ਫਰੀਦਾ ਜੋ ਤੈ ਮਾਰਨਿ ਮੁਕੀਆਂ ਤਿਨ੍ਹਾ ਨ ਮਾਰੇ ਘੁੰਮਿ ॥
ਆਪਨੜੈ ਘਰਿ ਜਾਈਐ ਪੈਰ ਤਿਨ੍ਹਾ ਦੇ ਚੁੰਮਿ ॥੭॥
ਸੇਖ ਸਾਬ ਜੀ ਦੇ ਇਸ ਸਲੋਕ ਬੁਹਤਾਂਤ ਗਾਂਧੀਗਰੀ ਵਾਂਗ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕੇ ਹਿੰਸਾ ਨਹੀ ਕਰਨੀ ਜੋ ਕੇ ਸਰਾਸਰ ਗਲਤ ਹੈ ਕਿਓਕੇ ਗਾਂਧੀ ਨੋ ਤਾ ਹਕ਼ ਲੈਣਾ ਵੀ ਹਿੰਸਾ ਲਗਦੀ ਸੀ॥ਸੋ ਸੇਖ ਸਾਬ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚਾਰਨ ਲਗੇ ਆਪਣੇ ਜਿਹਨ ਵਿਚ ਮਹਲਾ ੫ ਦਾ ਇਹ ਉਪਦੇਸ਼ ਯਾਦ ਰਖੋ''
ਨਾ ਕੋ ਬੈਰੀ ਨਹੀ ਬਿਗਾਨਾ ਸਗਲ ਸੰਗਿ ਹਮ ਕਉ ਬਨਿ ਆਈ ॥੧॥
ਜੋ ਪ੍ਰਭ ਕੀਨੋ ਸੋ ਭਲ ਮਾਨਿਓ ਏਹ ਸੁਮਤਿ ਸਾਧੂ ਤੇ ਪਾਈ ॥
ਹੁਣ ਜੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚਾਰੀਏ ਤਾ ਸਮਝ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਕੇ ਸੇਖ ਸਾਬ ਆਖ ਰਹੇ ਹਨ ਕੇ ਜੇ ਕੋਈ ਜਾਣੇ ਜਾ ਅਨਜਾਨੇ ਵਿਚ ਤੇਰੇ ਤਾਈ ਮੰਦਾ ਬੋਲਦਾ ਜਾ ਕੋਈ ਉਕਸਾਊ ਕਰਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾ ਤੂ ਆਪਣਾ ਆਤਮਿਕ ਸੰਤੁਲਨ ਨਾਹ ਖੋਹ ਭਾਵ ਮੰਦੇ ਬੋਲੇ ਦਾ ਜਵਾਬ ਮੰਦਾ ਬੋਲ ਨਹੀ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਤੂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂ ਸਹਿਜਤਾ ਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਟਿਕਾ ਕੇ ਰਖ ਇਹ ਹੀ ਤੇਰੀ ਨਿਮਰਤਾ ਤੇ ਨਿਮਾਨਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ॥
ਸਿਖੀ ਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਬਦਲਾ ਲੈਣਾ ਨਾ ਕਬੂਲ ਹੋਕੇ ,ਹੱਕ ਲੈਣਾ ਕਬੂਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ॥ਕਿਓਕੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਦਾ ਘਾਣ ਕਰਨਾ ਉਦੇਸ਼ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀ ਹੋਂਦਾ ਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਬਦਲੇ ਦਾ ਭਾਵ ਹੀ ਕਿਸੇ ਦਾ ਘਾਣ ਕਰਨਾ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਆਪਨੜੈ ਘਰਿ ਜਾਈਐ ਪੈਰ ਤਿਨ੍ਹਾ ਦੇ ਚੁੰਮਿ ॥੭॥
ਸੇਖ ਸਾਬ ਜੀ ਦੇ ਇਸ ਸਲੋਕ ਬੁਹਤਾਂਤ ਗਾਂਧੀਗਰੀ ਵਾਂਗ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕੇ ਹਿੰਸਾ ਨਹੀ ਕਰਨੀ ਜੋ ਕੇ ਸਰਾਸਰ ਗਲਤ ਹੈ ਕਿਓਕੇ ਗਾਂਧੀ ਨੋ ਤਾ ਹਕ਼ ਲੈਣਾ ਵੀ ਹਿੰਸਾ ਲਗਦੀ ਸੀ॥ਸੋ ਸੇਖ ਸਾਬ ਦੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚਾਰਨ ਲਗੇ ਆਪਣੇ ਜਿਹਨ ਵਿਚ ਮਹਲਾ ੫ ਦਾ ਇਹ ਉਪਦੇਸ਼ ਯਾਦ ਰਖੋ''
ਨਾ ਕੋ ਬੈਰੀ ਨਹੀ ਬਿਗਾਨਾ ਸਗਲ ਸੰਗਿ ਹਮ ਕਉ ਬਨਿ ਆਈ ॥੧॥
ਜੋ ਪ੍ਰਭ ਕੀਨੋ ਸੋ ਭਲ ਮਾਨਿਓ ਏਹ ਸੁਮਤਿ ਸਾਧੂ ਤੇ ਪਾਈ ॥
ਹੁਣ ਜੇ ਸਲੋਕ ਵਿਚਾਰੀਏ ਤਾ ਸਮਝ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਕੇ ਸੇਖ ਸਾਬ ਆਖ ਰਹੇ ਹਨ ਕੇ ਜੇ ਕੋਈ ਜਾਣੇ ਜਾ ਅਨਜਾਨੇ ਵਿਚ ਤੇਰੇ ਤਾਈ ਮੰਦਾ ਬੋਲਦਾ ਜਾ ਕੋਈ ਉਕਸਾਊ ਕਰਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾ ਤੂ ਆਪਣਾ ਆਤਮਿਕ ਸੰਤੁਲਨ ਨਾਹ ਖੋਹ ਭਾਵ ਮੰਦੇ ਬੋਲੇ ਦਾ ਜਵਾਬ ਮੰਦਾ ਬੋਲ ਨਹੀ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਤੂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂ ਸਹਿਜਤਾ ਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਟਿਕਾ ਕੇ ਰਖ ਇਹ ਹੀ ਤੇਰੀ ਨਿਮਰਤਾ ਤੇ ਨਿਮਾਨਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ॥
ਸਿਖੀ ਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਬਦਲਾ ਲੈਣਾ ਨਾ ਕਬੂਲ ਹੋਕੇ ,ਹੱਕ ਲੈਣਾ ਕਬੂਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ॥ਕਿਓਕੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਦਾ ਘਾਣ ਕਰਨਾ ਉਦੇਸ਼ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀ ਹੋਂਦਾ ਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਬਦਲੇ ਦਾ ਭਾਵ ਹੀ ਕਿਸੇ ਦਾ ਘਾਣ ਕਰਨਾ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
No comments:
Post a Comment