Sunday, September 25, 2016

ਫਰੀਦਾ ਕੂਕੇਦਿਆ ਚਾਂਗੇਦਿਆ ਮਤੀ ਦੇਦਿਆ ਨਿਤ ॥

ਫਰੀਦਾ ਕੂਕੇਦਿਆ ਚਾਂਗੇਦਿਆ ਮਤੀ ਦੇਦਿਆ ਨਿਤ ॥
ਜੋ ਸੈਤਾਨਿ ਵੰਞਾਇਆ ਸੇ ਕਿਤ ਫੇਰਹਿ ਚਿਤ ॥੧੫॥ 
ਸੇਖ ਸਾਬ ਬੜ੍ਹੇ ਹੀ ਸਿਧੇ ਲਿਹਜੇ ਨਾਲ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕੇ ਜਿਹਨਾ ਦੇ ਹਿਰਦੇ ਘਰ ਉਤੇ ਵਿਕਾਰਾ ਰੂਪੀ ਸੈਤਾਨ ਨੇ ਘਰ ਪਾ ਲਿਆ ਹੈ ਉਹਨਾ ਨੂ ਭਾਵੇ ਜਿੰਨੀ ਮਰਜੀ ਕੂਕ ਪੁਕਾਰ ਕਰਕੇ ਸਚਾਰੋ ਮਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ ਓਹ ਸਚਾਰੋ ਮਤ ਅਜੇਹੇ ਜੀਵਾ ਤੱਕ ਕੇਵਲ ਕੂਕ ਪੁਕਾਰ ਮਹਿਜ ਬਣ ਕੇ ਰਹ ਜਾਂਦੀ ਹੈ॥
ਜੇ ਗੱਲ ਹੋਰ ਖੋਲ ਕੇ ਸਮਝਣੀ ਹੋਵੇ ਤਾ ਮਹਲਾ ੧ ਆਖਦੇ ਹਨ॥
ਸਲੋਕ ਮਃ ੧ ॥ ਚੋਰਾ ਜਾਰਾ ਰੰਡੀਆ ਕੁਟਣੀਆ ਦੀਬਾਣੁ ॥
ਮਹਲਾ ੧ ਆਖ ਰਹੇ ਹਨ ਕੇ ਜੀਵ ਅੰਦਰ ਇਕ ਵਿਰਤੀ ਪ੍ਰਬਲ ਹੈ ਕੇ ਇਸ ਨੂ ਆਪਣੇ ਸੁਭਾਅ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੇ ਦੂਜੇ ਜੀਵ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਜਾ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਵਿਚਰਨ ਵਿਚ ਫਕਰ ਮਹਸੂਸ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਪ੍ਰਮਾਨ-((ਰੂਪੈ ਕਾਮੈ ਦੋਸਤੀ ਭੁਖੈ ਸਾਦੈ ਗੰਢੁ ॥ ਲਬੈ ਮਾਲੈ ਘੁਲਿ ਮਿਲਿ ਮਿਚਲਿ ਊਂਘੈ ਸਉੜਿ ਪਲੰਘੁ ॥))
ਇਸਲਈ ਮਹਲਾ ੧ ਨੇ ਜਿਕਰ ਕੀਤਾ ਚੋਰਾ,ਸੇਖਚਿਲੀਆ ,ਦੁਹਾਗਨਾ ,ਕੁਟਨੀਆ ਨੂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਕੋਲ ਬਹਿ ਪੰਸਦ ਹੋਂਦਾ ਹੈ॥
ਵੇਦੀਨਾ ਕੀ ਦੋਸਤੀ ਵੇਦੀਨਾ ਕਾ ਖਾਣੁ ॥ 
ਇਹਨਾ ਸਚ ਦੇ ਮਾਰਗ ਤੂ ਖੁੰਝੀਆ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਦੇ ਦੀਬਾਨ (ਸਭਾ)ਵਿਚ ਸਚ ਤੂ ਹਟ ਕੇ ਲੁਟ ਕੁਸਟ ਦੀ ਕਮਾਈ ਖਾਣ ਦੀ ਸਲਾਹਾ ਘੜੀਆ ਜਾਂਦੀਆ ਹਨ॥(( ਦੁਸਟ ਸਭਾ ਮਿਲਿ ਮੰਤਰ ਉਪਾਇਆ))
ਸਿਫਤੀ ਸਾਰ ਨ ਜਾਣਨੀ ਸਦਾ ਵਸੈ ਸੈਤਾਨੁ ॥ 
ਅਜੇਹੇ ਸਚ ਦੇ ਮਾਰਗ ਤੂ ਖੁੰਝੇ ਜੀਵ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸਿਫਤ ਦੀ ਸਾਰ ਕਿਥੋ ਜਾਣਨ ਗਏ ਜਦ ਕੇ ਇਹਨਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹਰ ਵੇਲੇ ਕੁਕਰਮੀ ਵਿਰਤੀ ਹਾਵੀ ਰਹੰਦੀ ਹੈ॥
ਗਦਹੁ ਚੰਦਨਿ ਖਉਲੀਐ ਭੀ ਸਾਹੂ ਸਿਉ ਪਾਣੁ ॥
ਅਜੇਹੇ ਸਚ ਤੂ ਖੁੰਝੇ ਜੀਵਾ ਦਾ ਹਾਲ ਏਵੈ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੋਂਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇ ਗਧੇ ਨੂ ਭਾਵੇ ਚੰਦਨ ਮਲ ਦਿਤਾ ਜਾਵੇ ਪਰ ਗਧੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜੋ ਮਿੱਟੀ ਸੂਆ ਵਿਚ ਲੇਟਣ ਦੀ ਵਿਰਤੀ ਪ੍ਰਬਲ ਹੋਂਦੀ ਹੈ ਓਹ ਚੰਦਨ ਦੀ ਕਦਰ ਨਹੀ ਪੇਣ ਦਿੰਦੀ ਭਾਵ ਸੁਭਾਅ ਦੀ ਖਿਚ ਕੁਕਰਮ ਵੱਲ ਨੂ ਹੀ ਰਹੰਦੀ ਹੈ॥((ਜੈਸੀ ਆਸਾ ਤੈਸੀ ਮਨਸਾ))
ਨਾਨਕ ਕੂੜੈ ਕਤਿਐ ਕੂੜਾ ਤਣੀਐ ਤਾਣੁ ॥
ਨਾਨਕ ਤਾ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਆਖਦਾ ਹੈ ਜੇ ਕਰਮ ਦਾ ਕਤਨਾ ਹੀ ਕੂੜ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤੇ ਤਦ ਕੂੜ ਹੀ ਤਾਣਿਆ ਜਾਵੇਗਾ॥((ਜੋ ਬੀਜੇ ਸੋ ਖਾਇ))
ਕੂੜਾ ਕਪੜੁ ਕਛੀਐ ਕੂੜਾ ਪੈਨਣੁ ਮਾਣੁ ॥੧॥ 
ਜਦ ਤਣੀਆ ਹੀ ਕੂੜ ਹੈ ਫਿਰ ਕਰਮ ਨੂ ਢਕਨ ਲਈ ਕਪੜਾ ਵੀ ਕੂੜ ਦਾ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ ਤੇ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ''ਚੋਰਾ,ਸੇਖਚਿਲੀਆ ,ਦੁਹਾਗਨਾ ,ਕੁਟਨੀਆ'''ਵਿਰਤੀਆ ਦਾ ਜਿਕਰ ਆਇਆ ਓਹ ਇਹ ਕੂੜ ਦਾ ਕਪੜਾ ਪਹਿਨ ਕੇ ਵੀ ਮਾਨ ਮਹਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ॥( ਕੂੜਿ ਕੂੜੈ''ਨੇਹੁ''' ਲਗਾ ਵਿਸਰਿਆ ਕਰਤਾਰੁ ))

No comments:

Post a Comment