ਫਰੀਦਾ ਦਰ ਦਰਵੇਸੀ ਗਾਖੜੀ ਚਲਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਭਤਿ ॥
ਬੰਨ੍ਹ੍ਹਿ ਉਠਾਈ ਪੋਟਲੀ ਕਿਥੈ ਵੰਞਾ ਘਤਿ ॥੨॥
ਫਰੀਦ ਜੀ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖ ਰਹੇ ਹਨ ਕੇ ਜੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾਰੀ ਦੀਆ ਰੁਹ ਰੀਤਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋ ਹੀ ਤੁਰੀਆ ਜਾਵੇ ਤਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਬਹੁਤ ਹੀ ਕਠਿਨ ਕਾਰ ਹੈ ॥ ਕਿਓਕੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾਰੀਆ ਵਿਚ ਪਸਰੀ ਮਾਇਆ ਕਰਮ ਨੂ ਵਿਕਰਮ ਬਣਾ ਔਗੁਣਾ ਦੀ ਪੰਡ ਬੰਨ ਸਿਰ ਉਤੇ ਧਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਫਿਰ ਬਿਨਾ ਇਹਨਾ ਔਗੁਣਾ ਦੀ ਪੰਡ ਨੂ ਸੁਟੇ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰ ਉਤੇ ਢੋਈ ਨਹੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ॥
ਜਿਵੇ ਮਹਲਾ ੩ ਆਖਦੇ ਹਨ ''
ਤ੍ਰੈ ਗੁਣ ਬਾਣੀ ਬ੍ਰਹਮ ਜੰਜਾਲਾ ॥
ਪੜਿ ਵਾਦੁ ਵਖਾਣਹਿ ਸਿਰਿ ਮਾਰੇ ਜਮਕਾਲਾ ॥
ਤਤੁ ਨ ਚੀਨਹਿ ਬੰਨਹਿ ਪੰਡ ਪਰਾਲਾ ॥''(231)
ਤ੍ਰੈ ਪਦ ਤੂ ਭਾਵ ਹੀ ਰਜੋ ਤਮੋ ਸਤੋ ਤੂ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮਾਇਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰੂਪ ਹਨ
(ਰਜ ਗੁਣ ਤਮ ਗੁਣ ਸਤ ਗੁਣ ਕਹੀਐ ਇਹ ਤੇਰੀ ਸਭ ਮਾਇਆ)
ਜਦ ਗੱਲ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰ ਉਤੇ ਢੁਕਣ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾ ਮਹਲਾ ੩ ਅਗੇ ਚਲ ਮਲਾਰ ਰਾਗ ਵਿਚ ਆਖਦੇ ਹਨ
ਸੋ ਪੰਡਿਤੁ ਜੋ '''ਤਿਹਾਂ ਗੁਣਾ ਕੀ''' ਪੰਡ ਉਤਾਰੈ ॥ ਅਨਦਿਨੁ ਏਕੋ ਨਾਮੁ ਵਖਾਣੈ ॥
ਸਤਿਗੁਰ ਕੀ ਓਹੁ ਦੀਖਿਆ ਲੇਇ ॥ ਸਤਿਗੁਰ ਆਗੈ ਸੀਸੁ ਧਰੇਇ ॥
ਸਦਾ ਅਲਗੁ ਰਹੈ ਨਿਰਬਾਣੁ ॥ ਸੋ ਪੰਡਿਤੁ ਦਰਗਹ ਪਰਵਾਣੁ ॥
ਇਹ '''''ਤਿਹਾਂ ਗੁਣਾ ਕੀ''''ਦੇ ਕਰਕੇ ਹੀ ਫਰੀਦ ਜੀ ਨੇ ਆਖਿਆ ਹੈ '' ਦਰ ਦਰਵੇਸੀ ਗਾਖੜੀ''
ਪਰ ਜਦ '''''ਤਿਹਾਂ ਗੁਣਾ ਕੀ ਪੰਡ ਉਤਾਰੈ'' ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾ ਗੁਰਬਾਣੀ ਆਖਦੀ ਹੈ
ਚਉਥੇ ਪਦ ਕਉ ਜੋ ਨਰੁ ਚੀਨੈ ਤਿਨ ਹੀ ਪਰਮ ਪਦੁ ਪਾਇਆ॥
ਬੰਨ੍ਹ੍ਹਿ ਉਠਾਈ ਪੋਟਲੀ ਕਿਥੈ ਵੰਞਾ ਘਤਿ ॥੨॥
ਫਰੀਦ ਜੀ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖ ਰਹੇ ਹਨ ਕੇ ਜੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾਰੀ ਦੀਆ ਰੁਹ ਰੀਤਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋ ਹੀ ਤੁਰੀਆ ਜਾਵੇ ਤਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਬਹੁਤ ਹੀ ਕਠਿਨ ਕਾਰ ਹੈ ॥ ਕਿਓਕੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾਰੀਆ ਵਿਚ ਪਸਰੀ ਮਾਇਆ ਕਰਮ ਨੂ ਵਿਕਰਮ ਬਣਾ ਔਗੁਣਾ ਦੀ ਪੰਡ ਬੰਨ ਸਿਰ ਉਤੇ ਧਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਫਿਰ ਬਿਨਾ ਇਹਨਾ ਔਗੁਣਾ ਦੀ ਪੰਡ ਨੂ ਸੁਟੇ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰ ਉਤੇ ਢੋਈ ਨਹੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ॥
ਜਿਵੇ ਮਹਲਾ ੩ ਆਖਦੇ ਹਨ ''
ਤ੍ਰੈ ਗੁਣ ਬਾਣੀ ਬ੍ਰਹਮ ਜੰਜਾਲਾ ॥
ਪੜਿ ਵਾਦੁ ਵਖਾਣਹਿ ਸਿਰਿ ਮਾਰੇ ਜਮਕਾਲਾ ॥
ਤਤੁ ਨ ਚੀਨਹਿ ਬੰਨਹਿ ਪੰਡ ਪਰਾਲਾ ॥''(231)
ਤ੍ਰੈ ਪਦ ਤੂ ਭਾਵ ਹੀ ਰਜੋ ਤਮੋ ਸਤੋ ਤੂ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮਾਇਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰੂਪ ਹਨ
(ਰਜ ਗੁਣ ਤਮ ਗੁਣ ਸਤ ਗੁਣ ਕਹੀਐ ਇਹ ਤੇਰੀ ਸਭ ਮਾਇਆ)
ਜਦ ਗੱਲ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰ ਉਤੇ ਢੁਕਣ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾ ਮਹਲਾ ੩ ਅਗੇ ਚਲ ਮਲਾਰ ਰਾਗ ਵਿਚ ਆਖਦੇ ਹਨ
ਸੋ ਪੰਡਿਤੁ ਜੋ '''ਤਿਹਾਂ ਗੁਣਾ ਕੀ''' ਪੰਡ ਉਤਾਰੈ ॥ ਅਨਦਿਨੁ ਏਕੋ ਨਾਮੁ ਵਖਾਣੈ ॥
ਸਤਿਗੁਰ ਕੀ ਓਹੁ ਦੀਖਿਆ ਲੇਇ ॥ ਸਤਿਗੁਰ ਆਗੈ ਸੀਸੁ ਧਰੇਇ ॥
ਸਦਾ ਅਲਗੁ ਰਹੈ ਨਿਰਬਾਣੁ ॥ ਸੋ ਪੰਡਿਤੁ ਦਰਗਹ ਪਰਵਾਣੁ ॥
ਇਹ '''''ਤਿਹਾਂ ਗੁਣਾ ਕੀ''''ਦੇ ਕਰਕੇ ਹੀ ਫਰੀਦ ਜੀ ਨੇ ਆਖਿਆ ਹੈ '' ਦਰ ਦਰਵੇਸੀ ਗਾਖੜੀ''
ਪਰ ਜਦ '''''ਤਿਹਾਂ ਗੁਣਾ ਕੀ ਪੰਡ ਉਤਾਰੈ'' ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾ ਗੁਰਬਾਣੀ ਆਖਦੀ ਹੈ
ਚਉਥੇ ਪਦ ਕਉ ਜੋ ਨਰੁ ਚੀਨੈ ਤਿਨ ਹੀ ਪਰਮ ਪਦੁ ਪਾਇਆ॥
No comments:
Post a Comment