡੇ ਕਾ ਇਤਨਕੁ ਲਾਗੈ ਠਨਕਾ ॥੧॥
ਤੀਜੇ ਨੰਬਰ ਉਤੇ ਜੇ ਤੂੰ ਆਪਣੀ ਜੁਆਨੀ ਆਦਿਕ ਦੇ ਮਾਨ ਵਿਚ ਬੈਠਾ ਹੈ ਤਾ ਜਾਣ ਲੈ ਇਹ ਸਰੀਰ ਤਾ ਕੱਚੀ ਗਾਗਰ ਹੈ ਉਹ ਹੀ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਪਈ ਹੋਈ ਕਿੰਨੀ ਕੋ ਚਿਰ ਟਿਕੇਗੀ, ਬਸ ਇਕ ਠਣਕੇ ਦੋ ਲੋੜ ਹੈ ਤੇ ਸਭ ਖਤਮ॥
((ਕਾਚੀ ਗਾਗਰਿ ਨੀਰੁ ਪਰਤੁ ਹੈ ਇਆ ਤਨ ਕੀ ਇਹੈ ਬਡਾਈ ॥))
ਸਗਲ ਧਰਮ ਪੁੰਨ ਫਲ ਪਾਵਹੁ ਧੂਰਿ ਬਾਂਛਹੁ ਸਭ ਜਨ ਕਾ ॥ 
ਕਹੈ ਕਬੀਰੁ ਸੁਨਹੁ ਰੇ ਸੰਤਹੁ ਇਹੁ ਮਨੁ ਉਡਨ ਪੰਖੇਰੂ ਬਨ ਕਾ ॥੨॥੧॥੯॥
ਕਬੀਰ ਤਾ ਇਹ ਹੀ ਸਮਝਾਉਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਹੇ ਸੰਤ ਜਾਣੋ ਇਹ ਮਨ ਕਿਸੇ ਜੰਗਲ ਦੇ ਪੰਛੀ ਦੀ ਨਿਆਈ ਹੈ, ਜੇ ਸੱਚ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਪਾ ਧਰਮ ਰੂਪੀ ਫਲ ਪਾਉਣਾ ਹੈ ਤਾ ਇਸ ਲਈ ਅਸਲ ਥਾਂ ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਹੈ॥
ਆਉ ਮਿਲਕੇ ਗੁਰੂ ਅਗੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰੀਏ ਕੇ..
ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ਕਿਛੁ ਕਰਮੁ ਨ ਜਾਨਾ ਨਾਹਿਨ ਨਿਰਮਲ ਕਰਣੀ ॥
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਕੈ ਅੰਚਲਿ ਲਾਵਹੁ ਬਿਖਮ ਨਦੀ ਜਾਇ ਤਰਣੀ ॥੧॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਚੰਚਲ ਮੱਤ ਦੇ ਪਾਂਧੀ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਚੰਚਲ ਮੱਤ ਦੇ ਪਾਂਧੀਆ ਦਾ ਜਿਕਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਮਨਮੁਖ ਚੰਚਲ ਮਤਿ ਹੈ ਅੰਤਰਿ ਬਹੁਤੁ ਚਤੁਰਾਈ ॥
ਮਨ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਜੀਵਾ ਦੀ ਮੱਤ ਵਿਚ ਕਦੇ ਵੀ ਸਹਿਜਤਾ ਨਹੀਂ ਹੋਂਦੀ ਸਗੋਂ ਹਰ ਵੇਲੇ ਮੱਤ ਅੰਦਰ ਚੁਸਤ ਚਲਾਕੀਆਂ ਪ੍ਰਬਲ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ॥
ਕੀਤਾ ਕਰਤਿਆ ਬਿਰਥਾ ਗਇਆ ਇਕੁ ਤਿਲੁ ਥਾਇ ਨ ਪਾਈ ॥
ਇਹਨਾਂ ਚੁਸਤ ਚਕਾਲੀਆ ਦੀ ਕਾਰਨ ਸਭ ਕੀਤਾ ਕਤਾਇਆ ਵਿਅਰਥ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥ ਰਤਾ ਕੋ ਵੀ ਕਿਸੇ ਸੁਚੱਜੇ ਪਾਸੇ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ॥
ਪੁੰਨ ਦਾਨੁ ਜੋ ਬੀਜਦੇ ਸਭ ਧਰਮ ਰਾਇ ਕੈ ਜਾਈ ॥ 
ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਕੇ ਜੋ ਪੁੰਨ ਦਾਨ ਆਦਿਕ ਵੀ ਚੰਚਲ ਮੱਤ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਵੀ ਲੇਖਾ ਬਣ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਖੜਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਪੁੰਨ ਦਾਨ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਵਿਚ ਮੈ ਮੇਰੀ ਦਾ ਵਿਰਤੀ ਪ੍ਰਬਲ ਹੋਂਦੀ ਹੈ॥
ਇਸਲਈ ਆਸਾ ਕੀ ਵਾਰ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਆਖਣਾ ਪਿਆ...
ਸਤੀਆ ਮਨਿ ਸੰਤੋਖੁ ਉਪਜੈ ਦੇਣੈ ਕੈ ਵੀਚਾਰਿ ॥ 
ਦੇ ਦੇ ਮੰਗਹਿ ਸਹਸਾ ਗੂਣਾ ਸੋਭ ਕਰੇ ਸੰਸਾਰੁ ॥
ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜਮਕਾਲੁ ਨ ਛੋਡਈ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਖੁਆਈ ॥ 
ਇਹ ਅਟਲ ਸਚਾਈ ਹੈ ਕੇ ਬਿਨ੍ਹਾ ਗੁਰੂ ਦੀ ਮੱਤ ਧਾਰਨ ਕੀਤੀਆਂ ਮਨਮਤ ਕੇਵਲ ਦੂਜੇ ਭਾਉ ਵਿਚ ਫਸਾ ਕਮਾਦਿਕ ਰੂਪੀ ਜੰਮਾ ਦੀ ਜਾਲ ਵਿਚ ਫਸਾ ਰੱਖਦੀ ਹੈ॥
ਜੋਬਨੁ ਜਾਂਦਾ ਨਦਰਿ ਨ ਆਵਈ ਜਰੁ ਪਹੁਚੈ ਮਰਿ ਜਾਈ ॥ 
ਇਹਨਾਂ ਕਮਾਦਿਕ ਰੂਪੀ ਜੰਮਾ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿਚ ਫਸਿਆ ਫਸਿਆ ਜੁਆਨੀ ਚਲੇ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬੁਢਾਪਾ ਆ ਪੁੱਜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਖੀਰ ਮਉਤ ਦਾ ਫਿਰਸਤਾ ਆ ਗਲਵਕੜੀ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ॥
ਪੁਤੁ ਕਲਤੁ ਮੋਹੁ ਹੇਤੁ ਹੈ ਅੰਤਿ ਬੇਲੀ ਕੋ ਨ ਸਖਾਈ ॥
ਸਮਝਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕੇ ਧੀਆਂ ਪੁੱਤ ਤੇਰੀ ਘਰਦੀ ਸਭ ਸੰਸਾਰੀ ਮੋਹ ਕਰਕੇ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹਨ ਪਰ ਸੱਚ ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿਸੇ ਨੇ ਅੰਤ ਸਖਾਈ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ॥
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵੇ ਸੋ ਸੁਖੁ ਪਾਏ ਨਾਉ ਵਸੈ ਮਨਿ ਆਈ ॥
ਸੋ ਭਾਈ ਸਤਿਗੁਰ ਦੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਰੂਪੀ ਸਬਦੁ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਮ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਕਰ ਅਤੇ ਇੰਜ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਤਿਗੁਰ ਦਾ ਗੁਣਾ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਤੇਰੇ ਹਿਰਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਆ ਵਸੇਗਾ॥
ਨਾਨਕ ਸੇ ਵਡੇ ਵਡਭਾਗੀ ਜਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮਿ ਸਮਾਈ ॥੧੯॥
ਨਾਨਕ ਤਾ ਇੰਨਾ ਹੀ ਸਮਝਾਉਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਜੋ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਹੋ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਪਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਉਹ ਅਸਲ ਵਿਚ ਵੱਡੇ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲੇ ਹਨ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਉਮਤਿ ਹੈਰਾਣੁ

===((ਉਮਤਿ ਹੈਰਾਣੁ))===
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਨੇ ਜੋ ਅੱਜ ਦੀ ਘੜੀ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨਾ ਉਸ ਵੇਖ ਲੋਕਾਈ ਹੈਰਾਨ ਹੋਣਾ ਹੈ॥
ਹੋਇਆ ਇੰਝ ਕੇ...
ਸਿਖਾਂ ਪੁਤ੍ਰਾਂ ਘੋਖਿ ਕੈ ਸਭ ਉਮਤਿ ਵੇਖਹੁ ਜਿ ਕਿਓਨੁ ॥
ਸਿੱਖਾਂ ਪੁੱਤਰਾਂ ਦੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਨੇ ਖੁਦ ਪਰਖ ਕੀਤੀ ਤਾ ਜੋ ਇਨਕਲਾਬ ਅਰੰਭਿਆ ਉਹ ਅਗੇ ਤੁਰ ਸਕੇ..
ਨਾਨਕਿ ਰਾਜੁ ਚਲਾਇਆ ਸਚੁ ਕੋਟੁ ਸਤਾਣੀ ਨੀਵ ਦੈ ॥
ਜੋ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਨੇ ਸੱਚ ਦੀ ਨੀਂਹ ਉਤੇ ਸਿੱਖੀ ਦਾ ਮਹਲ ਉਸਾਰੀਆ ਉਸ ਨੂੰ ਅਗੇ ਹੋਰ ਰੋਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਨੇ ਭਾਈ ਲਹਣੇ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਅੰਗ ਦੱਸ ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਸਾਹਿਬ ਥਾਪ ਦਿੱਤਾ॥
ਸੰਸਾਰ ਸਾਹਮਣੇ ਇਕ ਅਨੋਖਾ ਤੇ ਨਿਰਮਲ ਮਾਡਲ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ॥
ਲਹਣੇ ਦੀ ਫੇਰਾਈਐ ਨਾਨਕਾ ਦੋਹੀ ਖਟੀਐ ॥
ਜੋਤਿ ਓਹਾ ਜੁਗਤਿ ਸਾਇ ਸਹਿ ਕਾਇਆ ਫੇਰਿ ਪਲਟੀਐ ॥ 
ਅੱਜ ਫਿਰ ਦਰਬਾਰ ਲੱਗਿਆ ਕਥਾ ਕੀਰਤਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਅੱਜ ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਰਾਹੀਂ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਜੀ ਅੱਜ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਸਿੱਖ ਬਣ ਬੈਠੇ ਹਨ॥
ਹਮਰੀ ਜਾਤਿ ਪਾਤਿ ਗੁਰੁ ਸਤਿਗੁਰੁ ਹਮ ਵੇਚਿਓ ਸਿਰੁ ਗੁਰ ਕੇ ॥ 
ਜਨ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਪਰਿਓ ਗੁਰ ਚੇਲਾ ਗੁਰ ਰਾਖਹੁ ਲਾਜ ਜਨ ਕੇ ॥
'''ਗੁਰ ਚੇਲਾ''ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ ਪ੍ਰਤੱਖ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਾਗੂ ਹੋਇਆ ਦਿਸ ਰਿਹਾ ਹੈ॥
ਇਥੇ ਸਮਝਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕੇ ਅਸੀਂ ਆਮ ਆਖ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਕੇ ਇੰਨੇ ਮਿਤੀ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਂ ਗਏ ਭਾਵ ਦੇਹ ਤਿਆਗ ਗਏ॥
ਪਰ ਜੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰੀਏ '''ਜੋਤਿ ਓਹਾ ਜੁਗਤਿ ਸਾਇ ਸਹਿ ਕਾਇਆ ਫੇਰਿ ਪਲਟੀਐ॥
ਹਾਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਂ ਗਏ ਪਰ ਇਹ ਜੋਤ ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਸਮਾਈ॥
ਜਦ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਨੇ ਸਰੀਰੀ ਚੋਲਾ ਛਡਿਆ ਤਦ ਗੁਰੂ ਪਦ ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਕੋਲ ਸੀ ਅਤੇ ਐਵੇ ਹੀ ਅਗੇ ਤੁਰ ਦੇ ਹੋਏ ਅੱਜ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਕੋਲ ਹੈ॥ਜੋ ਜੋਤ ਭਾਈ ਲਹਣੇ ਜੀ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਤੂੰ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅਗੇ 8 ਦੇਹ ਚੋ' ਹੋਂਦੀ ਹੋਈ ਅੱਜ ਓਹੀ ਜੋਤ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਵਿਰਾਜਮਾਨ ਹੈ॥
ਜੋ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਨੇ ''ਨਾਨਕਿ ਰਾਜੁ ਚਲਾਇਆ ਸਚੁ ਕੋਟੁ ਸਤਾਣੀ ਨੀਵ ਦੈ '''ਚਲਾਇਆ ਹੈ॥ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦੀ ਨੀਂਹ ਸੱਚ ਹੈ ਇਸਲਈ....
ਨਿਹਚਲੁ ਰਾਜੁ ਸਦਾ ਹਰਿ ਕੇਰਾ ਤਿਸੁ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਈ ਰਾਮ ॥
ਹੁਣ ਨਿਹਚਲ ਰਾਜ ਤਾ ਉਹ ਹੀ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਜੋ..
ਨਾ ਓਹੁ ਮਰੈ ਨ ਹੋਵੈ ਸੋਗੁ ॥ 
ਦੇਦਾ ਰਹੈ ਨ ਚੂਕੈ ਭੋਗੁ ॥ 
ਗੁਣੁ ਏਹੋ ਹੋਰੁ ਨਾਹੀ ਕੋਇ ॥ ਨਾ ਕੋ ਹੋਆ ਨਾ ਕੋ ਹੋਇ ॥
ਜਨਮ ਮਰਨ ਤੂੰ ਪਰੇ ਹੋਏ॥
ਬਸ ਲੋੜ ਹੈ ਗੁਰੂ ਪਦ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਤਾ ਕੇ ਜੋ ਇਕ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਦਸਾ ਵਿਚ ਵੰਡ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਭਰਮ ਸਾਡਾ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਵੇ॥
ਪਰ ਜੇ ਅਸੀਂ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਕਾਇਆ ਨਾਲ ਜੋੜ ਹੀ ਵੇਖਦੇ ਰਹੇ ਤਾ ਫਿਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਫੈਸਲਾ ਵੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਨੇ ਹੀ ਕਰਕੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ..
ਨਾਨਕ ਸਚੁ ਧਿਆਇਨਿ ਸਚੁ ॥
ਜੋ ਮਰਿ ਜੰਮੇ ਸੁ ਕਚੁ ਨਿਕਚੁ ॥
ਜੋ ਜੰਮੇ ਮਰੇ ਉਸਦਾ ਰਾਜ ਨਿਹਚਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ॥
ਸੋ ਅੰਤ ਵਿਚ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਹਾਂ ਕੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਅੱਜ ਵੀ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਸਰੂਪ ਵਿਚ ਹਾਜ਼ਰ ਨਾਜ਼ਰ ਹਨ॥
ਦੇਹ ਦੇ ਮਰਨ ਨਾਲ ਗੁਰੂ ਮਰੇ ਜਾ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਂ ਜਾਵੇ ਇਹ ਗੁਰਮਤਿ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਦੀ ਮਰਿਯਾਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ॥ਦੇਹ ਤਿਆਗਣ ਵੇਲੇ ਕਿਸੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਗੁਰੂ ਪਦ ਨਹੀਂ ਰਖਿਆ ਸਗੋਂ ਪਹਿਲਾ ਚੋਣ ਕਰਕੇ ਗੁਰੂ ਪਦ ਅਗੇ ਤੋਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਦੇਹ ਕੇਵਲ ਇਕ ਸਿੱਖ ਬਣ ਤਿਆਗੀ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਕਮਾਦਿਕ ਤੂੰ ਛੁੱਟਣ ਦੀ ਵਿਧੀ

ਬੀਤੇ ਕੱਲ੍ਹ ਦੀ ਵਿਚਾਰ '''ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਕਾ ਚੋਲੜਾ ਸਭ ਗਲਿ ਆਏ ਪਾਇ''' ਨੂੰ ਅਗੇ ਤੋਰਦੇ ਹੋਏ ਮਹਲਾ 3 ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਕਮਾਦਿਕ ਤੂੰ ਛੁੱਟਣ ਦੀ ਵਿਧੀ ਦਸਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਜਿਨ ਕਉ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰੀਅਨੁ ਤਿਨਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲਿਆ ਆਇ ॥
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਜੀਵ ਦੇ ਕਰਮ ਖੇਤਰ ਉਤੇ ਸਾਹਿਬ ਮਿਹਰ ਭਰੀ ਨਿਗ੍ਹਾ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਤਿਨ੍ਹਾ ਨੂੰ ਸਚੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਭਾਗ ਹਾਸਿਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥
ਸਤਿਗੁਰਿ ਮਿਲੇ ਉਲਟੀ ਭਈ ਮਰਿ ਜੀਵਿਆ ਸਹਜਿ ਸੁਭਾਇ ॥
ਗੁਰੂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਪੈ ਸਹਿਜ ਹੀ ਮਨਮਤੀ ਹੋਏ ਮਨ ਵਿਚ ਬਦਲਾਵ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪਾਸਿਉ ਮਨ ਕਿਨਾਰਾ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਕਰ ਗੁਰਮਤਿ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਨਵਾਂ ਜਨਮ ਲੈ ਲੈਂਦਾ ਹੈ॥
ਭਾਵ ਜੋ ਕੱਲ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ '''ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਕਾ ਚੋਲੜਾ ਸਭ ਗਲਿ ਆਏ ਪਾਇ'''ਆਇਆ,ਅੱਜ  ਉਸਦੇ ਬਦਲਵੇ ਰੂਪ ਬਾਰੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨ ਕਹਿਣਾ ਪਿਆ ॥
ਜਿਨ ਕੇ ਚੋਲੇ ਰਤੜੇ ਪਿਆਰੇ ਕੰਤੁ ਤਿਨਾ ਕੈ ਪਾਸਿ ॥
ਧੂੜਿ ਤਿਨਾ ਕੀ ਜੇ ਮਿਲੈ ਜੀ ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਕੀ ਅਰਦਾਸਿ ॥
ਜਿਵੇ ਹੀ ''ਸਤਿਗੁਰਿ ਮਿਲੇ ਉਲਟੀ ਭਈ''ਸਾਰੀ ਖੇਲ ਹੀ ਬਦਲ ਗਈ॥
ਨਾਨਕ ਭਗਤੀ ਰਤਿਆ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮਿ ਸਮਾਇ ॥੧੮॥ 
ਨਾਨਕ ਤਾ ਇਹ ਹੀ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਸਚੇ ਗੁਰੂ ਵਲੋਂ ਦਸੇ ਉਪਦੇਸ਼ਾ ਨੂੰ ਕਮਾਉਂਦੀਆਂ ਹੋਇਆ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਇਕਮਿਕ ਹੋਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਜੁਗਾਂ ਬਾਰੇ ਗੁਰਮਤ ਦਾ ਨਜਰੀਆ॥

ਅਕਸਰ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਜਾ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜੀ ਜਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਇਕ ਗੱਲ ਸਭ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜਦ ਕਿਸੇ ਪਰਵਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਸਿਆਣਾ ਮੈਬਰ ਘਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਘਰ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਖੁਸ਼ ਨੁਮਾ ਹੋਇਆ ਦਿਖਦਾ ਸੁਣਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਜੇ ਕੋਈ ਵਿਗੜੀ ਔਲਾਦ ਜਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਘਰ ਦਾ ਵਿਖੜਿਆ ਮੈਬਰ ਘਰ ਆਵੇ ਤਾਂ ਕਲੇਸ ਦਾ ਚੀਕ ਚਿਹਾੜਾ ਆਮ ਦਿਖਦਾ ਸੁਣਦਾ ਹੈ ॥ਹੁਣ ਨੋਟ ਕਰੋ ਘਰ ਉਹ ਹੀ ਹੈ ਪਰ ਦੋ ਵੱਖਰੇ ਵੱਖਰੇ ਸੁਭਾਵਾਂ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਸਖਸ਼ਾ ਕਰਕੇ ਮਾਹੌਲ ਬਿਲਕੁਲ ਬਿਪਰੀਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥

ਬਸ ਇਹ ਹੀ ਤੱਥ ਨੂੰ ਗੁਰਮਤ ਵਿਚ ਜੁਗਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਹੈ॥ਆਉ ਵਿਚਾਰਦੇ ਹਾਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਜੁਗਾਂ ਬਾਰੇ ਗੁਰਮਤ ਦਾ ਨਜਰੀਆ॥

ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੧ ॥ ਨਾਨਕ ਮੇਰੁ ਸਰੀਰ ਕਾ ਇਕੁ ਰਥੁ ਇਕੁ ਰਥਵਾਹੁ ॥

ਮਹਲਾ ੧ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ ਹੇ ਨਾਨਕ ਇਹ ਜੋ ਵੱਡ ਮੁੱਲਾ ਮਨੁਖਾ ਸਰੀਰ ਮਿਲੀਆ ਹੈ ਇਸਦਾ ਇਕ ਰਥ ਹੈ ਤੇ ਉਸ ਰਥ ਨੂ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲਾ ਇਕ ਰਥਵਾਹ ਹੈ॥ਭਾਵ ਕੇ ਜੀਵ ਅੰਦਰ ਵਰਤ ਦੀ ਮਤ ਇਕ ਰਥ ਹੈ ਤੇ ਜਿਸ ਸਿਖਿਆ ਅਧੀਨ ਇਹ ਮਤ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਵਿਚਰੇ ਓਹ ਰਥਵਾਹ ਹੈ॥

ਜੁਗੁ ਜੁਗੁ ਫੇਰਿ ਵਟਾਈਅਹਿ ਗਿਆਨੀ ਬੁਝਹਿ ਤਾਹਿ॥

ਸਮੇ ਸਮੇ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਜਿਵੇ ਜਿਵੇ ਰਥ ਵਾਹ(ਸਿਖਿਆ) ਬਦਲ ਦਾ ਹੈ ਤਿਵੈ ਤਿਵੈ ਰਥ (ਮਤ )ਬਦਲਦੀ ਹੈ,ਇਹ ਭੇਦ ਗਿਆਨ ਵਾਨ ਬੁਝ ਸਕਦਾ ਹੈ॥

ਹੁਣ ਅਗੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਮਝਾਂਦੇ ਹਨ ਕੇ ਕਿਵੇ ਸੁਭਾਅ ਬਦਲਣ ਨਾਲ ਜੀਵ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਜੁਗ ਬਦਲਦੇ ਹਨ॥

ਸਤਜੁਗਿ ਰਥੁ ਸੰਤੋਖ ਕਾ ਧਰਮੁ ਅਗੈ ਰਥਵਾਹੁ ॥

ਗੁਰਮਤ ਅਨੁਸਾਰ ਸਤ ਜੁਗ ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੋਂਦਾ ਜਦ ਜੀਵ ਦੀ ਮਤ ਰੂਪੀ ਰਥ ਸੰਤੋਖ ਹੋਵੇ ਤਦ ਧਰਮ ਅਗੇ ਰਥਵਾਹ ਰੂਪ ਵਿਚ ਅਗਵਾਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ॥

ਤ੍ਰੇਤੈ ਰਥੁ ਜਤੈ ਕਾ ਜੋਰੁ ਅਗੈ ਰਥਵਾਹੁ ॥

ਗੁਰਮਤ ਅਨੁਸਾਰ ਤ੍ਰੇਤੈ ਜੁਗ ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਜਦ ਜੀਵ ਦਾ ਮਤ ਰੂਪੀ ਰਥ ਜਤ ਦਾ ਹੋਵੇ ਤਦ ਜੋਰ ਅਗੇ ਰਥਵਾਹ ਰੂਪ ਵਿਚ ਅਗਵਾਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ॥

ਦੁਆਪੁਰਿ ਰਥੁ ਤਪੈ ਕਾ ਸਤੁ ਅਗੈ ਰਥਵਾਹੁ ॥

ਗੁਰਮਤ ਅਨੁਸਾਰ ਦੁਆਪੁਰਿ ਜੁਗ ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਜਦ ਜੀਵ ਦਾ ਮਤ ਰੂਪੀ ਰਥ ਤਪ(ਘਾਲਣਾ) ਦਾ ਹੋਵੇ ਤਦ ਸਤ ਅਗੇ ਰਥਵਾਹ ਰੂਪ ਵਿਚ ਅਗਵਾਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ॥

ਕਲਜੁਗਿ ਰਥੁ ਅਗਨਿ ਕਾ ਕੂੜੁ ਅਗੈ ਰਥਵਾਹੁ ॥੧॥ {ਪੰਨਾ 470}

ਗੁਰਮਤ ਅਨੁਸਾਰ ਕਲਜੁਗ ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਜਦ ਜੀਵ ਦਾ ਮਤ ਰੂਪੀ ਰਥ ਅਗਨ(ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਲੋਬ ਮੋਹ ਅੰਹਕਾਰ)ਦਾ ਹੋਵੇ ਤਦ ਕੂੜ ਅਗੇ ਰਥਵਾਹ ਰੂਪ ਵਿਚ ਅਗਵਾਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ॥

ਗੁਰਮਤ ਵਿਚ ਜੁਗ ਕੋਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲਖਾ ਸਾਲਾ ਬਾਅਦ ਨਹੀ ਬਦਲਦੇ ਹਨ ਸਗੋ ਜਿਵੇ ਹੀ ਬੁਧ ਬਦਲਦੀ ਹੈ ਸਿਧ ਪਾ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਭਾਵ ਸਭਾਅ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ॥

ਜਬ ਬੁਧਿ ਹੋਤੀ ਤਬ ਬਲੁ ਕੈਸਾ ਅਬ ਬੁਧਿ ਬਲੁ ਨ ਖਟਾਈ ॥ 

ਕਹਿ ਕਬੀਰ ਬੁਧਿ ਹਰਿ ਲਈ ਮੇਰੀ ਬੁਧਿ ਬਦਲੀ ਸਿਧਿ ਪਾਈ ॥

ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸੁਭਾਅ ਕਰਕੇ ਪਤਾ ਨਹੀ ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਇਕ ਦਿਨ ਵਿਚ ਜੁਗ ਬਦਲਦੇ ਹਾ॥

ਧੰਨਵਾਦ

ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਕਾ ਚੋਲੜਾ ਸਭ ਗਲਿ ਆਏ ਪਾਇ ॥

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਮਾਇਆ ਦੀ ਜਕੜ ਬਾਰੇ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਕਾ ਚੋਲੜਾ ਸਭ ਗਲਿ ਆਏ ਪਾਇ ॥
ਕਮਾਦਿਕ ਦਾ ਜਾਲ ਰੂਪੀ ਚੋਲਾ ਸਾਰੇ ਪਸਾਰੇ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ॥
ਇਸਲਈ ਗੱਲ ਨੂੰ ਮੁਖ ਆਸਾ ਕੀ ਵਾਰ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਇਕ ਪੂਰਾ ਸਲੋਕ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕੇ..
ਹਉ ਵਿਚਿ ਆਇਆ ਹਉ ਵਿਚਿ ਗਇਆ ॥
ਹਉ ਵਿਚਿ ਜੰਮਿਆ ਹਉ ਵਿਚਿ ਮੁਆ ॥(466)
ਇਕਿ ਉਪਜਹਿ ਇਕਿ ਬਿਨਸਿ ਜਾਂਹਿ ਹੁਕਮੇ ਆਵੈ ਜਾਇ ॥
ਸਮਝਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕੇ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਹੀ ਕੀਤੇ ਜਨਮ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੀਤੇ ਵਿਨਾਸ਼ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ॥
ਜੰਮਣੁ ਮਰਣੁ ਨ ਚੁਕਈ ਰੰਗੁ ਲਗਾ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ॥
ਜਦ ਤੱਕ ਕਮਾਦਿਕ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਕਰਕੇ ਦੂਜੇ ਭਾਉ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਜੀਵ ਆਤਮਾ ਉਤੇ ਰਹੇਗਾ, ਤਦ ਤੱਕ ਜੀਵ ਆਤਮਾ(ਰਾਮੁ ਕੀ ਅੰਸ਼ )ਆਪਣੇ ਕੰਤ ਕਰਤਾਰ ਤੂੰ ਵਿਛੜੀ ਭਟਕਦੀ ਰਹੇਗੀ ॥
ਬੰਧਨਿ ਬੰਧਿ ਭਵਾਈਅਨੁ ਕਰਣਾ ਕਛੂ ਨ ਜਾਇ ॥੧੭॥
ਸਚਾਈ ਤਾ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕੇ ਇਹ ਮਾਇਆ ਤਾ ਅਸਲ ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਵੀ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਖੁਦ ਕੀਤੀ ਹੈ ਬਿਨ੍ਹਾ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਦੇ ਜੀਵ ਇਸਦੇ ਚੁੰਗਲ ਵਿੱਚੋ ਕਿਵੇਂ ਛੁਟ ਸਕਦਾ ਹੈ॥
(ਅਗਲੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਕਮਾਦਿਕ ਚੁੰਗਲ ਵਿੱਚੋ ਕਿਵੇਂ ਛੁਟਿਆ ਜਾਵੇ ਉਸਦੀ ਵਿਧੀ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਮਝਾਉਣਗੇ)
ਧੰਨਵਾਦ

ਗੁਰਮੁਖਿ ਅੰਤਰਿ ਸਹਜੁ ਹੈ

ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਗੁਰਮੁਖਿ ਅੰਤਰਿ ਸਹਜੁ ਹੈ ਮਨੁ ਚੜਿਆ ਦਸਵੈ ਆਕਾਸਿ ॥
ਗੁਰੂ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾ ਦੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਸਹਿਜ ਦਾ ਵਾਸਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵੱਲੋਂ ਧਾਰੀ ਮਤ ਭਾਵ ਗੁਰਮਤਿ ਬਹੁਤ ਉੱਚੀ ਸੁੱਚੀ ਹੋਂਦੀ ਹੈ॥
(ਇਸਲਈ ਅਸੀਂ ਆਖਦੇ ਹਾਂ ਮਨ ਨੀਵਾਂ ਮੱਤ ਉੱਚੀ)
ਤਿਥੈ ਊਂਘ ਨ ਭੁਖ ਹੈ ਹਰਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਸੁਖ ਵਾਸੁ ॥
ਬਸ ਇਸੇ ਧਾਰੀ ਹੋਏ ਗੁਰਮਤਿ ਸਦਕਾ ਨਾਂਹ ਤਾ ਅਗਿਆਨ ਰੂਪੀ ਨੀਂਦ ਨੇੜੇ ਆਉਂਦੀ ਹਾਂ ਤੇ ਨਾਂਹ ਹੀ ਪਦਾਰਥੀ ਭੁੱਖ ਨਜਦੀਕ ਆਉਂਦੀ ਹੈ॥
ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨਾਮੁ ਰੂਪੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪਾਉਣ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਸਹਿਜ ਰੂਪੀ ਸੁਖ ਦਾ ਵਾਸਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥
ਨਾਨਕ ਦੁਖੁ ਸੁਖੁ ਵਿਆਪਤ ਨਹੀ ਜਿਥੈ ਆਤਮ ਰਾਮ ਪ੍ਰਗਾਸੁ ॥੧੬॥ 
ਨਾਨਕ ਤਾ ਸਮਝਾਉਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਹਿਰਦਿਆਂ ਵਿਚ ਘਟ ਘਟ ਵਿਚ ਰਮੇ ਰਾਮ ਦਾ ਗਿਆਨ ਰੂਪੀ ਪ੍ਰਗਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੁਨਿਆਵੀ ਦੁੱਖ ਸੁਖ ਪੋਹ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ॥
ਉਹ ਆਰਿਆ ਚਰਖੜੀਆ ਹੇਠ ਵੀ ਆਖਦੇ ਹਨ...
ਜੇ ਸੁਖੁ ਦੇਹਿ ਤ ਤੁਝਹਿ ਅਰਾਧੀ ਦੁਖਿ ਭੀ ਤੁਝੈ ਧਿਆਈ ॥੨॥
ਜੇ ਭੁਖ ਦੇਹਿ ਤ ਇਤ ਹੀ ਰਾਜਾ ਦੁਖ ਵਿਚਿ ਸੂਖ ਮਨਾਈ ॥੩॥
ਤਨੁ ਮਨੁ ਕਾਟਿ ਕਾਟਿ ਸਭੁ ਅਰਪੀ ਵਿਚਿ ਅਗਨੀ ਆਪੁ ਜਲਾਈ ॥੪॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਵੀਚਾਰਿ

ਮਹਲਾ 3 ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਸਮਝਾਉਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕੇ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁਣਾ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਦੀ ਵਣਜ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ॥
ਗੁਰਮੁਖਾ ਹਰਿ ਧਨੁ ਖਟਿਆ ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਵੀਚਾਰਿ ॥
ਗੁਰੂ ਦੀਆ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਕਿਰਦਾਰ ਵਿਚ ਲਾਗੂ ਕਰ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾ ਨੇ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨਾਮ ਰੂਪੀ ਬੋਹਲ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਕੀਤੀ॥
ਨਾਮੁ ਪਦਾਰਥੁ ਪਾਇਆ ਅਤੁਟ ਭਰੇ ਭੰਡਾਰ ॥
ਜਦ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਕਿਰਦਾਰ ਵਿਚ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾ ਗੁਰਮੁਖਾ ਦੀ ਸਾਂਝ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨਿਹਚਲ ਭੰਡਾਰਾ ਨਾਲ ਪਾ ਜਾਂਦੀ ਹੈ॥
ਹਰਿ ਗੁਣ ਬਾਣੀ ਉਚਰਹਿ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰਾਵਾਰੁ ॥
ਇਹਨਾਂ ਨਿਹਚਲ ਗੁਣਾ ਦੇ ਭੰਡਾਰਾ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਦੀਆ ਸਿਫਤ ਸਲਾਹਾਂ ਕਰਦੇ ਸਹਿਜ ਹੀ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਅਸੀਮਤਾ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥
ਨਾਨਕ ਸਭ ਕਾਰਣ ਕਰਤਾ ਕਰੈ ਵੇਖੈ ਸਿਰਜਨਹਾਰੁ ॥੧੫॥
ਨਾਨਕ ਤਾ ਸਮਝਾਉਦਾ ਹੋਇਆ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕੇ ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਦੀ ਬਖਸੀਸ ਵੀ ਗੁਰੂ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸਾਹਿਬ ਹੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖੁਦ ਹੀ ਕਰਮਖੇਤਰ ਉਤੇ ਨਿਗ੍ਹਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਗੁਰਮਤਿ ਜਾਗੈ ਸੋਇ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਮਹਲਾ 3 ਆਪੇ ਦੀ ਖੋਜ ਤੂੰ ਭੁਲੇ ਜੀਵਾ ਦਾ ਵਰਤਾਤ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਮਾਇਆ ਮੋਹਿ ਜਗੁ ਭਰਮਿਆ ਘਰੁ ਮੁਸੈ ਖਬਰਿ ਨ ਹੋਇ ॥
ਮਾਇਆ ਦੀ ਜਕੜ ਵਿਚ ਸੰਸਾਰੀ ਰੁਹ ਰੀਤੀਆ ਵਿਚ ਉਲਝਿਆ ਰਹਿਆ ਅਤੇ ਕਦੇ ਆਪੇ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸੋਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆਈ ਕੇ ਹਿਰਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਕੀ ਲੁੱਟ ਕਸੁਟ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ॥
ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧਿ ਮਨੁ ਹਿਰਿ ਲਇਆ ਮਨਮੁਖ ਅੰਧਾ ਲੋਇ ॥ 
ਕਮਾਦਿਕ ਨੇ ਮਨ ਉਤੇ ਜਿੱਤ ਪਾ ਮਨ ਨੂੰ ਮਨਮੁਖੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਮਨਮੁਖੀ ਹੋਇਆ ਮਨ ਗਿਆਨ ਪੱਖੋਂ ਅੰਨ੍ਹਾ ਹੀ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਵਿਚਰਦਾ ਰਿਹਾ॥
ਗਿਆਨ ਖੜਗ ਪੰਚ ਦੂਤ ਸੰਘਾਰੇ ਗੁਰਮਤਿ ਜਾਗੈ ਸੋਇ ॥ 
ਪਰ ਜਦ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪਿਆ ਤਾ ਗਿਆਨ ਰੂਪੀ ਕਿਰਪਾਨ ਨਾਲ ਪੰਚਾਂ ਕਮਾਦਿਕ ਨੂੰ ਮਾਰ, ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਗੁਰਮਤਿ ਦਾ ਪ੍ਰਗਾਸ ਕਰ ਲਿਆ॥
ਨਾਮ ਰਤਨੁ ਪਰਗਾਸਿਆ ਮਨੁ ਤਨੁ ਨਿਰਮਲੁ ਹੋਇ ॥
ਜਦ ਮਨ ਗੁਰਮਤਿ ਦੀ ਸੰਗਤ ਕਰ ਗੁਰਮੁਖ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾ ਗੁਣਾ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਮਨ ਤਨ ਦੋਵੇ ਹੀ ਨਿਰਮਲ ਹੋ ਗਏ ਭਾਵ ਜੀਵਨ ਸਚਿਆਰਾ ਬਣ ਗਿਆ॥
ਨਾਮਹੀਨ ਨਕਟੇ ਫਿਰਹਿ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਬਹਿ ਰੋਇ ॥ 
ਪਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਉਤੇ ਕਮਾਦਿਕ ਜਿੱਤ ਪਾ ਮਨਮੁਖੀ ਬਣਾ ਗੁਣਾ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਤੂੰ ਹੀਨੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ, ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਜੀਵਨ ਵਿਉਤ ਐਵੇ ਦੀ ਹੋ ਗਈ ਜਿਵੇ ਸੰਸਾਰੀ ਪੱਤ ਗਵਾ ਕੋਈ ਤੁਰਦਾ ਫਿਰਦਾ ਹੋਵੇ॥ਬਸ ਉਹਨਾਂ ਪੱਲੇ ਕਲੇਸ਼ ਰੂਪੀ ਰੋਣਾ ਹੀ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਨਾਨਕ ਜੋ ਧੁਰਿ ਕਰਤੈ ਲਿਖਿਆ ਸੁ ਮੇਟਿ ਨ ਸਕੈ ਕੋਇ ॥੧੪॥
ਆਖਿਰ ਨਾਨਕ ਤਾ ਸਮਝਾਉਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇ ਦੀ ਜੀਵ ਮਨ ਨੂੰ ਸੰਗਤ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਤਿਵੈ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਦਾ ਹੱਕ ਦਾਰ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥ਇਹ ਅਟਲ ਸਚਾਈ ਹੈ !! ਭਾਵ...
ਜੋ ਧਰਮੁ ਕਮਾਵੈ ਤਿਸੁ ਧਰਮ ਨਾਉ ਹੋਵੈ ਪਾਪਿ ਕਮਾਣੈ ਪਾਪੀ ਜਾਣੀਐ ॥ 
ਧੰਨਵਾਦ

ਸੰਗਿ ਨ ਕਛੁ ਲੈ ਜਾਇ

ਕਬੀਰ ਜੀ ਜਦ ਮੈ ਮੇਰੀ ਦਾ ਪਸਰਿਆ ਪਸਾਰਾ ਵੇਖਦੇ ਹਨ ਤਾ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕੇ...
ਚਾਰਿ ਦਿਨ ਅਪਨੀ ਨਉਬਤਿ ਚਲੇ ਬਜਾਇ ॥
ਇਤਨਕੁ ਖਟੀਆ ਗਠੀਆ ਮਟੀਆ ਸੰਗਿ ਨ ਕਛੁ ਲੈ ਜਾਇ ॥੧॥ਰਹਾਉ ॥ 
ਜਿੰਦਗੀ ਦੇ ਮਿਲੇ ਚਾਰ ਦਿਨ ਬੰਦੇ ਨੇ ਮੈ ਮੇਰੀ ਦੀ ਧੌਂਸ ਵਜਾਉਣਾ ਵਿਚ ਹੀ ਕੱਢ ਦਿੱਤੇ॥
ਜੇ ਤੂੰ ਬੰਦਿਆ ਧਨ ਜੋੜ ਜੋੜ ਗੰਢਾ ਬੰਨ ਲੇਵੈ, ਮਿੱਟੀ ਵਿਚ ਛੁਪਾ ਰੱਖੇ (ਅੱਜ ਕੱਲ ਤਾ ਲੋਕੀ ਬੈਂਕਾਂ ਆਦਿਕ ਵਿਚ ਧਨ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਪਰ ਪਹਿਲੀਆਂ ਸਮਿਆਂ ਵਿਚ ਧਰਤੀ ਹੇਠ ਦੱਬ ਕੇ ਰੱਖਦੇ ਹੋਂਦੇ ਸੀ))
ਪਰ ਸੱਚ ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕੇ ਜਾਣਾ ਤੈਨੂੰ ਖਾਲੀ ਹੱਥ ਹੀ ਪੈਣਾ ਹੈ॥
ਦਿਹਰੀ ਬੈਠੀ ਮਿਹਰੀ ਰੋਵੈ ਦੁਆਰੈ ਲਉ ਸੰਗਿ ਮਾਇ ॥
ਮਰਹਟ ਲਗਿ ਸਭੁ ਲੋਗੁ ਕੁਟੰਬੁ ਮਿਲਿ ਹੰਸੁ ਇਕੇਲਾ ਜਾਇ ॥੧॥ 
ਇੰਨੀ ਭੱਜ ਦੌੜ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅੰਤ ਹੋਣਾ ਕੀ ਹੈ ਕੇ ਤੇਰੀ ਵਹੁਟੀ ਨੇ ਦਲ੍ਹੀਜ਼ ਉਤੇ ਬੈਠ ਰੋਵੇਗੀ ਤੇਰੀ ਮਾਂ ਦਰ ਨਾਲ ਲਗ ਰੋਵੇਗੀ ॥
ਮੜ੍ਹੀਆ ਤੱਕ ਸਾਕ ਸਬੰਧੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਤੇਰੇ ਜਿੰਦ ਨੇ ਇਕਲੇ ਹੀ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨਾ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਭਾਵ ਤੂੰ ਇੱਕਲਾ ਆਇਆ ਸੀ ਤੇ ਇੱਕਲਾ ਹੀ ਜਾਵੇਗਾ॥
ਵੈ ਸੁਤ ਵੈ ਬਿਤ ਵੈ ਪੁਰ ਪਾਟਨ ਬਹੁਰਿ ਨ ਦੇਖੈ ਆਇ ॥ 
ਕਹਤੁ ਕਬੀਰੁ ਰਾਮੁ ਕੀ ਨ ਸਿਮਰਹੁ ਜਨਮੁ ਅਕਾਰਥੁ ਜਾਇ ॥੨॥੬॥
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਰਕੇ ਤੂੰ ਜੀਵਨ ਦਾ ਮਨੋਰਥ ਭੁਲਿਆ ਰਹਿਆ ਉਹ ਧੀਆ ਪੁੱਤ ਉਹ ਧਨ ਦੌਲਤ ਉਹ ਨਗਰ ਸ਼ਹਿਰ ਤੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਪਾਵੇਗਾ॥
ਇਸਲਈ ਕਬੀਰ ਤਾ ਸਮਝਾਉਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਬਿਨ੍ਹਾ ਰਮੇ ਰਾਮੁ ਦੇ ਗੁਣ ਚਿੱਤ ਵਿਚ ਧਰਿਆ ਇਹ ਜਨਮ ਨਿਹਫਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਕਿਤੁ ਆਏ ਸੰਸਾਰਿ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਮਹਲਾ 3 ਸਾਡੀ ਜੀਵਨ ਜਿਊਣ ਦੀ ਵਿਉਤ ਵੇਖ ਤਾੜਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਸਤਿਗੁਰੂ ਨ ਸੇਵਿਓ ਸਬਦੁ ਨ ਰਖਿਓ ਉਰ ਧਾਰਿ ॥ 
ਧਿਗੁ ਤਿਨਾ ਕਾ ਜੀਵਿਆ ਕਿਤੁ ਆਏ ਸੰਸਾਰਿ ॥ 
ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਕਦੇ ਬੰਦਗੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ, ਕਦੇ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਰਾਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਸਿਖਿਆ ਨੂੰ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਧਾਰਿਆ ਨਹੀਂ॥
ਫਿਰ ਅਜਿਹਾ ਜੀਵਨ ਘਿਰਣਾ ਲਾਇਕ ਹੈ,ਸੰਸਾਰ ਉਤੇ ਆਉਣ ਕਿਸ ਅਰਥ ਹੈ?
ਗੁਰਮਤੀ ਭਉ ਮਨਿ ਪਵੈ ਤਾਂ ਹਰਿ ਰਸਿ ਲਗੈ ਪਿਆਰਿ ॥
ਹੋਣਾ ਤਾ ਇਹ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ ਕੇ ਗੁਰ ਮਤਿ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਹੋ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਨਿਰਮਲ ਭਉ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਅਤੇ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਦੀਆ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਪ੍ਰੇਮ ਭਾਉ ਰੱਖਦਾ॥
ਨਾਉ ਮਿਲੈ ਧੁਰਿ ਲਿਖਿਆ ਜਨ ਨਾਨਕ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰਿ ॥੧੩॥
ਨਾਨਕ ਤਾ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਕਰਮ ਖੇਤਰ ਵਿਚਲੀ ਬੰਦਗੀ ਨੂੰ ਵੇਖ ਸਾਹਿਬ ਗੁਣਾ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਦੀ ਦਾਤ ਜੀਵ ਨੂੰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ,ਜਿਸਦੇ ਫਲਸਰੂਪ ਭਵ ਜਲ ਤੂੰ ਪਾਰ ਉਤਾਰਾ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਕਹਾ ਨਰ ਗਰਬਸਿ ਥੋਰੀ ਬਾਤ ॥

ਜੇਕਰ ਮਨ ਵਿਚ ਮਹਲ ਮਾੜ੍ਹੀਆ ਦਾ ਗਰਬ ਹੈ ਤਾ ਕਬੀਰ ਜੀ ਦੇ ਇਸ ਸਬਦੁ ਦੀ ਸੰਤ ਸੰਗ ਕਰਨੀ ਬਣਦੀ ਹੈ॥
ਸਾਰੰਗ ਰਾਗ ਵਿਚ ਕਬੀਰ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਕਹਾ ਨਰ ਗਰਬਸਿ ਥੋਰੀ ਬਾਤ ॥
ਭਾਈ ਕਿਹੜੀਆ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਮਾਨ ਕਰਿ ਬੈਠਾ ਹੈ॥
ਮਨ ਦਸ ਨਾਜੁ, ਟਕਾ ਚਾਰਿ ਗਾਂਠੀ, ਐਂਡੌ ਟੇਢੌ ਜਾਤੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ਕੇ ਮੇਰੀ ਕੋਠੀ ਵਿਚ ਦਸ ਮਣ ਆਨਾਜ ਜਮ੍ਹਾ ਹੈ ਜੇਬ ਜਾ ਬੈਂਕ ਆਦਿਕ ਵਿਚ ਚਾਰ ਛਿੱਲੜ ਜੋੜ ਰੱਖੇ ਹਨ, ਬਸ ਇੰਨੀ ਜਿਹੀ ਗੱਲ ਪਿੱਛੇ ਵਿੰਗਾ ਟੇਢਾ ਹੋ ਤੁਰਦਾ ਏ॥
((ਇਕ ਹੋਰ ਥਾਂ ਕਬੀਰ ਜੀ ਨੇ ਜੀਵ ਦੇ ਇਸੇ ਗਰਬ ਨੂੰ ਦੇਖ ਆਖਿਆ...
ਚਲਤ ਕਤ ਟੇਢੇ ਟੇਢੇ ਟੇਢੇ ॥
ਅਸਤਿ ਚਰਮ ਬਿਸਟਾ ਕੇ ਮੂੰਦੇ ਦੁਰਗੰਧ ਹੀ ਕੇ ਬੇਢੇ ॥))
ਬਹੁਤੁ ਪ੍ਰਤਾਪੁ ਗਾਂਉ ਸਉ ਪਾਏ ਦੁਇ ਲਖ ਟਕਾ ਬਰਾਤ ॥
ਮੰਨ ਲੈ ਜੇ ਤੇਰੀ ਹੋਰਿ ਚੜਾਈ ਹੋਈ ਤਾ ਤੈਨੂੰ 100 ਪਿੰਡ ਦੀ ਜਗੀਰ ਮਿਲਗੀ ਜਿਸਦੀ ਤੂੰ ਤੈਨੂੰ ਦੋ ਲੱਖ ਟਕੇ ਦੀ ਆਮਦਨ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈ॥(ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਬਦੁ 550 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾ ਕਬੀਰ ਜੀ ਵਲੋਂ ਆਖਿਆ ਗਿਆ ਤਦ ਦੇ 2 ਲਖ ਟਕੇ ਅੱਜ ਦੇ ਕਰੋੜਾ ਅਰਬਾਂ ਵਰਗੇ ਸਨ॥)
ਦਿਵਸ ਚਾਰਿ ਕੀ ਕਰਹੁ ਸਾਹਿਬੀ ਜੈਸੇ ਬਨ ਹਰ ਪਾਤ ॥੧॥
ਪਰ ਫਿਰ ਕੀ ਹੋਇਆ ਇਹ ਸਾਰੀ ਦੌਲਤ ਸ਼ੋਹਰਤ ਚਾਰ ਦਿਨ ਦੀ ਮੈ ਮੇਰੀ ਹੈ,ਜਿਵੇ ਦਰਖਤ ਤੇ ਲੱਗੇ ਪਤੇ ਸਦਾ ਹਰੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੇ ਸਮਾਂ ਪਾ ਟੁੱਟ ਖੇਹ ਵਿਚ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ॥
ਨਾ ਕੋਊ ਲੈ ਆਇਓ ਇਹੁ ਧਨੁ ਨਾ ਕੋਊ ਲੈ ਜਾਤੁ ॥
ਓਏ ਮੂਰਖਾ ਇਹਨਾਂ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਨਾਂਹ ਕੋਈ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਸੀ ਤੇ ਨਾਂਹ ਹੀ ਕੋਈ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ॥
ਰਾਵਨ ਹੂੰ ਤੇ ਅਧਿਕ ਛਤ੍ਰਪਤਿ ਖਿਨ ਮਹਿ ਗਏ ਬਿਲਾਤ ॥੨॥ 
ਰਾਵਨ ਤਾ ਇਕ ਪਾਸੇ ਰਿਹਾ ਰਾਵਨ ਤੂੰ ਵੀ ਕਈ ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਰਾਜੇ ਖਿਨਾ ਵਿਚ ਖੇਹ ਦੀ ਖੇਹ ਹੋ ਗਏ॥
ਹਰਿ ਕੇ ਸੰਤ ਸਦਾ ਥਿਰੁ ਪੂਜਹੁ ਜੋ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਜਪਾਤ ॥
ਜੇ ਕੋਈ ਥਿਰ ਰਿਹਾ ਤਾ ਉਹ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਭਗਤ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਕਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਇਕਮਿਕਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲਈ॥ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਹਿਬ ਨਿਹਚਲ ਹੈ ਇਸਲਈ ਉਸਦੇ ਭਗਤ ਜਨ ਵੀ ਨਿਹਚਲ ਹੋ ਗਏ॥
((ਪ੍ਰਮਾਣ-ਕਬੀਰ ਜਾ ਕਉ ਖੋਜਤੇ ਪਾਇਓ ਸੋਈ ਠਉਰੁ ॥
ਸੋਈ ਫਿਰਿ ਕੈ ਤੂ ਭਇਆ ਜਾ ਕਉ ਕਹਤਾ ਅਉਰੁ ॥੮੭॥))
ਜਿਨ ਕਉ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਤ ਹੈ ਗੋਬਿਦੁ ਤੇ ਸਤਸੰਗਿ ਮਿਲਾਤ ॥੩॥
ਬਸ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਰਮ ਖੇਤਰ ਉਤੇ ਸਾਹਿਬ ਤੁਠ ਦਾ ਹੈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਸਬਦੁ ਰੂਪੀ ਸਤਿ ਸੰਗਿ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸੇ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਦੀ ਸੰਤ ਸੰਗਿ ਕਰ ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਇਕਮਿਕ ਹੋ ਨਿਬੜਦੇ ਹਨ॥
ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਬਨਿਤਾ ਸੁਤ ਸੰਪਤਿ ਅੰਤਿ ਨ ਚਲਤ ਸੰਗਾਤ ॥
ਯਕੀਨ ਕਰ ਸੰਸਾਰੀ ਰਿਸਤੇ ਨਾਤੇ ਕੋਈ ਅੰਤ ਸਾਥ ਨਹੀਂ ਨਿਭਾਉਂਦਾ॥
ਕਹਤ ਕਬੀਰੁ ਰਾਮ ਭਜੁ ਬਉਰੇ ਜਨਮੁ ਅਕਾਰਥ ਜਾਤ ॥੪॥੧॥ 
ਇਸਲਈ ਕਬੀਰ ਭਾਈ ਤੇਰੇ ਅਗੇ ਅਰਜ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਕਰ ਇਹਨਾਂ ਅਨਮੋਲ ਸਵਾਸ ਨੂੰ ਬਉਰੇ ਅੰਜਾਈ ਨਾਂਹ ਜਾਣਦੇ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਜਿਉ ਪੁਰਖੈ ਘਰਿ ਭਗਤੀ ਨਾਰਿ ਹੈ

ਅੱਜ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚ ਹੱਸਦੇ ਵਸਦੇ ਘਰ ਦੀ ਸੋਭਾ ਨਾਰੀ ਨੂੰ ਸਨਮੁਖ ਰੱਖ ਮਹਲਾ 3 ਗੁਰਮੁਖ ਦਾ ਸਾਹਿਬ ਪ੍ਰਤੀ ਫਰਜ਼ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਮ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਜਿਉ ਪੁਰਖੈ ਘਰਿ ਭਗਤੀ ਨਾਰਿ ਹੈ ਅਤਿ ਲੋਚੈ ਭਗਤੀ ਭਾਇ ॥ 
ਬਹੁ ਰਸ ਸਾਲਣੇ ਸਵਾਰਦੀ ਖਟ ਰਸ ਮੀਠੇ ਪਾਇ ॥
ਜਿਵੇ ਕਿਸੇ ਜੀਵ ਦੇ ਘਰਦੀ ਸਿਫਤ ਸਾਲਾਹ(ਭਗਤੀ) ਉਸਦੀ ਇਸਤਰੀ ਹੋਂਦੀ ਹੈ,ਜੋ ਸਦਾ ਘਰ ਬਾਹਰ ਦੀ ਸੋਭਾ ਲੋਚਦੀ ਹੈ॥ਵੰਨ ਸੁਵੰਨੇ ਭੋਜਨ ਤਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਆਪਣੇ ਘਰ ਪਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਵਾਰਦੀ ਹੈ॥ਇਹ ਇਕ ਉੱਚ ਕੋਟੀ ਦਾ ਸਮਰਪਣ ਹੈ॥
ਤਿਉ ਬਾਣੀ ਭਗਤ ਸਲਾਹਦੇ ਹਰਿ ਨਾਮੈ ਚਿਤੁ ਲਾਇ ॥
ਮਨੁ ਤਨੁ ਧਨੁ ਆਗੈ ਰਾਖਿਆ ਸਿਰੁ ਵੇਚਿਆ ਗੁਰ ਆਗੈ ਜਾਇ ॥
ਬਸ ਉਸ ਇਸਤਰੀ ਦੀ ਨਿਆਈ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁਨਾ ਰੂਪੀ ਬਾਣੀ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸਿਫਤ ਸਾਲਾਹ ਕਰ, ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਸਦਾ ਆਪਣੇ ਚਿਤ ਵਸਾ ਕੇ ਰੱਖਦੇ ਹਨ॥ਬਸ ਇਹ ਸਿਫਤ ਸਾਲਾਹ ਕਰਦਿਆਂ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਆਪਾ ਭਾਉ ਸਾਹਿਬ ਤੂੰ ਬਲਿਹਾਰ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ॥
ਭੈ ਭਗਤੀ ਭਗਤ ਬਹੁ ਲੋਚਦੇ ਪ੍ਰਭ ਲੋਚਾ ਪੂਰਿ ਮਿਲਾਇ ॥
ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਨਿਰਮਲ ਭਉ ਪਾ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਬੈਰਾਗ ਉਤਪੰਨ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਮਿਲਾਪ ਦੀ ਤਾਂਘ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾ ਕੇ ਸਹਿਜ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਬਣ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਇਹ ਬੈਰਾਗ ਵੇਖ ਸਾਹਿਬ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾ ਦੀ ਇਹ ਤਾਂਘ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ॥
ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਵੇਪਰਵਾਹੁ ਹੈ ਕਿਤੁ ਖਾਧੈ ਤਿਪਤਾਇ ॥
ਸਤਿਗੁਰ ਕੈ ਭਾਣੈ ਜੋ ਚਲੈ ਤਿਪਤਾਸੈ ਹਰਿ ਗੁਣ ਗਾਇ ॥
ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਖੜਾ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਕੇ ਅਜਿਹਾ ਕੀ ਕਰਨ ਉਤੇ ਸਾਹਿਬ ਲੋਚਾ ਪੂਰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਹਿਬ ਵੇਪਰਵਾਹ ਹੈ ਉਹ ਰਸਾ ਕਸਾ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਤਿਰਪਤਦਾ॥
ਸੋ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਤਿਰਪਤਾਉਨ ਲਈ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਸੇ ਮਾਰਗ ਉਤੇ ਚਲਣਾ ਪੈਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚਲਦਿਆ ਚਲਦਿਆ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਪਾਉਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ॥
ਧਨੁ ਧਨੁ ਕਲਜੁਗਿ ਨਾਨਕਾ ਜਿ ਚਲੇ ਸਤਿਗੁਰ ਭਾਇ ॥੧੨॥
ਹੇ ਨਾਨਕ ਜੋ ਜੀਵ ਸਤਿਗੁਰ ਦੇ ਭਾਣੇ ਦੀ ਮੁਰੀਦ ਹੋ ਜੀਵਨ ਗੁਜਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਇਹ ਮਿਥਿਆ ਰੂਪੀ ਪਸਾਰਾ ਵੀ ਸੱਚ ਦਾ ਪਸਾਰਾ  ਹੈ॥
ਧੰਨਵਾਦ

ਅਨੰਦੁਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਮਹਿਜ ਇਕ ਗੁਰਧਾਮ ਜਾ ਗੁਰੂ ਵਲੋ ਦਿੱਤਾ ਹਲੇਮੀ ਰਾਜ ਦਾ ਮਾਡਲ

ਅਨੰਦੁਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਮਹਿਜ ਇਕ ਗੁਰਧਾਮ ਜਾ ਗੁਰੂ ਵਲੋ ਦਿੱਤਾ ਹਲੇਮੀ ਰਾਜ ਦਾ ਮਾਡਲ
ਗੁਰਬਾਣੀ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸੁਣਦੇ ਦੇਵਗੰਧਾਰੀ ਰਾਗ ਵਿਚ ਇਕ ਥਾ ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕੇ
ਰਾਜੁ ਨ ਚਾਹਉ ਮੁਕਤਿ ਨ ਚਾਹਉ ਮਨਿ ਪ੍ਰੀਤਿ ਚਰਨ ਕਮਲਾਰੇ॥
ਨਾਹ ਮੈਨੂ ਰਾਜ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਨਾਹ ਹੀ ਕੋਈ ਮੁਕਤੀ ਆਦਿਕ ਬਸ ਮੈ ਤਾ ਤੇਰੇ ਚਰਨ ਕਮਲਾ ਦੀ ਪ੍ਰੀਤ ਲੋਚਦਾ ਹਾ॥
ਇਹ ਸਿਖਿਆ ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਵਿਅਕਤੀਤਵ ਤਾਈ ਹੈ ਕੇ ਮੈ ਕੋਈ ਆਪਣਾ ਰਾਜ ਭਾਗ ਜਾ ਕੋਈ ਮੁਕਤੀ ਆਦਿਕ ਦਾ ਦਾਵਾ ਨਹੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਕਿਓਕੇ 
ਜੇ ਜੁਗ ਚਾਰੇ ਆਰਜਾ ਹੋਰ ਦਸੂਣੀ ਹੋਇ ॥ 
ਨਵਾ ਖੰਡਾ ਵਿਚਿ ਜਾਣੀਐ ਨਾਲਿ ਚਲੈ ਸਭੁ ਕੋਇ ॥
ਚੰਗਾ ਨਾਉ ਰਖਾਇ ਕੈ ਜਸੁ ਕੀਰਤਿ ਜਗਿ ਲੇਇ ॥ ਜੇ ਤਿਸੁ ਨਦਰਿ ਨ ਆਵਈ ਤ ਵਾਤ ਨ ਪੁਛੈ ਕੇ ॥
ਪਰ ਜਦ ਗੱਲ ਸਚ ਦੀ ਸਾਮੂਹਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾ ਅਸੀਂ ਸਵੇਰੇ ਸ਼ਾਮ ਆਖਦੇ ਹਾ.
ਰਾਜ ਕਰੇਗਾ ਖਾਲਸਾ ਆਕੀ ਰਹੇ ਨਾ ਕੋਇ॥
ਖਾਲਸਾ ਭਾਵ ਸੁਧ ਅਤੇ ਸੁਧ ਕੇਵਲ ਸਚ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥ਇਸੇ ਗੱਲ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਸਾਡੀ ਫ਼ਤੇਹ ਸਾਂਝ ਵਿਚੋ ਵੀ ਹੋਂਦਾ ਹੈ..
ਵਾਹੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਕਾ ਖਾਲਸਾ
ਵਾਹੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫ਼ਤੇਹ॥
ਖਾਲਸਾ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਸਰਗੁਨ ਸਚ ਸਰੂਪ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਅਧਾਰ ਸਚ ਹੈ ਇਸਲਈ ਸਚੇ ਦੀ ਫ਼ਤੇਹ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਫ਼ਤੇਹ ਅਖਵਾਂਦੀ ਹੈ॥
ਇਸ ਫ਼ਤੇਹ ਨੂ ਗੁਰਬਾਣੀ ਤਿੰਨਾ ਭਾਗਾ ਵਿਚ ਖੋਲਦੀ ਹੈ...
੧. ਹੁਣਿ ਹੁਕਮੁ ਹੋਆ ਮਿਹਰਵਾਣ ਦਾ ॥
ਪੈ ਕੋਇ ਨ ਕਿਸੈ ਰਞਾਣਦਾ ॥ 
ਸਭ ਸੁਖਾਲੀ ਵੁਠੀਆ ਇਹੁ ਹੋਆ ''ਹਲੇਮੀ ਰਾਜੁ'' ਜੀਉ॥
ਹਲੇਮੀ ਰਾਜ ਦੀ ਮੁਖ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ ਜੀ ਦਸਦੇ ਹਨ'
ਬੇਗਮ ਪੁਰਾ ਸਹਰ ਕੋ ਨਾਉ ॥ 
ਦੂਖੁ ਅੰਦੋਹੁ ਨਹੀ ਤਿਹਿ ਠਾਉ ॥ 
ਨਾਂ ਤਸਵੀਸ ਖਿਰਾਜੁ ਨ ਮਾਲੁ ॥ ਖਉਫੁ ਨ ਖਤਾ ਨ ਤਰਸੁ ਜਵਾਲੁ ॥
ਹਲੇਮੀ ਰਾਜ ਵਿਚਲੀ ਪਹਲੀ ਖੂਬੀ ਬੇ-ਗਮ ਦੂਜੀ ਖੂਬੀ ਚਿੰਤਾ ਰਹਤ ਤੀਜੀ ਘਬਰਾਹਟ ਰਹਤ ਚੋਥੀ ਸਰਕਾਰੀ ਬੇਤੁਕੇ ਟੈਕਸ ਤੂ ਰਹਤ॥
ਅਜੇਹਾ ਹਲੇਮੀ ਰਾਜ ਖਾਲਸਾ ਰਾਜ ਅਖਵਾਂਦਾ ਹੈ ਭਾਵ ਸਚ ਦਾ ਰਾਜ ਅਖਵਾਂਦਾ ਹੈ॥ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਫਿਰ ਕਹਣਾ ਪਿਆ''' 
ਅਬਿਚਲ ਨਗਰੁ ਗੋਬਿੰਦ ਗੁਰੂ ਕਾ ਨਾਮੁ ਜਪਤ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਰਾਮ ॥ 
ਮਨ ਇਛੇ ਸੇਈ ਫਲ ਪਾਏ ਕਰਤੈ ਆਪਿ ਵਸਾਇਆ ਰਾਮ ॥ 
ਕਰਤੈ ਆਪਿ ਵਸਾਇਆ ਸਰਬ ਸੁਖ ਪਾਇਆ ਪੁਤ ਭਾਈ ਸਿਖ ਬਿਗਾਸੇ ॥ 
ਗੁਣ ਗਾਵਹਿ ਪੂਰਨ ਪਰਮੇਸੁਰ ਕਾਰਜੁ ਆਇਆ ਰਾਸੇ ॥
ਪ੍ਰਭੁ ਆਪਿ ਸੁਆਮੀ ਆਪੇ ਰਖਾ ਆਪਿ ਪਿਤਾ ਆਪਿ ਮਾਇਆ ॥ 
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਸਤਿਗੁਰ ਬਲਿਹਾਰੀ ਜਿਨਿ ਏਹੁ ਥਾਨੁ ਸੁਹਾਇਆ ॥੧॥
ਤੇ ਸਭ ਤੂ ਵਿਸ਼ੇਸ ਗੱਲ ਜੋ ਪੱਲੇ ਬੰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ '''
ਅੰਗੀਕਾਰੁ ਕੀਓ ਮੇਰੈ ਕਰਤੈ ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਕੀ ਵਡਿਆਈ ॥
ਅਬਿਚਲ '''ਨੀਵ ਧਰੀ'' ਗੁਰ ਨਾਨਕ ਨਿਤ ਨਿਤ ਚੜੈ ਸਵਾਈ ॥
ਇਸ ਰਾਜ ਦਾ ਮਾਡਲ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਸਿਖਾ ਨੂ ਅਨੰਦੁਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਤੇ ਕਾਇਆ ਕਾਲ ਦਾ ਇਤਹਾਸ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਭਰਦਾ ਹੈ॥ਪਰ ਅਸੀਂ ਅਨੰਦੁ ਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਨੂ ਮਹਿਜ ਇਕ ਗੁਰਧਾਮ ਬਣਾ ਛਡਿਆ ਹੈ॥

ਨਾਨਕ ਹੋਰਿ ਪਤਿਸਾਹੀਆ ਕੂੜੀਆ

>>>>>>ਨਾਨਕ ਹੋਰਿ ਪਤਿਸਾਹੀਆ ਕੂੜੀਆ<<<<<<<
ਜਿਨਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਇਕ ਮਨਿ ਸੇਵਿਆ ਤਿਨ ਜਨ ਲਾਗਉ ਪਾਇ ॥ 
ਮਹਲਾ 3 ਆਖਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾ ਇਕ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਮੈ ਤਿਨ੍ਹਾ ਦੇ ਪਾਏ ਪੂਰਨਿਆ ਤੂੰ ਬਲਿਹਾਰੀ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ॥
ਗੁਰ ਸਬਦੀ ਹਰਿ ਮਨਿ ਵਸੈ ਮਾਇਆ ਕੀ ਭੁਖ ਜਾਇ ॥
ਗੁਰੂ ਦੇ ਸਿਖਿਆ ਰੂਪੀ ਸਬਦੁ ਨਾਲ ਜੁੜਕੇ ਹੀ ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਤਦ ਹੀ ਸਾਹਿਬ ਆ ਹਿਰਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਬਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦ ਹਿਰਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਸਾਹਿਬ ਖੁਦ ਬਿਰਾਜ ਮਾਨ ਹੋਵੇ ਫਿਰ ਉਸ ਹਿਰਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਮਾਇਅਕ ਭੁੱਖ ਦੀ ਕੋਈ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ॥
ਸੇ ਜਨ ਨਿਰਮਲ ਊਜਲੇ ਜਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮਿ ਸਮਾਇ ॥
ਅਜਿਹੇ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਹਿਰਦੇ ਕਰਕੇ ਨਿਰਮਲ ਹੋਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕਾਰ ਵਿਵਹਾਰ ਵਲੋਂ ਉਜਲੇ ਕਿਰਦਾਰ ਵਾਲੇ ਸਚਿਆਰ ਹੋਂਦੇ ਹਨ॥ਭਾਵ ਕੇ ਜੋ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਹੋ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨਾਮੁ ਰੂਪੀ ਗੁਣਾ ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਓਹੀ ਨਿਰਮਲ ਹਨ ਕਾਰ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਕੇ ਉਜਲੇ ਹਨ॥
ਨਾਨਕ ਹੋਰਿ ਪਤਿਸਾਹੀਆ ਕੂੜੀਆ ਨਾਮਿ ਰਤੇ ਪਾਤਿਸਾਹ ॥੧੧॥ 
ਨਾਨਕ ਤਾ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਸਮਝਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕੇ ਸਾਚੇ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਤੂੰ ਬਿਨ੍ਹਾ ਹੋਰ ਸਾਰੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਦਾਵੇ ਫੂਕੇ ਹਨ ਬਸ ਜੋ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁਣਾ ਰੂਪੀ ਨਾਮੁ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ਓਹੀ ਅਸਲ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਹਨ॥
ਇਹੀ ਸਿਧਾਂਤ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਪਾਟੇ ਪੁਰਾਣੇ ਲਿਬਾਸ ਵਿਚ ਵੀ ਭਾਈ ਲਾਲੋ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਨੂੰ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈ ਮੇਰੀ ਵਿਚ ਫਸਿਆ ਮਲਕ ਭਾਗੋ ਭਾਵੇ ਲਿਬਾਸ ਕਰਕੇ ਕਿੰਨਾ ਹੀ ਸੱਜਿਆ ਫਿਰਦੇ ਹੋਵੇ ਉਹ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਨੂੰ ਕੂੜ ਦਿਸਦਾ ਹੈ॥
ਬਸ ਹੁਣ ਪੜਚੋਲ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕੇ ਅਸੀਂ ਬਾਹਰੀ ਲਿਬਾਸ ਵਾਲੇ ਸਿੱਖ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਹਾਂ ਜਾ ਫਿਰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਵਲੋਂ ਅੰਦਰੋਂ ਗੁਣਾ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਲਿਬਾਸ ਵਾਲੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਹਾਂ॥ਆਪਣੀ ਆਪਣੀ ਪੜਚੋਲ ਖੁਦ ਕਰੋ...
ਧੰਨਵਾਦ